Niemiecka kolej na bakier z punktualnością i nie tylko

Opóźnienia niemieckich pociągów wzbudzają nieustannie zdziwienie szczególnie wśród cudzoziemców. Lecz przypisywany Niemcom w zakresie transportu kolejowego niemiecki „Ordnung” to od wielu lat tylko pobożne życzenie. Tymczasem w takich krajach jak Japonia, Chiny czy Taiwan 99 procent wszystkich pociągów przybywa na czas, a o niepunktualności mówi się już w przypadku opóźnienia nawet o jedną minutę.

W Niemczech o niepunktualnym połączeniu mówi się dopiero wtedy, gdy pociąg przyjedzie o ponad sześć minut później niż przewiduje rozkład jazdy. Generalnie przydarza się to ogromnej większości  (78,5 proc.) niemieckich pociągów dalekobieżnych. „Musimy poprawić jakość i punktualność”, stwierdził lapidarnie w ub. czwartek (21.03.18) dyrektor generalny niemieckich kolei Deutsche Bahn (DB) Richard Lutz.

W grę wchodzą ogromne koszty. W 2017 r. suma wszystkich rekompensat wypłaconych pasażerom przez Deutsche Bahn za opóźnienia pociągów wyniosła ogółem 35 mln euro. To 20 proc. więcej niż w poprzednim roku, wynika z informacji rzecznika niemieckich kolei dla rozgłośni Hessischer Rundfunk (HR).

W Niemczech za ponad godzinne opóźnienie pociągu pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości 25 proc. ceny biletu, za opóźnienie ponad dwugodzinne 50 proc.

Przeczytaj także: Niemieckie koleje zwiększają zatrudnienie

Przyczyny problemów niemieckiej kolei

„Gruntowna poprawa sytuacji na niemieckiej kolei jest blokowana politycznie”, wyjaśnia przyczyny problemów Karl-Peter Naumann. „Niemiecka Kolej (DB) nadal cierpi z powodu skutków oszczędnościowego dyktatu w związku planami sprzed dziesięciu lat - nota bene już dawno odwołanymi - wprowadzenia DB na giełdę  – mówi honorowy przewodniczący Pro Bahn - organizacji reprezentującej interesy pasażerów.

Planowanie inwestycji bardzo utrudniają przeszkody biurokratyczne - mówią znawcy tej materii. Przestarzały sprzęt przecież z natury rzeczy częściej się psuje i musi być permanentnie naprawiany i odnawiany. Niemieckiej kolei brakuje ponadto nowych wagonów silnikowych i lokomotyw.

Przeczytaj także: Niemieckie koleje zwiększają zatrudnienie

Karygodnie zaniedbana infrastruktura 

Wielką bolączką niemieckich kolei jest zła koordynacja prac budowlanych i remontowych i uwzględnianie tych prac w rozkładach jazdy w sposób pozostawiający sporo do życzenia.

Matthias Gaste, ekspert ds. transportu kolejowego partii Zielonych apeluje o "polityczną determinację". Niemiecki poseł do Bundestagu wskazuje na „karygodnie zaniedbaną przez polityków infrastrukturę kolejową”. Zamiast na szyny stawiali oni na drogi – podkreśla poseł do Bundestagu

W 2017 zainwestowano w infrastrukturę niemieckiej kolei 5 mld euro, ok. 9 proc. więcej niż w roku poprzednim. W tym roku inwestycji ma być jeszcze więcej. W umowie koalicyjnej Unii chadeckiej i SPD po raz pierwszy zapisano jasne plany i cele związane z Deutsche Bahn.

Szwajcaria prymusem

Jeśli chodzi o komfort podróżowania koleją, za prymusa uchodzi Szwajcaria. 36 lat temu wprowadzono tam cykliczny rozkład jazdy, który przewiduje, że pociągi odjeżdżają ze stacji o tej samej porze. Dzięki temu podróżnym jest łatwiej zapamiętać godziny odjazdów i przyjazdów. Opóźnienia szwajcarskich pociągów nie przekraczają 3 minut i 89 proc. połączeń jest punktualne. 

W Holandii pasażerowie otrzymują rekompensatę już za15-minutowe opóźnienie pociągu. Za opóźnienie godzinne zwracana jest równowartość ceny biletu kolejowego. Punktualnie do celu dociera tam 91 proc. pociągów.

Przeczytaj także: Popularny FlixBus konkuruje też na szynach

Surowe zasady w transporcie kolejowym w Azji

Jeszcze bardziej rygorystyczne są wymagania na kolei w Azji: Przywództwo polityczne Chin stawia na super szybką kolej z udziałem nowych elektrycznych pociągów „Fuxing” kursujących między Pekinem a Szanghajem z prędkością 350 km/h. „Z ekonomicznego punktu widzenia nie ma to sensu, ale istnieje wola polityczna” - powiedział Zhao Jiang ekspert ds. kolei z Uniwersytetu Jiaotong w Pekinie.

W Japonii tolerancja opóźnień na linii dużych prędkości "Shinkansen" wynosi pięć sekund. Na końcowej stacji pociągu zawsze stoi w pogotowiu ekipa ludzi, która ma siedem minut na jego posprzątanie.

Zadłużenia utrudniają inwestycje 

Licząc na statystycznego mieszkańca rządy w Austrii czy Szwajcarii wydają na kolejowe inwestycje od czterech do sześciu razy więcej pieniędzy.

Gdy Niemcy pomimo wzrostu inwestycji w ubiegłych latach nadal są w samym ogonie Europy. W tym roku ze względu na płacenie odsetek od zaciągniętego długu i przekazywanie dywidend niemieckiemu rządowi, z nieopodatkowanych zysków w wysokości 2,15 mld euro Deutsche Bahn pozostanie na czysto jedynie 300 mln euro. To za mało, żeby sfinansować konieczne inwestycje.

A wgląd do archiwum DB pokazuje, że niemiecka kolej od wielu lat ma wciąż te same problemy. Byli szefowie DB i politycy obiecywali ulepszenia i poprawki, ale na niewiele się to zdało. 

Barbara Cöllen / afp, dpa