Όχι άλλο σε μια ενιαία, αλλά διχασμένη Ευρώπη

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας κατά των αποφάσεων της ΕΕ για την κατανομή των προσφύγων στα κράτη-μέλη προκειμένου να βοηθηθούν οι χώρες άφιξης Ιταλία και Ελλάδα. Η περίπτωση αυτή, αλλά και η διαρκής απομάκρυνση της Πολωνίας από τις αρχές της ΕΕ δίνουν αφορμή στον σχολιαστή της Süddeutsche Zeitung του Μονάχου να σκιαγραφήσει μια αυριανή Ευρώπη των δύο πολιτικών ταχυτήτων.

«Ελπίζουμε σε χώρες, όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, να αναλάβουν πάλι τη διακυβέρνηση μετριοπαθείς, φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις. Μόνο που και τότε δεν αποκλείεται άλλες χώρες να διολισθήσουν στον εθνοκεντρικό αυταρχισμό. Τα φαινόμενα αυτά μπορούν μακροπρόθεσμα να παραλύσουν την Ευρώπη. Οι αντιλήψεις χωρών όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που θέλουν περισσότερη Ευρώπη, και χωρών όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, που θέλουν περισσότερο εθνικισμό, δεν είναι δυνατόν να συμφιλιωθούν.»

«Γι' αυτό και η Ευρώπη θα πρέπει να σκεφθεί αν θα προτείνει δύο μοντέλα: μια ομοσπονδία, στην οποία τα μέλη θα συνδεθούν ακόμα περισσότερο από ό,τι σήμερα. Και μια οικονομική ένωση σε μεγάλο βαθμό κυρίαρχων εθνικών κρατών, που θα σέβονται όμως τη δημοκρατία και τις αρχές του κράτους δικαίου, μια ένωση στην οποία θα μπορούσε να βρει τη θέση της και η Μεγάλη Βρετανία. Μια τέτοια ανοικοδόμηση θα κοστίσει χρόνο και δυνάμεις. Όμως θα υπηρετήσει καλύτερα την Ευρώπη από μια ενιαία ΕΕ που πηγαίνει καθημερινά προς τον διχασμό.»

Και τι θα γίνει με την Τουρκία; 

Στον αυταρχισμό διολισθαίνει συνεχώς και η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν. Στην τηλεμαχία της περασμένης Κυριακής με την καγκελάριο Μέρκελ ενόψει των γερμανικών εκλογών ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς ζήτησε την άμεση διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Άγκυρα. Ορθή πρωτοβουλία;

Όχι, απαντά η εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit. «Όσο κι αν ανταποκρίνεται στην επιθυμία να αντιταχθεί επιτέλους κάτι στον Ερντογάν, το αίτημα του Σουλτς είναι λάθος. Γιατί προτάσσει το τελευταίο βήμα έναντι του πρώτου. Πολλά συνηγορούν κατά της διακοπής των διαπραγματεύσεων και πολλά υπέρ μιας σκληρής, αλλά καλοσχεδιασμένης στάσης έναντι της Τουρκίας. Το αίτημα του Σουλτς δεν εντάσσεται σε ένα τέτοιο καλό σχεδιασμό. Από μια διακοπή θα επωφελούνταν μόνο ο ίδιος ο Ερντογάν. Και μια διακοπή θα ήταν οριστική αφήνοντας το 50% των Τούρκων, που ψηφίζουν στις εκλογές κατά του Ερντογάν, μόνους με τον κύριό τους.»

Η Zeit υπενθυμίζει ότι ο Ερντογάν χρειάζεται κυρίως ξένα κεφάλαια για να συντηρεί έναντι των Τούρκων πολιτών την αυταπάτη της οικονομικής άνθησης. Αυτό ακριβώς δίνει στην Ευρώπη τη δυνατότητα να πάρει μια σειρά μέτρων. «Οι πιστώσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, του ΟΟΣΑ, εγγυήσεις εξαγωγών και επενδύσεων, όλα αυτά μπορούν να διακοπούν. Το μισό τουρκικό εξαγωγικό εμπόριο διεξάγεται με την Ευρώπη, να ένας μοχλός πίεσης. Η Τουρκία θέλει τη διεύρυνση της Τελωνειακής Ένωσης, η Γερμανία μπορεί να πείσει τους εταίρους για το αντίθετο. Με άλλα λόγια η ΕΕ είναι για την Τουρκία πολύ σημαντικότερη από ότι το αντίθετο. Αρκεί η Ευρώπη να είναι ενωμένη.» Ας αφήσουν λοιπόν οι Γερμανοί πολιτικοί τα της διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αφού ξέρουν ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν θα συμπράξουν.

Σπύρος Μοσκόβου