Udane powroty bezdomnych Polaków

PLATA to program pomocy w Hamburgu dla bezdomnych imigrantów z krajów unijnych, głównie z Polski, Rumunii i Bułgarii. PLATA to też spolszczona nazwa używanego powszechnie przez osoby bezdomne w Niemczech określenia spania na ulicy – "Platte machen", wyjaśnia „Hamburger Abendblatt” i portal informacyjny Szlezwiku-Holsztyna shz.de w artykułach pt. „Pomoc bezdomnym w urządzeniu sobie życia w krajach ojczystych”, i „Pomoc dla 900 bezdomnych w powrocie do domu”.

Artykuły opisują działalność hamburskiej placówki pomocy socjalnej, którą kieruje Andrzej Stasiewicz, 56-letni socjolog polskiego pochodzenia urzędujący niedaleko Dworca Głównego w Hamburgu. Przed drzwiami jego biura codziennie stoi spora grupa bezdomnych imigrantów z krajów środkowo- i wschodnioeuropejskich, "czasami 70", mówi Stasiewicz. Większość z nich jest silnie uzależniona od alkoholu.

Szefa projektu dla bezdomnych wspiera w pracy poradni czterech współpracowników opłacanych przez Misję Miejską (Stadtmission) i Urząd ds. Socjalnych Hamburga. Poradnia niesie pomoc bezdomnym imigrantom w stworzeniu im nowych perspektyw życia „niekoniecznie w Hamburgu”, zaznacza cytowany przez „Hamburger Abendblatt” socjolog. Stasiewicz mówi, że PLATA stara się pomóc bezdomnym w powrocie do normalnego życia w kraju ojczystym. W Polsce PLATA ma silnego partnera, którym jest Fundacja Pomocy Wzajemnej BARKA. Pomaga ona we wszystkich krajach europejskich Polakom, którzy znaleźli się w opałach, w powrocie do kraju, infomuje hamburski dziennik.

Poradnia PLATA stara się „umożliwić bezdomnym imigrantom otrzymanie tego, czego najbardziej potrzebują“, mówi pochodzący z Wrocławia socjolog. Terapia, którą zorganizował kiedyś w Hamburgu dla bezdomnego Polaka, nałogowego alkoholika nie wypaliła, bo nie znał on niemieckiego. Dopiero terapia w Polsce w jednym z ośrodków BARKI przyniosła pozytywne skutki. Polak wrócił po dwóch latach do Niemiec i już nie pił.

Stasiewicz opowiada uwieńczone sukcesem historie wychodzenia Polaków z bezdomności i alkoholizmu po powrocie do kraju dzięki wsparciu BARKI i poradni PLATA. Jeden z podopiecznych na przykład buduje sobie już dom na wschodzie Polski, inni prowadzą schronisko dla bezdomnych zwierząt i robią to lepiej niż profesjonalni opiekunowie, zaznacza Stasiewicz.

Polskiemu socjologowi marzy się stworzenie podobnej infrastruktury pomocy dla bezdomnych imigrantów w Rumunii i Bułgarii. Lecz, jak mówi, brakuje tam jeszcze struktur społeczeństwa obywatelskiego. Dlatego dla imigrantów z tamtych krajów niewiele można zrobić poza wspieraniem ich w życiu na ulicach Hamburga.

Kierownik Misji Miejskiej w Hamburgu cytowany przez "Hamburger Abendblatt" wie, że nie wszystkie problemy bezdomnych imigrantów uda się rozwiązać na miejscu, że należy raczej tworzyć dla nich możliwości nowego startu w kraju pochodzenia. Axel Mangat opowiada, że hamburską Misję Miejską od 2002 roku odwiedza coraz więcej imigrantów z krajów wschodnioeuropejskich. To stało się impulsem do stworzenia poradni PLATA. Doświadczenia, jakie zebrano w trakcie tworzenia infrastruktury opieki nad bezdomnymi imigrantami, potwierdzają jego przekonanie, że „problemy natury socjalnej na jednolitym rynku UE można rozwiązywać jedynie w ramach współpracy transnarodowej”.

Andrzej Stasiewicz ocenia w rozmowie z „Hamburger Abendblatt“ i portalem shz.de, że na poszukiwanie nowych perspektyw życiowych na unijnym rynku pracy udało się z Europy środkowej i wschodniej siedem milionów ludzi. Z przeprowadzonych badań wynika, że dla ok. 10 procent z nich zakończyło się to niepowodzeniem. Poradnia PLATA pomogła w 2014 roku w powrocie do kraju ojczystego 938 osobom, w tym 200 z Polski, informuje Andrzej Stasiewicz. Ale, jak dodaje w rozmowie, wie on też o dziesięciu bezdomnych imigrantach, którzy zmarli na ulicach Hamburga.

Opr. Barbara Cöllen