Πιο κοντά στην αυτονομία η Κορσική;

Βία, συγκρούσεις, νεκροί. Εδώ και δεκαετίες οι σχέσεις μεταξύ Κορσικής και ηπειρωτικής Γαλλίας χαρακτηρίζονται από φοβερές εντάσεις. Οι αυτονομιστές και οι εθνικιστές επιδιώκουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία από το κέντρο εξουσίας των Παρισίων. Η επιθυμία τους φαίνεται να είναι πλέον εφικτή. Ο πρόεδρος Μακρόν δρομολόγησε πρόσφατα μια συνταγματική μεταρρύθμιση υπέρ της αυτονομίας της Κορσικής. Τη Δευτέρα (11.03) ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν υποδέχεται αντιπροσωπεία Κορσικανών για να διαπραγματευτεί την τελική διατύπωση.Αλλά ενώ για ορισμένους αυτό εμπεριέχει την ελπίδα μιας ειρηνικής συνύπαρξης, άλλοι έχουν ανησυχίες και επιφυλάξεις.

Αισθητή η οργή στους δρόμους

Ακριβώς πριν από δύο χρόνια ξέσπασαν βίαιες ταραχές στην Κορσική που κράτησαν τη Γαλλία σε αγωνία για πολλές νύχτες και τελικά έδωσαν νέα ώθηση στις συνομιλίες σχετικά με τα αιτήματα του νησιού για αυτονομία. Είχε προηγηθεί η θανάσιμη επίθεση ενός κρατούμενου εναντίον του επίσης κορσικανού καρτούμενου εθνικιστή Ιβάν Κολανά. Ο Κολανά είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία το 1998 του Γάλλου νομάρχη στο νησί, Κλοντ Ερινιάκ. Βέβαια οι εθνικιστικές τάσεις υπήρχαν στο νησί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από τα μέσα περίπου του 18ου αιώνα η Κορσική, το τέταρτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, ανήκει στη Γαλλία. Παρά το ό,τι οι ταραχές έχουν προ πολλού τελειώσει, η οργή κατά της Γαλλίας  εξακολουθεί να είναι αισθητή στο νησί. "Το γαλλικό κράτος δολοφονεί", "είστε όλοι γαμ.... Γάλλοι" ή "έξω οι αποικιοκράτες αφέντες" είναι γραμμένα με σπρέι στις πολύχρωμες προσόψεις της παραλιακής πόλης Μπαστιά. Η εικόνα του Κολανά που μοιάζει με στένσιλ είναι χαραγμένη σε πολλούς τοίχους στην παλιά πόλη. Αλλά δεν μοιράζονται όλοι οι Κορσικανοί την ίδια άποψη. Οι άνθρωποι στο δρόμο λένε ότι δεν ενδιαφέρονται για την αυτονομία ενώ κάποιοι απλώς δείχνουν να έχουν παραιτηθεί μετά από δεκαετίες ανεπιτυχών προσπαθειών.

Σε πολιτικό επίπεδο, ωστόσο, οι συζητήσεις γίνονται με μεγάλη ένταση. Ο Ζιλ Σιμεονί, πρόεδρος του εκτελεστικού συμβουλίου, καταβάλει εμφανείς προσπάθειες να επιτύχει ενότητα στο τοπικό κοινοβούλιο στο Αιάκειο. “Οι διαπραγματεύσεις για την αυτονομία δεν είχαν προχωρήσει στο παρελθόν τόσο πολύ κι αυτό συνοδεύεται από μια τεράστια ευθύνη για την ειρηνική συνύπαρξη μετά από δεκαετίες φυλακίσεων, πόνου και δραμάτων” υποστηρίζει. "Κι αυτό απαιτεί από εμάς να παραμερίσουμε όλα όσα δεν είναι επιτακτικά". Για τον Σιμεονί, αυτό που είναι απαραίτητο πάνω απ' όλα είναι συγκεκριμένοι χειρισμοί σε νομοθετικό επίπεδο. 

Αίτημα για περισσότερες νομοθετικές αρμοδιότητες

Το πιο ευαίσθητο θέμα στο κεφάλαιο της αυτονομίας είναι η μεγαλύτερη επιρροή στη νομοθεσία. Για να περάσει η συνταγματική μεταρρύθμιση, το γαλλικό κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει το κείμενο. Ωστόσο, οι συντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί, οι οποίοι διαθέτουν την πλειοψηφία στη Γερουσία, είναι εξαιρετικά επικριτικοί απέναντι στο θέμα. Ο πολιτικός επιστήμονας Αντρέ Φαζί από το Πανεπιστήμιο του Κορτέ εκτιμά ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι περίπλοκες. „Ωστόσο και το Παρίσι συμφέρει να έχει επιτυχία”, λέει στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA): "Για την κυβέρνηση και τον πρόεδρο που έδειξαν να ενδιαφέρονται για προοδευτικές ιδέες μια τυχόν αποτυχία θα ήταν και δική τους μερική αποτυχία". Η Βαλερί Μποζί, επικεφαλής της συντηρητικής Κ.Ο στο κοινοβουλίο της Κορσικής, διαβεβαιώνει ότι η νομοθεσία θα πρέπει απλώς να προσαρμοστεί στα χαρακτηριστικά του νησιού και οι αρμοδιότητες θα πρέπει να μεταφερθούν σταδιακά. Δηλαδή ενδιαφέρεται για έναν συμβιβασμό, όπως λέει στο DPA, για μια "ρεαλιστική καθημερινή αυτονομία", όχι για πολιτική αυτονομία.

Ακόμη και αν ο εθνικιστής Ζιλ Σιμεονί διαβεβαιώνει ότι η κυβέρνησή του δεν θα εγκρίνει κανένα κείμενο που να έχει υποστεί «ψαλίδισμα» από την Γαλλική Εθνοσυνέλευση και τη Γερουσία, δεν φαίνεται να αρκεί για τους υπέρμαχους της ανεξαρτησίας στο νησί. Ο Πετρού Αντονέ Τομαζί, εκπρόσωπος του αυτονομιστικού κόμματος Nazione, κάνει λόγο για μια ψευδο-αυτονομία, μια απλή διοικητική αποκέντρωση, μια πολιτική απάτη. „Δεν πρόκειται απλά για μια νησιωτική κοινότητα, θα πρέπει να αναγνωριστεί ως κορσικανικός λαός και τα κορσικανικά να γίνουν η επίσημη γλώσσα του νησιού μαζί με τα γαλλικά“ λέει.

Αυτονομία με μαθήματα δημοκρατίας

Έτσι οι αυτονομιστές θέλουν να συνεχίσουν να κινητοποιούνται για να επιτύχουν τους στόχους τους. Σε συνέντευξή του στο DPA, ο Τομαζί δεν αποκλείει το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της βίας κατά τη διάρκεια της πορείας προς την αυτονομία. Μετά την ανακοίνωση του Μακρόν το περασμένο φθινόπωρο ότι η Κορσική θα λάβει αυτονομία, η ένοπλη αυτονομιστική οργάνωση «Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης της Κορσικής» FLNC προχώρησε σε σειρά εμπρηστικών επιθέσεων. Οι μαχητές του κατέθεσαν μεν τα όπλα το 2014, αλλά τώρα δραστηριοποιούνται ξανά, σύμφωνα με τον Τομαζί, εξαιτίας της αποτυχίας των κορσικανών αυτονομιστών και από περιφρόνηση προς το γαλλικό κράτος. Ωστόσο, ο πολιτικός επιστήμονας Φαζί επισημαίνει ότι δεν είναι σαφές εάν το FLNC διαθέτει σήμερα αρκετούς ακόμη υποστηρικτές και πόρους για να ξεκινήσει και πάλι τον ένοπλο αγώνα. Πιστεύει ότι ο πληθυσμός της Κορσικής είναι σήμερα πολύ διχασμένος και προειδοποιεί ότι μαζί με την αυτονομία χρειάζονται και μαθήματα δημοκρατίας.

Ακόμα και ένας περιορισμένος βαθμός αυτονομίας για την Κορσική δεν είναι μικρή υπόθεση για το συγκεντρωτικό κράτος της Γαλλίας και η πιθανή διάλυσή του ανησυχεί πολλούς συντηρητικούς γερουσιαστές. Έχουν ήδη υπάρξει δηλώσεις από τη Βρετάνη ότι θέλουν να διαβούν τον ίδιο δρόμο, όπως και στο νησί που πέθανε ο Βοναπάρτης. Η Αλσατία και η γαλλική Χώρα των Βάσκων φλερτάρουν επίσης με μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Ωστόσο οι ειδικοί πιστεύουν ότι τόσο η πολιτική πίεση όσο και η πίεση από τον πληθυσμό είναι σημαντικά μεγαλύτερη στην Κορσική και ο Μακρόν είναι απίθανο να δείξει πρόθυμος για άλλα βήματα αποκέντρωσης. Επομένως, οι συνέπειες τυχόν αυτονομίας της Κορσικής δεν φαίνεται ότι θα επηρέαζαν ιδιαίτερα την ευρύτερη γαλλική δομή. Εξ άλλου η ιστορία δείχνει ότι ακόμη και η παραχώρηση πολύ πιο εκτεταμένων δικαιωμάτων στα υπερπόντια εδάφη της Νέας Καληδονίας και της Γαλλικής Πολυνησίας πριν από δεκαετίες δεν προκάλεσε κλυδωνισμό στο υδροκέφαλο γαλλικό κράτος.

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου