Πόσο «μυστικά» εργάζονται οι μυστικές υπηρεσίες;

Το λέει και το όνομά τους. Οι μυστικές υπηρεσίες δουλεύουν με μυστικότητα. Μαζεύουν πληροφορίες χρήσιμες για την εθνική ασφάλεια και τις δίνουν στις κυβερνήσεις τους, για να έχουν ένα ακόμη πλεονέκτημα στη λήψη αποφάσεων. Κατασκοπεία γίνεται και μεταξύ συμμάχων. Κλασσική περίπτωση η παρακολούθηση του κινητού της Άγκελα Μέρκελ για χρόνια από την αμερικανική υπηρεσία εξωτερικών πληροφοριών NSA. Βέβαια οι Ουάσιγκτον θα προτιμούσε να είχε μείνει μυστική η όλη υπόθεση, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που οι μυστικές υπηρεσίες μοιράζονται τις γνώσεις τους. Μια επίσης κλασσική περίπτωση είναι όταν οι ΗΠΑ στις 23 Φεβρουαρίου του 2022 ενημέρωσαν τους ευρωπαίους συμμάχους τους ότι η Ρωσία θα ξεκινούσε την εισβολή της στην Ουκρανία.

«Δεν πήραν σοβαρά τις προειδοποιήσεις»

Η περίπτωση της τρομοκρατικής επίθεσης στο Crocus City Hall, στα περίχωρα της Μόσχας, είναι πολύ ασυνήθιστη. Γιατί έγινε ανταλλαγή μυστικών πληροφοριών με ένα κράτος υποτίθεται εχθρικό. Στις 7 του περασμένου Μαρτίου η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα προειδοποίησε τους πολίτες για επιθέσεις εξτρεμιστών σε μεγάλες συγκεντρώσεις. Την δε πληροφορία έδωσε και σε ρωσικές υπηρεσίες. 15 ημέρες αργότερα πράγματι χτύπησαν οι δράστες. Πόσο σοβαρά πήραν τις πληροφορίες; Καθόλου, υποστήριξε στη Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk ο Πέτερ Νόιμαν, ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας στο King´s College. «Σε αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι πριν από 5 ημέρες ο Πούτιν τοποθετήθηκε δημόσια και απέρριψε την προειδοποίηση ως προπαγάνδα. Ουσιαστικά είπε ότι πρόκειται για ένα είδος ψυχολογικού πολέμου από τους Αμερικανούς, ότι θέλουν να τον αποπροσανατολίσουν και δεν το πήρε καθόλου στα σοβαρά».

Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί οι Αμερικανοί δημοσιοποίησαν ότι έδωσαν αυτή την πληροφορία στους Ρώσους. «Διότι πιθανότατα δεν υπάρχει καμιά συνεργασία πλέον με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες» εικάζει ο Μίχαελ Γκέτσενμπεργκ, ειδήμων επί του θέματος, στο πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης (ARD). «Κατ' αρχήν τα κράτη πάντα προειδοποιούν το ένα το άλλο για επικείμενες ή σχεδιαζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις μέσω των υπηρεσιών πληροφοριών τους, αν το μάθουν. Αυτό συνέβαινε και σε συνεργασία με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών. Ωστόσο, υποθέτω ότι η συνεργασία αυτή έχει σταματήσει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία».

Καθαρά θέμα τύχης

Επιπλέον, τρομοκρατικές ομάδες όπως το παρακλάδι του ISIS "Ισλαμικό Κράτος Επαρχία Χορασάν" (ISPK), δεν σταματούν στα εθνικά σύνορα, όπως έδειξαν οι πρόσφατες επιθέσεις στη Ρωσία, το Ιράν και το Αφγανιστάν. Από την άποψη αυτή, είναι ζωτικής σημασίας για τη δημόσια ασφάλεια να συνεργάζονται και οι πράκτορές τους σε διάφορες χώρες. Κι αυτό λειτουργεί καλά, ιδιαίτερα ανάμεσα στις δυτικές μυστικές υπηρεσίες, σύμφωνα με την εμπειρία του Μίχαελ Γκέτσενμπεργκ. «Αυτό γίνεται όλο και πιο έντονο τα τελευταία χρόνια. Βασικά, πρέπει να πούμε ότι η 11η Σεπτεμβρίου έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στο γεγονός ότι οι άνθρωποι είπαν ότι δεν πρέπει να μας ξανασυμβεί να μην ανταλλάσσονται σημαντικές πληροφορίες. Και αυτό εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα». Κατά την άποψη του εμπειρογνώμονα σε θέματα τρομοκρατίας Γκέτσενμπεργκ, οι γερμανικές αρχές έχουν κάνει καλή δουλειά όσον αφορά στο "Ισλαμικό Κράτος Επαρχία Χορασάν".

«Τα τελευταία δύο χρόνια, χρειάστηκε επανειλημμένα να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις όπου υποστηρικτές του ISPK ήταν ύποπτοι ότι σχεδίαζαν επιθέσεις. Αλλά καταφέραμε να ματαιώσουμε αυτά τα ύποπτα σχέδια σε πρώιμο στάδιο». Ο επίσης ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας Πέτερ Νάουμαν επισήμανε στο Deutschlandfunk ότι σύμφωνα με την Europol από την 7η Οκτωβρίου, ημέρα επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ, οι απόπειρες τρομοκρατικών επιθέσεων έχουν αυξηθεί. «Δόξα τω Θεώ δεν συνέβη τίποτα, αλλά οι επιθέσεις γίνονται όλο και πιο συχνές. Και είναι μερικές φορές θέμα τύχης που δεν συμβαίνει κάτι».

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου