Πολλές κρίσεις, ένας σταρ: Ο Ζελένσκι στον ΟΗΕ

Πάνω από 20.000 συμμετέχοντες και πάνω από 140 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων βρίσκονται ήδη ή αναμένονται σύντομα στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία θα βρεθεί ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκιστο ίδιο κτίριο του ΟΗΕ με τον Ρώσο υπ. Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τη Μόσχα.

Ενδεχομένως οι δυο τους θα μπορούσαν να συμπέσουν σε κάποια από τις συναντήσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου θα συμμετάσχει και ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς. Εκπρόσωποι από την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Ασία φοβούνται ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επισκιάσει πάντως άλλες διαμάχες που μαίνονται ανά τον πλανήτη, άλλα σοβαρά προβλήματα και βέβαια την κλιματική αλλαγή.

Ουκρανία, Ουκρανία και πάλι Ουκρανία

Αναμφίβολα ο «σταρ» των επόμενων ημερών στη Νέα Υόρκη θα είναι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Είναι προγραμματισμένες ομιλίες του στη Σύνοδο του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, κατά την έναρξη της γενικής συζήτησης στη ΓΣ την Τρίτη και στο Συμβούλιο Ασφαλείας την Τετάρτη. «Θα έλεγα ότι αυτή η επίσκεψη του Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη αποτελεί ταυτόχρονα ευκαιρία για την Ουκρανία, αλλά και ρίσκο» παρατηρεί, μιλώντας στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, ο Ρίτσαρντ Γκόουαν από τη think tank Crisis Group.

Ο Ζελένσκι θα μπορούσε να κερδίσει την εύνοια πολλών αρχηγών κρατών και να προωθήσει τις θέσεις του περί δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία ή για τις προϋποθέσεις που θέτει το Κίεβο για ειρήνευση. Από την άλλη πλευρά δεν μπορεί παρά να δικαιολογήσει το γεγονός ότι αρνείται, επί του παρόντος, την έναρξη συνομιλιών με τη Μόσχα. 

Ο Ζελένσκι θα πρέπει επίσης να δώσει απαντήσεις σε ηγέτες, όπως ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα, ο οποίος θα μπορούσε εκ νέου να στηρίξει την ιδέα για ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Μόσχα. Την ίδια ώρα τα βλέμματα είναι στραμμένα και στο ενδεχόμενο μιας ευθείας σύγκρουσης Ζελένσκι-Λαβρόφ. Δεν αποκλείεται, όπως παρατηρεί ο Γκόουαν, τόσο ο Λαβρόφ όσο και ο Ζελένσκι να εγκαταλείψουν πάντως το τραπέζι των συνομιλιών, όταν κληθεί να πάρει τον λόγο ο ένας ή ο άλλος.

«Οι 17 στόχοι της ανθρωπότητας» 

Πέραν όμως του πολέμου στην Ουκρανία, στο επίκεντρο θα βρεθούν οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, που έχουν συνομολογηθεί από το 2015 με γνώμονα το 2030, χρονολογία-σταθμό, κατά την οποία σύμφωνα με τους Στόχους θα πρέπει να τερματιστεί η πείνα και η ακραία φτώχεια. Φυσικά η κρίση χρέους, η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία πήγαν πολύ πίσω τους στόχους αυτούς. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ μέχρι το 2030 περίπου 575 εκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν υπό μεγάλη φτώχεια  και πάνω από 600 εκατομμύρια θα υποφέρουν από την πείνα. 

«Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης χρειάζονται ένα σχέδιο διάσωσης» διαμηνύει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος περιμένει «ένα άλμα κβαντομηχανικής», όπως είπε, στην σχετική σύνοδο για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Σημαντική είναι η παρουσία εκπροσώπων της ομάδας G77 υπό την ηγεσία του Πακιστάν και της Κούβας, ενώ αναμένεται μια διακήρυξη όλων των χωρών για την «μεταρρύθμιση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής δομής», όπου κομβικός θα είναι ο ρόλος της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων θεσμών με στόχο την καλύτερη στήριξη αναπτυσσόμενων χωρών. Τα Ηνωμένα Έθνη για παράδειγμα ζητούν αδιάλειπτα μείωση των επιτοκίων για τα δάνεια των φτωχών χωρών.

Δεύτερη παρουσία Σολτς στον ΟΗΕ

Όσο για τη Γερμανία, πρόκειται για τη δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με παρουσία του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς στη γενική συζήτηση της ΓΣ, αλλά και στη σύνοδο κορυφής για τη βιωσιμότητα. Σημειωτέον ότι η παρουσία της προκατόχου τουΆγκελα Μέρκελστη ΓΣ του ΟΗΕ δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνή. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται πάντως και η συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με το θέμα της αποστολής γερμανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς Taurus να παραμένει ασαφές.

Ο Γερμανός καγκελάριος θα τιμηθεί την Τετάρτη και με το βραβείο Global Citizen Award από το Atlantic Council. Ωστόσο και αυτή τη φορά δεν αναμένεται σημαντική πρόοδος στο θέμα της μεταρρύθμισης του Συμβουλίου Ασφαλείας, ούτε στη γερμανική προσπάθεια για μια μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Στο ταξίδι του στις ΗΠΑ συνοδεύεται από την υπ. Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, την υπ. Περιβάλλοντος Στέφι Λέμκε και την υπ. Ανάπτυκης Σβένια Σούλτσε.

Ηχηρές απουσίες φέτος αυτές του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόνκαι του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ. Παραδοσιακά στη ΓΣ του ΟΗΕ δεν δίνουν το «παρών» ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Ζινπίνγκ.

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη