Лица и настани: 29 години независност

Со овие зборови тогашниот претседател Киро Глигоров им го честиташе референдумскиот резултат на граѓаните собрани на плоштадот во Скопје.

Независноста беше прославена со песни и ора на плоштадот. Остварен беше идеалот на генерации Македонци кои се бореа за независна држава.

Глигоров беше првиот претседател на независна и суверена Македонија. Ќе остане запаметен по успешните преговори за мирно напуштање на југословенската федерација и по мудрото раководење со државата во клучните, критични моменти на 1990-те години.

Андов беше прв претседател на плуралистичкото Собрание. Во долгата политичка кариера учествуваше во носењето на речиси сите клучни одлуки за државата. „Независноста беше највисокиот дострел во нашата историја“, изјави Андов за ДВ пред 5 години, на 24 годишнина од независноста.

Во 2011 година, по повод 20 годишнина од независноста, објавивме интервју со Христијан Проданов. Тој е роден пред полноќ ноќта на 8 септември 1991 година. „Мајка ми и ден денес кога на телевизија ја даваат прославата од независноста ќе ме викне и ќе ми рече во овие мигови ти се раѓаш“, ни рече тогаш Христијан.

Конфликтот во 2001 година меѓу македонските безбедносни сили и албанските бунтовници предводени од паравоената ОНА, се закануваше да ја разори кревката демократија. Конфликтот заврши со потпишување на Охридскиот рамковен договор кој во меѓувреме беше вметнат и во Уставот.

На 26 февруари 2004 година авионот со кој претседателот Борис Трајковски патуваше од Скопје кон Мостар, БиХ се урна во близина на крајната дестинација. Смртта длабоко ја потресе Македонија. Покрај Трајковски, загинаа и уште осум патници- членови на неговиот кабинет, како и членови на екипажот.

Груевски беше политичар со најдолг стаж на премиерската функција во историјата на државата, но резултатите од неговото владеење се, најблаго речено, спорни. Десетте години во кои тој ја предводеше владата започнаа со добри економски резултати, но втората половина ја одбележаа антиквизацијата, драматичниот пад на демократските стандарди и оддалечување од евро-атлантските интеграции.

Иницијална каписла за најдолготрајните и најмасовни граѓански протести во македонската историја беше амнестијата која претседателот Ѓорге Иванов им ја додели на осомничените политичари и нивни соработници. Шарената револуција, како што подоцна беше наречена, успеа да се избори за повлекување на амнестијата. Критичарите велат голем дел од барањата на „шарените“ се уште не се реализирани.

Илјадници луѓе упаднаа во зградата на Собранието на 27 април 2017 година, протестирајќи против изборот на Талат Џафери за собраниски спикер и извесното формирање на новото владино мнозинство на СДСМ и ДУИ. Настанот ќе остане забележан како црна точка во историјата на земјата. Десетици пратеници и новинари беа повредени во нападот на толпата.

На 18 јуни 2018 година во селото Псарадес (Нивици) на Преспанското езеро беше потпишан Договорот од Преспа со кој му беше ставен крај на деценискиот спор околу името меѓу Македонија и Грција. Неколку месеци подоцна, и покрај неуспешниот референдум, Македонија официјално се преименува во Северна Македонија со двотретинско мнозинство гласови во Собранието.

На 27 март 2020 година, Северна Македонија и формално стана 30 членка на НАТО алијансата. Со тоа беше исполнета децениската цел на државата, поставена недолго по прогласувањето на независноста. Истиот месец ЕУ даде согласност да започнат пристапните преговори за полноправно членство на земјата во европскиот блок.