Der Spiegel o funduszach UE dla Polski: ryzykowna eskalacja
18 października 2022
Niemiecki tygodnik pisze we wtorek (17.10.2022) w internetowym wydaniu o „najnowszej eskalacji” w ciągnącym się od lat sporze o praworządność z polskim rządem. Komisja Europejska zapowiedziała bowiem, że na razie nie będzie wypłacać Polsce środków z funduszy strukturalnych, dopóki rząd w Warszawie nie spełni określonych warunków.
„W przypadku Polski chodzi o wiele” – zauważa „Der Spiegel”. I wyjaśnia, że według Komisji dotyczyłoby to całej kwoty 75 mld euro, które kraj ten ma otrzymać z funduszy spójności z budżetu Unii na lata 2021-2027. „Jeśli pieniądze te nie popłyną, szkody dla Polski będą ogromne” – ocenia tygodnik, dodając, że chodzi o sumę stanowiącą ok. 1,6 proc. polskiego PKB w ciągu siedmiu lat.
„Ale w grę może wchodzić jeszcze więcej pieniędzy, bo przyjęte w 2021 r. rozporządzenie z warunkami wypłacania środków unijnych dotyczy nie tylko funduszy spójności, ale także m.in. funduszu społecznego, rybołówstwa, funduszu azylu, migracji i integracji, a także puli na bezpieczeństwo wewnętrzne, zarządzanie granicami i politykę wizową. W sumie w latach 2021-2027 Polska ma otrzymać około 120 mld euro z funduszy unijnych, co czyni Warszawę największym odbiorcą środków z Brukseli” – pisze „Der Spiegel”.
KE może decydować sama
„Tym samym Komisja sięga po swoją najostrzejszą dotąd broń w sporze z narodowo-konserwatywnym polskim rządem, który w ostatnich latach podporządkował sobie media publiczne, dyskryminował mniejszości seksualne, a przede wszystkim poddał system sądowniczy kontroli politycznej. Z powodu tego ostatniego problemu Komisja wciąż odmawia Polsce wypłaty środków z Funduszu Odbudowy. Chodzi o łączną kwotę około 36 mld euro” – przypomina tygodnik.
Ocenia, że wstrzymanie większe ilości środków strukturalnych to „nowa jakość”. Komisja może bowiem „karać za naruszanie praw mniejszości seksualnych albo wolności prasy – i nie potrzebuje do tego zgody Rady państw UE, a może zdecydować sama”. Niemiecki tygodnik wskazuje też, że Polska sama przyznała w umowie partnerstwa, iż nie spełnia warunków związanych z wdrażaniem Karty Praw Podstawowych UE.
Ryzyko dla obu stron
„Ponowna eskalacja jest ryzykowna zarówno dla Warszawy, jak i Brukseli. Obserwatorzy ostrzegają, że wycofanie pieniędzy może doprowadzić do solidaryzowania się społeczeństwa z rządem kierowanym przez partię PiS Jarosława Kaczyńskiego – zwłaszcza biorąc pod uwagę wojnę w Ukrainie” – pisze „Spiegel”.
„Z kolei w Brukseli niektórzy liczą, że brak tak potrzebnych miliardów, zwłaszcza na wsi, wywoła złość na rząd PiS i jego ideologiczne bitwy z Brukselą. W końcu, mówi jeden z unijnych urzędników, rząd w Warszawie będzie oceniany na podstawie tego, ‚czy potrafi zorganizować pieniądze’” – dodaje tygodnik.