Στο 4,5% το βασικό επιτόκιο της Τράπεζας της Αγγλίας
11 Μαΐου 202316 Δεκεμβρίου του 2021. Η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) αποφασίζει την αύξηση των επιτοκίων κατά 0,15%, ανεβάζοντας το ποσοστό από 0,1% στο 0,25%. Είναι η πρώτη αύξηση που βλέπουν οι Βρετανοί, μετά από μήνες σταθερότητας των επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά χωρίς να δώσουν την απαραίτητη σημασία. Από τότε μέχρι και σήμερα όμως είναι η 12η συνεχής φορά που η Τράπεζα αποφασίζει μια ακόμα αύξηση, φτάνοντας πια το ποσοστό των επιτοκίων στο 4,5%.
Είναι το υψηλότερο ποσοστό που έχει δει η χώρα από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ενώ το ποσοστό αυτό είναι ήδη υψηλότερο από εκείνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που βρίσκεται στο 3,25%. Βασικός λόγος της απόφασης; Ο «επίμονος» πληθωρισμός της Βρετανίας.
Ο «επίμονος» πληθωρισμός στο 10% βρίσκεται μακριά από το στόχο του 2%
Μόλις τον Απρίλιο, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ONS) υπολόγισε τον βρετανικό πληθωρισμό του Μαρτίου, σε διψήφιους αριθμούς και συγκεκριμένα στο 10,1%. Το ποσοστό βρέθηκε μακριά από τις προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία ήλπιζε σε μονοψήφια επίπεδα πέριξ του 9%. Ο Διοικητής της BoE, Άντριου Μπάλεϊ είχε δηλώσει λίγες μέρες μετά τα επίσημα στοιχεία ότι, «πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με οποιαδήποτε σημάδια επίμονων πληθωριστικών πιέσεων». Με σκοπό λοιπόν να «αποφορτίσει» τη βρετανική οικονομία, όσο το δυνατόν συντομότερα, χρησιμοποιεί το μόνο όπλο που έχει για να το πετύχει: αυτό της αύξησης των επιτοκίων.
Ο πληθωρισμός της χώρας είναι σε χειρότερο επίπεδο από εκείνο της ΕΕ στο σύνολο, που κυμαίνεται, σύμφωνα με την Eurostat, στο 6,9%. Για να βρεθεί ο πληθωρισμός της Βρετανίας στα επιθυμητά επίπεδα, δηλαδή στο 2%, σημαίνει ότι οι τιμές των προϊόντων, της ενέργειας και όλης της οικονομίας εν γένει, θα πρέπει να επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα ή έστω να σταθεροποιηθούν. Μέχρι στιγμής όμως, οι Βρετανοί βιώνουν μια πρωτόγνωρη ακρίβεια, ακόμα και στα τρόφιμα, η οποία μάλιστα αυξάνεται με τον γρηγορότερο ρυθμό των τελευταίων 45 ετών.
Μπορούν οι Βρετανοί να αντέξουν μία ακόμα αύξηση επιτοκίων;
Η αύξηση στο κόστος δανεισμού ωφελεί όσους έχουν καταθέσεις στις βρετανικές τράπεζες. Όμως καθώς οι καταθέσεις των Βρετανών μειώνονται, δεν υπάρχουν και πολλοί για να ενθουσιαστούν. Τα άσχημα νέα της αύξησης, θα επηρεάσουν κυρίως και άμεσα, όσους είναι κάτοχοι στεγαστικών δανείων, κυμαινόμενου επιτοκίου. Συγκεκριμένα, πάνω από 1,5 εκατομμύριο Βρετανοί θα δυσκολευτούν περισσότερο να αποπληρώσουν τις οφειλόμενες δόσεις τους ενώ επιπλέον 1,5 εκατομμύριο πολίτες με σταθερό επιτόκιο, κινδυνεύουν να επιβαρυνθούν με 3.000 λίρες ετησίως καθώς οι τράπεζες θα επιδιώξουν να διαπραγματευτούν τους όρους.
Ένα παράδειγμα, επαναδιαπραγμάτευσης υφίστανται ακόμα και όσοι νοικιάζουν σπίτι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι γεγονός, ότι οι ιδιοκτήτες προσπαθούν ήδη να περάσουν να αυξημένα κόστη στους ενοικιαστές απαιτώντας υψηλότερα ενοίκια.
Πάντως, αν και η Τράπεζα της Αγγλίας δεν δείχνει να έχει την πρόθεση περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων, παίκτες της αγοράς, όπως η GoldmanSachs, πιστεύουν ότι μέχρι το τέλος του έτους το ποσοστό των βασικών επιτοκίων θα φτάσει στο 5%. Η Άσλει Γουέμπ, οικονομολόγος του Capital Economics (εταιρεία οικονομικών ερευνών), που φιλοξενούν οι Financial Times ασκεί μάλιστα κριτική στην Κεντρική Τράπεζα για τον τρόπο που επικοινωνεί την πολιτική της. Σύμφωνα με την ίδια, η Τράπεζα δεν είχε προετοιμάσει τις αγορές για τόσο δυναμικές αυξήσεις, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «αν είχαν γίνει πιο ξεκάθαρες οι προθέσεις της ίσως οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό και τους μισθούς να είχαν προσαρμοστεί γρηγορότερα».