Σε δίλημμα οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι

Στον μουσουλμανικό κόσμο ξεκινά σήμερα το Ραμαζάνι και η νέα μεταβατική κυβέρνηση της Αιγύπτου προτίθεται να αξιοποιήσει την θρησκευτική γιορτή για να ξεκινήσει πρωτοβουλία συμφιλίωσης του αιγυπτιακού λαού. Ο νέος πρωθυπουργός Χασίμ Αλ Μπεμπλαβί προτίθεται συμπεριλάβει στη νέα κυβέρνηση εκπροσώπους του Κόμματος για Ελευθερία και Δικαιοσύνη, που θεωρείται πολιτική πτέρυγα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων στη νέα μεταβατική κυβέρνηση θα συμμετέχουν ακόμα και μέλη του υπερσυντηρητικού κόμματος Νουρ. Μέχρι στιγμής ωστόσο οι ισλαμιστές δείχνουν να αποκλείουν κάθε συνεργασία. Αρκετοί πολιτικοί αναλυτές μάλιστα εκφράζουν φόβους για ριζοσπαστικοποίηση των Αδελφών Μουσουλμάνων.

Στη σκιά της νέας κλιμάκωσης της βίας στην Αίγυπτο, ο μεταβατικός πρόεδρος της χώρας Αντλί Μανσούρ παρουσίασε χρονοδιάγραμμα για τη διεξαγωγή νέων εκλογών εντός των επομένων έξι μηνών. Στο διάστημα αυτό θα έχει τροποποιηθεί το σύνταγμα της χώρας, το οποίο θα τεθεί σε δημοψήφισμα. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα απορρίπτει το χρονοδιάγραμμα του Μανσούρ και καλεί τους οπαδούς της σε νέες κινητοποιήσεις στο Κάιρο και σε άλλες αιγυπτιακές πόλεις.

Οι εκτιμήσεις θέλουν το ρεύμα των ισλαμιστών να ριζοσπαστικοποιείται περαιτέρω και να συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε ο Μοχάμεντ Μούρσι. Η αναγκαιότητα της συναίνεσης δεν παίζει κανένα ρόλο για τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, όπως δεν έπαιξε για τον ανατραπέντα πρόεδρο τους. Και όπως τονίζει ο πολιτικός επιστήμονας Αμρ Χασίμ Ραμπέα: «Ο Μούρσι δεν ήταν δημοκράτης. Εάν ήταν έτσι θα είχε συνενώσει όλες τις πολιτικές δυνάμεις υπό την προεδρία του».

«Δύσκολη η ένταξη των Αδελφών Μουσουλμάνων στην πολιτική διαδικασία»

Και αυτό συνιστά επιτακτική ανάγκη σε μια χώρα αντιμέτωπη με μια καταρρέουσα οικονομία. Ο μεταβατικός πρόεδρος Μανσούρ, αλλά κυρίως ο διάδοχός του θα κληθούν να επιτύχουν το ακατόρθωτο: την συνένωση ενός βαθύτατα διχασμένου λαού. Και μπορεί οι επαναστάτες του κινήματος Tamarud να συνέλεξαν 20 εκατομμύρια υπογραφές κατά του Μούρσι και της διακυβέρνησης της χώρας τους από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ωστόσο και οι ίδιοι γνωρίζουν πόσο ισχυρό είναι το ισλαμιστικό κίνημα στην Αίγυπτο. Σύμφωνα με τον Αμρ Χασίμ Ραμπέα από το Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Al–Ahram του Καιρου, «στην παρούσα φάση δεν είναι εύκολο να ενταχθούν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι στην πολιτική διαδικασία».

Τα μέτωπα έχουν σκληρύνει και η σύγκρουση κλιμακώνεται. Δεκάδες άνθρωποι σκοτώνονται καθημερινά στους δρόμους των αιγυπτιακών πόλεων. «Η οργή των ισλαμιστών ξεχειλίζει, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να επεξεργαστούν τα σφάλματά τους», υπογραμμίζει ο Φόλκερ Πέρτες, διευθυντής του γερμανικού «Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική» και διευκρινίζει: «Η αποτυχία των Αδελφών Μουσουλμάνων τόσο ως κυβέρνηση όσο και ως κίνημα έναντι των ενόπλων δυνάμεων θα τους προκαλέσει προβληματισμό όταν ηρεμήσουν τα πράγματα. Θα υπάρξουν ρεύματα που θα κινηθούν προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Κάποια ρεύματα μάλιστα θα επιστρέψουν στη βία. Θα υπάρξουν και τάσεις προς το μοντέλο του Ερντογάν, στην κατεύθυνση δηλαδή ενός μοντέρνου κόμματος με δημοκρατικές αναφορές», εκτιμά ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας.

«Θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της βίας»

Αυτό που σήμερα αποτελεί ζητούμενο στην Αίγυπτο είναι ένας «ουδέτερος διαμεσολαβητής» που θα διέθετε την δέουσα αξιοπιστία για να συγκροτήσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Σήμερα το πολιτικό Ισλάμ απέχει από τις διαδικασίες σχηματισμού κυβέρνησης. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι περιορίζονται σε μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στο στρατιωτικό πραξικόπημα, έχοντας υποστεί ένα ισχυρό πλήγμα που τους έχει αποδυναμώσει πολιτικά. Καλούν τους οπαδούς τους σε εξέγερση, ενώ στο διαδίκτυο απειλούν ακόμη και με τρομοκρατικά χτυπήματα, εάν δεν επανέλθει στο αξίωμά του ο Μοχάμεντ Μούρσι.

Ο Φόκερ Πέρτες υποστηρίζει ότι θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της βίας, η οποία δεν θα προέρχεται μόνο από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, αλλά από δυνάμεις που έχουν βρει καταφύγιο στο περιβάλλον της, όπως είναι η Gamaa Islamiya, η οποία έχει τρομοκρατικό παρελθόν. Η ομάδα αυτή αποστασιοποιήθηκε στο παρελθόν από τρομοκρατικές επιθέσεις, διαπιστώνοντας ότι υπάρχει η εναλλακτική επιλογή ενός ισλαμιστή προέδρου.

Οι Αιγύπτιοι φοβούνται ότι θα σημειωθεί ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος των Αδελφών Μουσουλμάνων στο επόμενο διάστημα. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα υπονομεύσουν με οποιονδήποτε τρόπο την ανασυγκρότηση της χώρας. Οι αριστερές-φιλελεύθερες δυνάμεις της Αιγύπτου έχουν συνειδητοποιήσει αυτόν τον κίνδυνο. Για τον λόγο αυτόν επιμένουν στη συμμετοχή του πολιτικού Ισλάμ στην επόμενη κυβέρνηση της χώρας. Θα τα καταφέρουν όμως;

Diana Hodali/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος