Alpy. Zmiany klimatyczne wpływają na zagrożenia naturalne

Schodzące w doliny lawiny czy osuwające się masy skalne – naukowcy od dawna ostrzegają, że tego typu zjawiska mogą się nasilać z powodu zmian klimatycznych. Aby to sprawdzić, szwajcarski zespół dokonał przeglądu 335 badań i przeanalizował prawie jedną trzecią z nich. Wyniki były różne. Eksperci przeanalizowali lawiny skalne, osuwiska, spływy błotne oraz lawiny lodowe i śnieżne. Ich wniosek jest jasny tylko w jednym przypadku: zjawisko spadania kamieni wzrosło na dużych wysokościach alpejskich. „Z przeanalizowanej literatury jasno wynika również, że ilościowe określenie wpływu zmian klimatu na takie przemieszczenia masowe pozostaje trudne” – czytamy w badaniu, które zostało opublikowane w czasopiśmie „Earth-Science Reviews”. Jest to spowodowane między innymi złożonym systemem środowiska naturalnego z wieloma wpływami oraz brakiem odpowiednich danych.

Osuwiska skalne

Piargi i skały nagle odrywają się, a mniejsze odłamki spadają w dół zbocza lub ściany skalnej. Takie zjawiska nasiliły się w regionach wysokogórskich. Jednym z powodów jest cofanie się lodowców, a także topnienie wiecznej zmarzliny. Wilgoć w glebie może powodować osuwanie się kamieni i bloków skalnych.

Spływy błotne

Dopiero co na początku października br. w szwajcarskim kantonie Gryzonia osunęło się około 10 tys. metrów sześciennych skał z masywu Grosse Tschingelhorn. W 2017 roku na ze szczytu Piz Cengalo położonego na granicy Szwajcarii i Włoch osunęły się 4 mln metrów sześciennych skał. Zginęło osiem osób. Mimo to, aby wyciągnąć jednoznaczne wnioski na temat wzrastającej częstotliwości tego typu zajwisk, wciąż brakuje danych – twierdzą naukowcy. – Nawet jeśli nie można jeszcze postawić jednoznacznej tezy, wiele wskazuje na to, że osunięcia skalne występują dziś częściej – powiedział Samuel Weber z Instytutu Badań nad Śniegiem i Lawinami (SLF) w Davos.

Spływ błotny ma miejsce, gdy ulewny deszcz powoduje osuwanie się gruzu, śmieci i gleby po stromym zboczu. Jak piszą naukowcy, tylko połowa badań sugeruje, że ich liczba jest większa niż w przeszłości. Są jednak wskazówki, że więcej spływów błotnych występuje powyżej granicy lasu oraz w obszarach, które wcześniej nie były tym dotknięte.

Lawiny

Badania pokazują także, że lawiny mają dzisiaj więcej mokrego śniegu niż puchu. Ze względu na brak śniegu w niższych partiach gór jest mniej lawin, ale nieco więcej w partiach wyższych.W Alpach daje się wyraźnie zauważyć zmianę klimatu. Jak cytują autorzy z analiz, temperatura powietrza wzrastała o 0,3 do 0,4 stopnia co dekadę od 1968 do 2017 roku. Ilość śniegu zmniejszyła się nawet o 15 procent, a szwajcarskie lodowce straciły około 43 procent swojej objętości lodu w latach 1980-2016 i kolejne dziesięć procent w latach 2022-2023.

(DPA/jar) 

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>