Το Βραβείο Αρχιτεκτονικής Πρίτσκερ στον Ντ. Τσίπερφιλντ

Το Βραβείο Πρίτσκερ είναι διεθνές αρχιτεκτονικό βραβείο, το οποίο απονέμεται ετησίως σε εν ζωή αρχιτέκτονες από το Ίδρυμα Χάιατ και θεωρείται το κορυφαίο στον κόσμο. Πολλοί το χαρακτηρίζουν και ως το «Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής». Φέτος έλαβε το βραβείο ο Βρετανός αρχιτέκτονας Σερ Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ, το βράδυ της Τετάρτης στην Αθήνα και πιο συγκεκριμένα στην Αρχαία Αγορά.

H απονομή του βραβείου, που έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, είχε και συμβολικό χαρακτήρα, αφού το πιο πρόσφατο έργο του είναι η αναβάθμιση του κτιρίου του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας. Ο ίδιος δήλωσε το βράδυ της απονομής: «Το χρέος που νιώθω σε όλους αυτούς που με έχουν εμπνεύσει είναι τεράστιο. Είμαι ευγνώμων γι’ αυτό το βραβείο, αλλά περισσότερο για το ταξίδι που με έφερε εδώ».

Ο Σερ Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1953 και μεγάλωσε σε μια φάρμα στη νοτιοδυτική Αγγλία. Ήθελε να γίνει κτηνίατρος αλλά όταν ο πατέρας του μετέτρεψε μια άλλη φάρμα σε εξοχικές κατοικίες, τότε κάτι άλλαξε. Ο νεαρός Ντέιβιντ βοηθούσε τον πατέρα του και γοητεύτηκε στην πράξη από τις δυνατότητες της αρχιτεκτονικής δημιουργίας.

Διεθνούς φήμης αρχιτέκτονας 

Αφού σπούδασε λοιπόν αρχιτεκτονική στο Λονδίνο, εργάστηκε στο γραφείο του Νόρμαν Φόστερ στα τέλη της δεκαετίας του ’70 προτού ανοίξει το δικό του γραφείο. Σήμερα η εταιρεία του ακμάζει με γραφεία σε Λονδίνο, Βερολίνο, Μιλάνο, Σαγκάη και Σαντιάγο ντε Κομποστέλα. Κυριάρχησε στη διεθνή αγορά κυρίως με τις ανακαινίσεις και τις ανακατασκευές παλαιών κτιρίων, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία και το περιβάλλον τους. Έχουν υλοποιηθεί περισσότερα από 100 έργα από τα γραφεία του στην Ασία, την Ευρώπη και τη Βόρεια Λατινική Αμερική συμπεριλαμβανομένου του ανακαινισμένου Procuratie Vecchie στη Βενετία, του Museo Jumex στην Πόλη του Μεξικού και του Μουσείου Μοντέρνας Λογοτεχνίας στο Μάρμπαχ.

Ενώ ο αριθμός των έργων του στη Μεγάλη Βρετανία δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος και ο Τσίπερφιλντ αποξενώθηκε από την πατρίδα του ιδιαίτερα μετά το Μπρέξιτ, μια στενή σύνδεση αναπτύχθηκε με το Βερολίνο. Το 2009 ανακαίνισε το «Νέο Μουσείο» στο Νησί των Μουσείων, το οποίο είχε καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Το 2019 η Πινακοθήκη Τζέιμς Σίμον, η οποία σχεδιάστηκε από την Chipperfield Architects άνοιξε ως κέντρο επισκεπτών στο νησί των μουσείων. Η ολοκλήρωση του έργου διήρκεσε επτά χρόνια περισσότερο από ότι είχε προγραμματιστεί και δεδομένου ότι η κατασκευή είχε διπλάσιο κόστος από ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί, στο Βερολίνο επικράτησε γρήγορα η άποψη πως αποτελεί το «πιο ακριβό βεστιάριο της πόλης». Από το 2015 έως το 2021, το γραφείο του Βερολίνου ήταν επίσης υπεύθυνο για την ανακαίνιση της Νέας Εθνικής Πινακοθήκης.

Ο Τσίπερφιλντ τονίζει τη σημασία της βιωσιμότητας 

Σήμερα ο Σερ Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ τιμάται για τον «διαχρονικά μοντέρνο σχεδιασμό που αντιμετωπίζει την επείγουσα κλιματική αλλαγή, αλλάζει τις κοινωνικές σχέσεις και αναζωογονεί τις πόλεις», όπως ανέφερε η κριτική επιτροπή του Βραβείου Πρίτσκερ. Σε συνέντευξη του στη DW ο βραβευμένος υπογραμμίζει την κοινωνική ευθύνη του κλάδου του. Όπως λέει ο ίδιος «Η αρχιτεκτονική παίρνει γη, πόρους, ενέργεια. Τι δίνει όμως;». Η βιωσιμότητα παίζει δευτερεύοντα ρόλο στην αρχιτεκτονική εδώ και πολύ καιρό.

Το 2017 ίδρυσε το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα RIA στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα στη βόρεια Ισπανία με στόχο να συμφιλιώσει τη κατασκευή με το περιβάλλον μέσω του σχεδιασμού. Η αρχιτεκτονική δεν πρέπει μόνο να εργάζεται προς έναν πιο όμορφο κόσμο, αλλά πρέπει επίσης να τον κάνει πιο δίκαιο και πιο βιώσιμο εξομολογήθηκε στην DW. «Ήρθε η στιγμή που πρέπει να σκεφτούμε πώς θέλουμε να ζήσουμε, πώς πρέπει να μοιάζει η κοινωνία μας μια μέρα».

Επιμέλεια: Ιωσηφίνα Τσαγκαλίδου