Φυσικό αέριο μέσω Ισπανίας μέχρι την Γερμανία

Η Ισπανία διαθέτει αυτό που η Γερμανία δεν έχει: τερματικούς σταθμούς αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG. Και μάλιστα ούτε έναν, ούτε δύο αλλά έξι σταθμούς που αντιστοιχούν στο 25% της συνολικής δυνατότητας αποθήκευσης στην Ευρώπη. Επιπλέον η Ισπανία διαθέτει δύο αγωγούς που προμηθεύουν τη χώρα με φυσικό αέριο από την Αλγερία. Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, οι Ισπανοί σχεδιάζουν την κατασκευή επιπλέον αγωγών, μέσω των οποίων θα διοχετεύεται αρχικά φυσικό αέριο και στη συνέχεια πράσινο υδρογόνο, το οποίο παράγεται με τη βοήθεια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική. 

Τα σχέδια της Ισπανίας σχετίζονται άμεσα με τo φιλόδοξο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απεξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας. Μέσα Μαΐου η Κομισιόν παρουσίασε το φιλόδοξο σχέδιο μετασχηματισμού του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος με την επωνυμία «REPowerEU». Στόχος είναι να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας, να επιταχυνθεί η αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και να εντοπιστούν νέες πηγές ανεφοδιασμού με φυσικό αέριο.

Με πόρους από το REPowerEU

Η Κομισιόν σχεδιάζει την επένδυση μέχρι και 300 δις ευρώ. Από αυτά 72 δις προορίζονται για επιδοτήσεις και 225 δις για πιστώσεις. Περίπου 10 δις ευρώ θα επενδυθούν στην κατασκευή της αναγκαίας υποδομής, όπως πχ. οι αγωγοί, κυρίως για τη διασύνδεση της Ισπανίας με χώρες του βορρά. Πρόσφατα ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάνσεθ επανέλαβε ότι η επέκταση του δικτύου αγωγών θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ, μιας και ωφελεί τον ευρωπαϊκό βορά και κυρίως την Γερμανία.

Σήμερα υπάρχουν μόνο δύο μικρότεροι αγωγοί που οδηγούν μέσω των Πυρηναίων στη γειτονική Γαλλία. Διοχετεύουν μόλις 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Συγκριτικά: Η ΕΕ εισήγαγε ετησίως μέχρι την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, περίπου 150 δισεκατομμύρια κυβικά φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Στο τραπέζι βρίσκονται δύο μεγάλα έργα: Πρόκειται για την αναβίωση του αγωγού Midcat, ο οποίος ακυρώθηκε το 2017 ως οικονομικά ασύμφορος και θα συνέδεε την Βαρκελώνη στην Καταλωνία με την Μπαρμπεράν στην Γαλλία. Σύμφωνα με το ισπανικό υπουργείο Περιβάλλοντος, οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει λόγω πολέμου. Πρωταρχικός στόχος είναι πλέον η ενεργειακή ασφάλεια, ενώ το κόστος περνά σε δεύτερη μοίρα.

Αναμένεται αντίσταση στην κατασκευή των αγωγών

Το δεύτερο έργο αφορά την κατασκευή αγωγού από τη Βαρκελώνη δια θαλάσσης προς το Λιμάνι του Λιβόρνο στην Τοσκάνη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα σχέδια για αυτό το έργο βρίσκονται ακόμα σε πρώιμο στάδιο. «Έχουν τεθεί ωστόσο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος διότι η Ιταλία διαθέτει καλό δίκτυο αγωγών προς τον ευρωπαϊκό βορρά σε αντίθεση με την Γαλλία, η οποία καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες κυρίως με πυρηνική ενέργεια και δεν δείχνει ιδιαίτερο ζήλο να αποκτήσει πρόσβαση σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου», εκτιμά ο Άνχελ Σαθ από την Δεξαμενή Σκέψης Esade της Μαδρίτης.

Θα χρειαστεί ωστόσο χρόνος για να πραγματοποιηθούν αυτά τα φιλόδοξα εγχειρήματα. Υπό ιδανικές συνθήκες η κατασκευή των αγωγών θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια, εκτιμούν ειδικοί. Αναμένεται ότι τόσο στην Ισπανία, όσο και στην Γαλλία ακτιβιστές περιβαλλοντικών οργανώσεων θα προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στην κατασκευή των αγωγών. Σύμφωνα με τον ισπανό Άνχελ Σαθ, ίσως αυτό που θα πείσει τους πληθυσμούς των περιοχών από τις οποίες θα περάσουν οι αγωγοί, είναι ότι το πράσινο υδρογόνο δεν είναι μόνο καλό για το περιβάλλον, αλλά οι αγωγοί θα προκαλέσουν ζημιά και στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν καθιστώντας τις δημοκρατίες πιο ανεξάρτητες από τέτοιου είδους δικτατορίες.

Γιάν Ούβε Ρονενμπούργκερ, dpa

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος