"Będziemy nadal stosować się do porozumienia z Iranem"

Niemcy, Francja i Wielka Brytania nie chcą odstępować od porozumienia zawartego z Iranem pomimo tego, wiadomo, że bez USA będzie to bardzo trudne. Decyzja prezydenta Trumpa przyjęta została "z żalem i niepokojem" – czytamy we wspólnym oświadczeniu Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Już w drugim akapicie tekstu zaznaczono, że państwa te nadal uważają zawarte porozumienie za obowiązujące.

W najbliższy poniedziałek (14.05) ministrowie spraw zagranicznych Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii odbędą spotkanie na wysokim szczeblu z przedstawicielami Iranu - poinformował szef francuskiej dyplomacji Jean-Yves Le Drian. – Będziemy przestrzegać tego porozumienia i zrobimy wszystko, aby i Iran dotrzymał swoich zobowiązań – podkreśliła z kolei kanclerz Niemiec Angela Merkel. Dodała, że wypowiedzenie umowy przez USA jest "brzemiennym w skutkach" krokiem.

"Ukoronowanie 12 lat dyplomacji"

W podobnym tonie wypowiedziała się szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini. Jej zdaniem porozumienie nuklearne z Iranem jest elementem decydującym dla bezpieczeństwa regionu, Europy i całego świata. Tak długo jak Iran stosuje się do swoich nuklearnych zobowiązań, co dotychczas miało miejsce, także i Unia Europejska zobowiązuje się do dalszego pełnego i rzeczywistego stosowania tego porozumienia – oświadczyła Mogherini. Szefowa unijnej dyplomacji sama brała udział w negocjacjach, które doprowadziły w 2015 r. do podpisania porozumienia.

– Porozumienie nuklearne jest ukoronowaniem 12 lat dyplomacji – stwierdziła Mogherini – Porozumienie funkcjonowało i działało w obszarze, którego dotyczyło: gwarancji, że Iran nie będzie kontynuował prac nad bronią atomową – dodała. Dlatego, jak zaznaczyła, Unia Europejska jest zdecydowana utrzymać to porozumienie.

Będzie to jednak w praktyce bardzo trudne, tym bardziej, że wraz z przywróceniem sankcji przez prezydenta Trumpa, Europejczycy mają niewielkie pole manewru. Znamienne w tym kontekście jest to, że nowy ambasador USA w Berlinie Richard Grenell zaapelował, by niemieckie firmy ograniczyły swoje zaangażowanie w Iranie.

UE zdecydowana bronić inwestycji

Teraz Unia Europejska musi zbadać, czy i na ile może zapobiec temu, by amerykańskie sankcje nie dotknęły także europejskich firm, które prowadzą interesy z Iranem. – Unia Europejska jest zdecydowana do ochrony swoich inwestycji gospodarczych – oświadczyła Mogherini. Dlatego niemiecko-francusko-brytyjskie trio Merkel-Macron-May zaapelowało do USA, by Waszyngton powstrzymał się przed wszystkim, co mogłoby przeszkodzić wypełnianiu zobowiązań wynikłych z porozumienia dla innych sygnatariuszy. Zaliczają się do nich także Rosja i Chiny.

Niepewnym jest jednak, czy Unii Europejskiej uda się przekonać Iran do dalszego wypełniania zobowiązań wynikających z porozumienia i zrezygnowania z dalszego wzbogacania uranu.

Kai Küstner, ARD Bruksela