Czy koronawirus jednak wydostał się z laboratorium?
18 kwietnia 2020
Naukowcy i dziennikarze długo spekulowali wokół tego, w jaki sposób koronawirus SARS-CoV-2 dotarł do Wuhan. Do tej pory wielu wskazuje na targ rybny, na którym handluje się dzikimi zwierzętami. Jednak różne zachodnie media informują, że wirus mógł wydostać się z Instytutu Wirusologii znajdującego się w pobliżu targu.
Już w styczniu w mediach społecznościowych kursowały teorie wskazujące na instytut – często w połączeniu z teoriami spiskowymi wokół produkcji tajnej broni biologicznej.
Zakażenia już w listopadzie 2019
Wirusolodzy pytani przez „Washington Post” wykluczali jednak możliwość powstania ludzkiej mutacji nowego koronawirusa. Podkreślano przy tym fakt, że praca instytutu nie jest tajna i że wyniki licznych prac naukowych na temat wirusów nietoperzy były publikowane. W niektórych projektach uczestniczyli zachodni partnerzy. Bliskie związki z instytutem w Wuhan ma uniwersytet w Teksasie, a część badań była współfinansowana przez USA.
Wszystko to jednak nadal nie wyklucza możliwości wydostania się wirusa z laboratorium. Już pod koniec stycznia w piśmie „Science” pojawił się artykuł kwestionujący wersję mówiącą o pojawieniu się wirusa na targu. W piśmie „The Lancet” pisano o tym, że 13 pierwszych pacjentów chorych na COVID-19 nie miało żadnego związku z targiem w Wuhan. Możliwe też, że infekcja pacjenta „zero” nastąpiła już w listopadzie 2019 roku.
Czy nauka jest współwinna?
Tym bardziej zasadne jest pytanie, jak wirus trafił do Wuhan. Tropy prowadzą do profesor wirusologii Zhengli Shi zajmującej się badaniem nietoperzy w tamtejszym instytucie. Na początku 2019 roku opublikowała ona artykuł na temat koronawirusów roznoszonych przez nietoperze, w tym także tych bardzo podobnych do aktualnego koronawirusa, który wywołał pandemię.
Dzięki pracy Zhengli Shi i jej zespołu można było rekordowo szybko przeanalizować genom wirusa i rozpocząć prace nad szczepionką i nad testami wykrywającymi przeciwciała. Chińska wirusolożka trafiła jednak w ostatnich tygodniach pod ostrzał krytyki w mediach społecznościowych na całym świecie.
Bierze ją w obronę kolega po fachu Peter Daszak z Nowego Jorku, który w wywiadzie dla National Public Radio powiedział, że wydostanie się wirusa z laboratorium to „czysta bzdura”. Daszak wraz z grupą badaczy zajmował się w zespole Zhengli Shi badaniem odchodów nietoperzy. Wyjaśnił, że w laboratorium w Wuhan nie są przechowywane żadne wirusy typu SARS-CoV-2. Mówi o „nieszczęśliwym upolitycznieniu pochodzenia pandemii”.
Godne uwagi jest w tym kontekście ograniczanie przez Pekin przepływu informacji o badaniach koronawirusa. Wedle zachodnich mediów, wszelkie publikacje podlegają teraz kontroli rządowej. Ambasada Chin w Londynie uznała te informacje za „bezpodstawne”, zaś w specjalnie wydanym oświadczeniu napisała, że „badania na temat pochodzenia COVID-19 idą pełną parą”.