Nagroda Nobla
7 października 2011Komitet Nagrody Nobla wyróżnił w tym roku pracę kobiet z demokratycznego ruchu w Afryce i w świecie arabskim. Laureatkami są: prezydent Liberii, Ellen Johnson-Sirleaf (72), aktywistka praw człowieka z Liberii, Leymah Gbowee (39) oraz Tawakkul Karman z Jemenu. Przewodniczący Komitetu, Thorbjørn Jagland, uzasadnił wybór wkładem obu kobiet z Liberii na rzecz zakończenia trwającej 13 lat wojny domowej. Karman uchodzi z kolei za twarz ruchu protestu w Jemenie. Fundatorem nagrody jest Szwed, wynalazca dynamitu, Alfred Nobel (1833-1896). W swym testamencie zlecił on parlamentowi (Stortingowi) w Oslo wybór do trojga laureatów nagrody za wkład na rzecz pokoju. Pokojową Nagrodę Nobla przyznano po raz pierwszy w 1901 roku.
Laureaci 2010 - 2006
Laureatami ostatniej dekady byli: 2010 – aktywista praw człowieka, Liu Xiaobo (Chiny) , za długą, pokojową walkę na rzecz praw człowieka w swym kraju. 2009 – prezydent USA, Barack Obama, za wkład na rzecz wzmocnienia dyplomacji międzynarodowej i współpracy między narodami. 2008 – były prezydent Finlandii, Martti Ahtisaari, za rozjemstwo w wojnach i konfliktach, jak np w wojnie domowej w prowincji Aceh w Indonezji. 2007 - były wiceprezydent USA, Al Gore i Rada ONZ ds. Klimatu, za wkład na rzecz światowej mobilizacji przeciwko zagrażającej katastrofie klimatycznej. 2006: ekonomista Muhammad Yunus (Bangladesz) i założony przez niego Grameen Bank, za pomysł udzielania drobnych kredytów gospodarczych biednym.
Laureaci 2005 - 2001
Kolejni laureaci to: 2005 - Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) i jej dyrektor, Mohamed ElBaradei – za wkład w walkę przeciwko proliferacji broni atomowej. 2004 – ekoaktywistka Wangari Maathai (Kenia), za zaangażowanie na rzecz zrównoważonego rozwoju środowiska oraz demokracji i pokoju. 2003 - aktywistka na polu praw człowieka, Szirin Ebadi (Iran), za wkład na rzecz praw dzieci i kobiet oraz pracę na rzecz opozycji politycznej. 2002 – były prezydent USA, Jimmy Carter, za udział w pokojowych rozwiązaniach konfliktów oraz wkład na rzecz demokracji i praw człowieka. 2001 – Organizacja Narodów Zjednoczonych i jej sekretarz generalny, Kofi Annan (Ghana), za wkład na rzecz bardziej pokojowej i lepszej organizacji świata.
Marion Linnenbrink / Andrzej Paprzyca
red. odp.: Bartosz Dudek