SZ o decyzji TSUE ws. Polski: kontratak praworządności
20 października 2018
TSUE nakazał Polsce wstrzymanie reformy sądownictwa. Niemieccy komentatorzy piszą o „mocnym sygnale” z Luksemburga i „ciężkiej porażce” rządu w Warszawie. Zastanawiają się, czy rząd zastosuje się do polecenia.
„Państwo prawa kontratakuje. Trybunał Sprawiedliwości UE zaskakująca szybko przywołał do porządku polski rząd i nakazał mu wycofanie się z reformy wymiaru sprawiedliwości” – pisze Thomas Kirchner w komentarzu opublikowanym na łamach „Sueddeusche Zeitung”. Zdaniem „SZ” „prawicowo-narodowy” PiS do czasu wydania ostatecznego wyroku musi zawiesić obniżenie wieku emerytalnego dla sędziów, musi też ponownie zatrudnić sędziów wysłanych na emeryturę. Stanowisko pierwszej prezes (Sądu Najwyższego) nie może zostać ponownie obsadzone.
Mocny sygnał
„To wszystko nie przesądza jeszcze ostatecznej decyzji, jest jednak mocnym sygnałem wysłanym przez Trybunał w Luksemburgu. Decyzja TSUE to zdaniem „SZ” jedyne właściwe wyjście. Trybunał doszedł słusznie do wniosku, że istniało niebezpieczeństwo powstania ciężkich i nieodwracalnych szkód – nie tylko w Polsce, lecz także w całej UE.
Fundamenty Wspólnoty, wśród których niezawisłość wymiaru sprawiedliwości zajmuje centralne miejsce, kruszą się, gdy Unia rezygnuje z energicznej obrony jej systemu wartości. Jeżeli sądy we wszystkich krajach UE nie mogą mieć do siebie zaufania, cierpi na tym wymiana towarów i usług – przypomina Kirchner.
Co zrobi rząd?
W napięciu czekamy teraz na reakcję polskiego rządu. Czy zaakceptuje wyrok, jak sygnalizował to w przeszłości? „Zalecenie sędziów jest jednoznaczne. Warszawie nie pozostawiono żadnych możliwości uniku czy gry na czas lub zasłaniania się nieporozumieniami” – czytamy w „SZ”. „Europa jest w stanie bronić się przeciwko temu atakowi od wewnątrz. Piątek był dobrym dniem dla Unii” – pisze w konkluzji Thomas Kirchner. Gazeta uznała sytuację za „bezprecedensową”.
Ciężka porażka polskiego rządu
Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” zamieścił materiał o decyzji TSUE na pierwszej stronie sobotniego wydania. Zdaniem gazety decyzja jest „ciężką porażką” rządu w Warszawie. Redakcja zwraca uwagę na opinie „bliskich rządowi” mediów, które sugerują, że decyzja sędziów w Luksemburgu ma związek z niedzielnymi wyborami samorządowymi. „Pierwsze wybory od zdobycia w 2015 roku władzy przez PiS uważane są za ważny test nastrojów i za próbę wyparcia liberalnej opozycji z jej ostatnich bastionów” – czytamy w „FAZ”. Jak zaznacza redakcja, PiS nie przesądza, czy zaakceptuje wyrok.
Trybunał Sprawiedliwości UE zdecydował w piątek o zastosowaniu tzw. środków tymczasowych i zawieszeniu stosowania przepisów ustawy o Sądzie Najwyższym. TSUE przychylił się w pełni do wniosku KE w tej sprawie. Chce m.in. przywrócenia wysłanych na emeryturę sędziów.
Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że rząd ustosunkuje się do zawiadomienia, które otrzymał z Trybunału w tej sprawie po jego dokładnym przeanalizowaniu.