Светот има се‘ помалку време за првоаприлски шеги

Кој, кога и каде првпат ја вовел првоаприлската шега, не е познато. Некои веруваат дека тоа бил празник на старите Римјани, кои со оргии ја славеле божицата Венера. Друго објаснување ја споменува одлуката на парламентот во Аугсбург, со која на први април 1530-та година многумина шпекуланти „останале со кратки ракави“ и биле изложени на потсмев.

Најприфатлива е варијантата дека првоаприлските шеги ги вовел францускиот крал Карл деветти. Во рамките на реформите на Грегоријанскиот календар, тој во 1564-та година прославата на Нова година ја преместил од први април на први јануари, што многумина тогаш не го ни забележале.

Во раните денови на првоаприлските „подметнувања“, шегите изгледале сосем поинаку. Оној кој бил мета на шега, бил праќан на пример на далечен пат да донесе нешто што воопшто не постои. Во 17-ти и 18-ти век важеле јасни општествени правила на кои морале да се придржуваат и оние кои смислувале шеги за своите пријатели. Така, возрасните смееле да се исмеваат со децата, но не и обратно.

Медиумите измислуваат приказни

Како и многуте други традиции, и првоаприлските шеги се доста променети.

„Ние во голем дел нашето разбирање за хумор го делегиравме врз медиумите. Се смееме на она што го гледаме на телевизија или слушаме на радио и имаме општествена елита која на медиумско поле повторно ја открива првоаприлската шега“, вели етнологот Гинтер Хиршелдер.

Така на денешниот ден на шегата евентуално ќе бидеме изкагани само од страна на медиумите со лажни вести или приказни. Легендарни се триковите на БиБиСи. На први април 1957-ма година оваа телевизија известуваше за жетва на шпагети во Тесин. Запрепастените гледачи на екраните можеа да видат како швајцарските селани берат шпагети од дрвјата. Голема тревога во 2007-ма година предизвика и веста дека „Хаос компјутер клубот“ пронашол Тројански вирус кој приватните податоци за данокот ги испраќа во Службата за борба против криминалот во Германија.

Се‘ поретки класичните проаприлски шеги

Во секојдневниот живот првоаприлските шеги станаа вистинска реткост. Вината за тоа според Гинтер Хиршфелдер треба да се бара во зголемувањето на притисокот и забрзаното темпо на работа. Луѓето денес немаат врема за шеги. Притоа, за првоаприлски шеги е потребен директен контакт.

„Денес голем дел од меѓусебните контакти се одвива на вируелен план, преку интернет и телефон, што ги оневозможува првоаприлските шеги зашто таквиот начин на комуникација ја елиминира можноста да се види запрепастеното лице на оној кого сте го излагале. Тоа бара реална ситуација, а не дигитална“.

Французите пак оваа традиција ја негуваат до денес на необичен начин. Тие на први април се обидуваат некому на грбот да му залепат парче хартија со порака, на која на пример пишува „Грд“ или „Удри ме“.