Προάγγελος κοινής φορολογικής πολιτικής;

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ, που διερεύνησε τη συγκεκριμένη συμφωνία, χαρακτήρισε την πολιτική των φορολογικών πλεονεκτημάτων που υιοθέτησε το Δουβλίνο προκειμένου να προσελκύσει επενδύσεις «παράνομη κρατική βοήθεια». Στην περίπτωση της Apple, η διευκόλυνση αυτή «μεταφράστηκε» σε 13 δις ευρώ. Πρόκειται για το ύψος των φόρων που ουσιαστικά γλίτωσε ο αμερικανικός κολοσσός τα τελευταία χρόνια και τα οποία καλείται να καταβάλει τώρα αναδρομικά στην Ιρλανδία.

Κόλαφος για την Apple ή εντέλει την ίδια την Ιρλανδία, ρωτήθηκε ο Ντάνιελ Γκρος από το Κέντρο Ερευνών Ευρωπαϊκής Πολιτικής σε συνέντευξη που παραχώρησε στη Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk:

«Κανονικά δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως τιμωρία, αλλά ως δώρο. Εάν το προσαρμόζαμε στη Γερμανία θα ήταν σαν το γερμανικό δημόσιο να λάμβανε αίφνης 260 δις ευρώ πρόσθετα φορολογικά έσοδα. Κανονικά λοιπόν η ιρλανδική κυβέρνηση θα έπρεπε να χαίρεται. Φυσικά και δεν χαίρεται όμως διότι σκέφτεται ότι ίσως να πάρει χρήματα τώρα, αλλά να τα χάσει στα μέλλον εάν πολλές επιχειρήσεις αποφασίσουν να μην έχουν πλέον την φορολογική τους έδρα στο Δουβλίνο. Αυτό που ανησυχεί την κυβέρνηση είναι να χάσει η χώρα τη φήμη της ως φορολογικός παράδεισος».

Οι στόχοι της Κομισιόν

Αυτό ακριβώς είναι άλλωστε και το μήνυμα που θέλει να στείλει με αυτή την απόφαση η επίτροπος Ανταγωνισμού Βεστάγκερ:

«Ακριβώς. Εδώ έγκειται η ουσία της υπόθεσης: ότι αφενός οι φόροι παραμένουν εθνική αρμοδιότητα, αφετέρου όμως η ΕΕ λέει ότι από τη στιγμή που παρέχετε σε μεμονωμένες επιχειρήσεις φορολογικά πλεονεκτήματα, παραβιάζονται οι όροι του ανταγωνισμού της εσωτερικής αγοράς και αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Η Κομισιόν προσπαθεί λοιπόν να εντάξει μια εθνική αρμοδιότητα σε έναν κοινοτικό κορσέ, προκειμένου να μην επαναληφθούν αυτά τα φαινόμενα».

Με απλά λόγια, αυτό που προσπαθεί να δρομολογήσει η Κομισιόν με αργά αλλά σταθερά βήματα, είναι η εισαγωγή ενός κοινού ευρωπαϊκού φορολογικού συστήματος, όπως εκτιμά ο οικονομολόγος:

«Κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Κινείται όμως και προς μια άλλη κατεύθυνση που θέλαμε, δηλαδή περισσότερη φορολογική δικαιοσύνη, λιγότερα φορολογικά προνόμια για τις μεγάλες πολυεθνικές για τις οποίες είναι πιο εύκολο να εκμεταλλεύονται τα διάφορα παραθυράκια. Γι΄ αυτό και η γερμανική αλλά και άλλες κυβερνήσεις είναι διχασμένες ως προς αυτό το θέμα. Αφενός θέλουν περισσότερη δικαιοσύνη, αλλά αφετέρου δεν θέλουν να παραδώσουν την κυριαρχία τους, αλλά και τα δυο παράλληλα δεν γίνονται».

Όσον αφορά την πολύκροτη υπόθεση της Apple ο Ντάνιελ Γκρος εκτιμά ότι αυτή θα απασχολήσει για αρκετό καιρό ακόμη νομικούς και δικαστήρια καθώς ο κολοσσός θα εξαντλήσει φυσικά όλα τα νομικά περιθώρια. Θα πρέπει να θεωρείται επίσης σχεδόν βέβαιο ότι το ζήτημα θα φτάσει και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο.

DLF / Κώστας Συμεωνίδης