Το φόβητρο Τραμπ και ο από μηχανής θεός Ερντογάν

Οι Φιλελεύθεροι (VVD) του νυν και πιθανότατα μελλοντικού πρωθυπουργού συγκέντρωσαν τελικώς 21,3% και 33 έδρες, το κόμμα του Βίλντερς 13,1% και 20 έδρες (+5 από το 2012), οι Χριστιανοδημοκράτες (CDΑ) 12,4% και 19 έδρες και το φιλελεύθερο κόμμα D66 12,1% με επίσης 19 έδρες.

Την απόλυτη έκπληξη έκαναν οι Πράσινοι που σχεδόν τετραπλασίασαν την εκλογική τους δύναμη αφού απέσπασαν το 9% και 14 έδρες (+10 από το 2012) ενώ ιστορική πανωλεθρία υπέστη το Εργατικό Κόμμα της Ολλανδίας (PvdA), το οποίο συγκυβερνούσε με τον Ρούτε από το 2012 και από το οποίο προέρχεται ο υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ που έχασε 29 έδρες και περιορίζεται πλέον στις 9 έδρες.

Μεγάλος νικητής της βραδιάς όμως, όπως σχολιάζουν σήμερα αναλυτές, ήταν η δημοκρατία, αφού στις κάλπες προσήλθε το 82% περίπου των 13 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων 30 ετών και κατά 7% μεγαλύτερο από το 2012.

Ρούτε και Βίλντερς περί λαϊκισμού

Ο πρωθυπουργός της χώρας αξιολόγησε το εκλογικό αποτέλεσμα ως ψήφο κατά του λαϊκισμού: «Είναι μια σημαντική βραδιά για όλη την Ευρώπη. Έχω τηλεφωνήσει ήδη με πολλούς ευρωπαίους συναδέλφους. Μετά το Brexit και τις εκλογές στις ΗΠΑ, η Ολλανδία είπε όχι σε έναν κακής ποιότητας λαϊκισμό».

Ο ακροδεξιός υποψήφιος Γκερντ Βίλντερς φάνηκε να απορεί με τα λεγόμενα του Μαρκ Ρούτε, τονίζοντας μάλιστα ότι ο ίδιος δεν θεωρεί τον εαυτό του λαϊκιστή.

«Νομίζω ότι πρόκειται για πολύ τρομακτικά λόγια. Δεν γνωρίζω τι εννοεί. Εννοεί ότι υπάρχουν καλοί και κακοί λαϊκιστές; Εγώ δεν θεωρώ τον εαυτό μου λαϊκιστή».

«Μούδιασμα» για Εθνικό Μέτωπο και AfD

Το γεγονός ότι ο Γκερντ Βίλντερς δεν πέτυχε το διακηρυγμένο στόχο του, που ήταν να γίνει επόμενος πρωθυπουργός της Ολλανδίας, ενδέχεται να επηρεάσει και τις εκλογικές αναμετρήσεις στις δυο γειτονικές χώρες, τη Γαλλία και τη Γερμανία, που με το Εθνικό Μέτωπο και την Εναλλακτική για τη Γερμανία αντίστοιχα έχουν τους δικούς τους ακραιφνείς εκφραστές της άκρας δεξιάς, του ευρωσκεπτικισμού και της ξενοφοβίας. Τα δυο εθνολαϊκιστικά κόμματα ήλπιζαν σε ένα δυνατό εκλογικό αποτέλεσμα για τον ομοϊδεάτη τους που θα όπλιζε την προεκλογική τους φαρέτρα με νέα επιχειρήματα.

Στην Ολλανδία πάντως οι εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών συγκλίνουν στο ότι ο Μαρκ Ρούτε θα πρέπει να ευγνωμονεί τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ και τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν για την προεκλογική βοήθεια που του παρείχαν άθελά τους. Με τη χαοτική διακυβέρνηση των πρώτων εβδομάδων ο λαϊκιστής Τραμπ αναμφίβολα φόβισε πολλούς δυνητικούς ψηφοφόρους του Βίλντερς. Την ίδια ώρα οι συνεχείς επιθέσεις και παραλληλισμοί με τους ναζί από πλευράς του Ερντογάν έδωσε στον Μαρκ Ρούτε την ευκαιρία στο παρά πέντε των εκλογών να παρουσιαστεί ενώπιον των ψηφοφόρων ως ένας συνετός, αλλά παράλληλα σκληρός ηγέτης. Ο πολιτικός αναλυτής Χάμπεν Γιάνσεν βάζει όμως και μια άλλη παράμετρο:

«Τις τελευταίες εβδομάδες έγινε σαφές ότι κανένα άλλο κόμμα δεν πρόκειται να συνεργαστεί με τον Βίλντερς. Ως εκ τούτου πολλοί ψηφοφόροι σκέφτηκαν ότι δεν έχει νόημα να τον ψηφίσει κανείς, διότι δεν μπορεί να συγκυβερνήσει».

Μπερντ Ρίγκερτ / Κώστας Συμεωνίδης