Odnosi dobri, mogli bi biti i bolji

Odnosi Srbije i Hrvatske su ključni za stabilnost regije nakon raspada bivše Jugoslavije, naročito kada je riječ o Bosni i Hercegovini koja je pod utjecajem srpske i hrvatske politike. Ti odnosi su ipak napredovali, i to pre svega kroz jačanje ugovornih odnosa, o čemu svjedoči Milan Simurdić, prvi ambasador SRJ u Hrvatskoj nakon demokratskih promjena u Srbiji:„Potpisan je ugovor o slobodnoj trgovini, zatim o manjinama, vrlo važan ugovor o penzionom i socijalnom osiguranju, uspostavljeni su vojno-diplomatski odnosi, što je isto u jednom momentu izgledalo potpuno nemoguće, i armije sasvim dobro sarađuju, policije sarađuju sve bolje i bolje, i sve tiše i tiše, što je takođe dobro“.

Ukidanje viza pozitivan korak

Veliki psihološki proboj u poboljšanju odnosa dve zemlje izazvalo je i ukidanje viza. Oblast u kojoj se najviše odmaklo je ekonomska saradnja. Ekonomski novinar Dimitrije Boarov ocenjuje da samo ekonomija ipak ne može doprinijeti međusobnom pomirenju; institucionalno nema mnogo prepreka za poboljšanje saradnje, ali postoje političke prepreke, kaže on za Deutsche Welle: „Hrvatska je u Srbiju investirala prema zvaničnim podacima 382 miliona eura, ali je simptomatično da su srpske investicije u Hrvatsku i Sloveniju ravne nuli. To ipak upućuje na zaključak da nešto u toj političkoj ravni nije u redu“.

Nametnuta (ne)trpeljivost

Sadašnje odnose dve zemlje karakterizira nametnuta trpeljivost, iza koje se i dalje nalazi pritajeni nacionalizam. Haške presude pri tome nisu adekvatno tretirale sukob u Hrvatskoj, što se odrazilo i na presude za Dubrovnik i Vukovarsku trojku, smatra Sonja Biserko, predsjednica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji. Nacionalna suđenja su u senci relativizacije sopstvenih zločina, kaže ona Deutsche Welle, i dodaje da odnos prema nedavnim ratovima vidi kao ključnu prepreku za poboljšanje odnosa:„Što se pokazuje na svim ključnim točkama, odnosno u momentima kada se komemoriše sa jedne ili druge strane kao što je pad Krajine, odnosno Oluja, Vukovar. Srbija pre svega negira bilo kakvu odgovornost i involviranost u tim ratovima, a Hrvati su opet frustrirani s razlogom što su presude u Haškom tribunalu, recimo za Vukovarsku trojku, totalno amnestirali armiju koja je bila glavni akter na srpskoj strani u generiranju tih ratova“.