Πού αποσκοπούν τα σχέδια της ΕΕ;

Η σύσταση της Κομισιόν για επανενεργοποίηση του κανονισμού του Δουβλίνου για την Ελλάδα από τον Μάρτιο του 2017 ξεχώρισε στις χθεσινές ανακοινώσεις του επιτρόπου Μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλου. Παρόλο που αυτό το μέτρο θα δίνει ξανά το δικαίωμα στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ να στέλνουν πίσω στην Ελλάδα πρόσφυγες που εισήλθαν στην ευρωπαϊκή επικράτεια μέσω του ελληνικού εδάφους, τα σχέδια της Κομισιόν περιέχουν αρκετούς περιορισμούς, όπως η μη αναδρομική ισχύ του μέτρου. «Μόνο μετανάστες που θα εισέρχονται στην Ελλάδα από τις 15 Μαρτίου 2017 και έπειτα, και θα κατευθύνονται στη συνέχεια παράνομα σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, θα μπορούν να στέλνονται πίσω στην Ελλάδα», εξήγησε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, διευκρινίζοντας ακόμη ότι άρρωστοι, ανάπηροι και ανήλικοι πρόσφυγες δεν θα επιστρέφονται στην Ελλάδα εξαιτίας της δεινής κατάστασης που επικρατεί σε πολλά προσφυγικά καταλύματα της χώρας.

Τα «ψιλά γράμματα»

Εξάλλου από τότε που τέθηκε σε ισχύ η ευρωτουρκική προσφυγική συμφωνία ο αριθμός των προσφύγων που φθάνουν στην Ελλάδα έχει ελαχιστοποιηθεί. Σύμφωνα με την Κομισιόν, δεν ξεπερνούν κατά μέσο όρο τους 90 ημερησίως.

Τα… «ψιλά γράμματα» της Κομισιόν προβλέπουν επίσης ότι η υπόθεση επιστροφής στην Ελλάδα πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά για κάθε αιτούντα άσυλο. Για παράδειγμα, οι αρμόδιες γερμανικές υπηρεσίες πρέπει να απευθύνονται στις αντίστοιχες ελληνικές προκειμένου να διευκρινιστεί αν υπάρχουν δυνατότητες φιλοξενίας και αν πληρούνται οι σχετικές ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές.

«Στην πράξη λοιπόν θα στέλνονται πίσω στην Ελλάδα μόνο ελάχιστοι αιτούντες άσυλο στο κοντινό μέλλον», εξήγησε ο επίτροπος Μετανάστευσης.

Διαφύλαξη των προνομίων του Σένγκεν

Πού αποσκοπούν λοιπόν οι προτάσεις της Κομισιόν; Από τη μία επιχειρείται η σταδιακή επαναλειτουργία του κανονισμού του Δουβλίνου, ο οποίος ουσιαστικά κατέρρευσε το καλοκαίρι του 2015 εξαιτίας των μαζικών προσφυγικών ροών. Ειδικά για την Ελλάδα έπαψε να εφαρμόζεται από το 2011 κατόπιν ευρωπαϊκών δικαστικών αποφάσεων που απαγόρευσαν τις απελάσεις προσφύγων στη χώρα επειδή δεν πληρούσε τις διεθνείς προδιαγραφές.

Ωστόσο, βασικός στόχος της Κομισιόν είναι ακόμη η επαναφορά του Δουβλίνου να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τους πρόσφυγες που θέλουν να φτάσουν στην Ευρώπη. Και βέβαια, είναι ξεκάθαρο ότι επιδιώκεται η διαφύλαξη της ελεύθερης μετακίνησης και των οικονομικών πλεονεκτημάτων της απουσίας συνοριακών ελέγχων.

Όπως υπογράμμισε ο κ. Αβραμόπουλος, «η επιστροφή σε ένα πλήρως λειτουργικό σύστημα του Δουβλίνου είναι στοιχείο-κλειδί για την ομαλή λειτουργία του χώρου του Σένγκεν».

Κάριν Μπενς / Άρης Καλτιριμτζής