Umowa koalicyjna. Oto, co planuje przyszły rząd w Berlinie

Pandemia koronawirusa: najwyższy priorytet

Umowa koalicyjna SPD, FDP i Zielonych ma być sygnałem do odnowy. 178-stronicowe porozumienie zatytułowane „Odważyć się na więcej postępu” to polityczny rozkład jazdy na najbliższe cztery lata. Obecnie najbardziej palącą kwestią jest walka z koronawirusem. Liczba zakażeń gwałtownie wzrasta, a zima jeszcze się dobrze nie zaczęła. W tym tygodniu liczba zgonów covidowych w Niemczech przekroczyła 100 tysięcy.

Podczas prezentacji umowy koalicyjnej kandydat na kanclerza Olaf Scholz z SPD zapowiedział powołanie stałego sztabu kryzysowego; ma on codziennie składać raporty przyszłemu rządowi federalnemu. W skład sztabu mają wejść przedstawiciele rządu federalnego i krajów związkowych oraz eksperci z dziedziny wirusologii, epidemiologii, socjologii i psychologii.

„W placówkach, które opiekują się szczególnie wrażliwymi grupami, powinno wprowadzić się obowiązek szczepień” – zapowiedział Scholz. Wprowadzenie ogólnego obowiązku szczepień musiałoby zostać zbadane w zależności od sytuacji. Planowane jest rozmieszczenie na większą skalę mobilnych centrów szczepień. Zaszczepienie się na COVID-19 ma być również możliwe w aptekach.

Zdrowie: premia dla personelu

Dla personelu pielęgniarskiego w szpitalach i opiekuńczego w domach opieki, który jest szczególnie potrzebny w czasie pandemii, przewidziano premie. Jak zapowiedział Olaf Scholz, przeznaczono na ten cel już miliard euro. Zawody pielęgniarskie mają stać się bardziej atrakcyjne. Ma temu slużyć podniesienie płac i zatrudnienie większej liczby pracowników, aby odciążyć personel.

Ochrona klimatu: zadanie stulecia

Jak można się było spodziewać, wiele miejsca poświęcono ochronie klimatu: Zadanie stulecia obejmuje wiele ministerstw i obszarów odpowiedzialności. Przyszłe ustawy mają być sprawdzane pod kątem skuteczności w zakresie ochrony klimatu. Rozwój odnawialnych źródeł energii ma być promowany poprzez instalacje solarne na nowych budynkach komercyjnych i mieszkalnych oraz turbiny wiatrowe, zwłaszcza na morzu. Ambitne cele: do 2030 roku 80 procent zapotrzebowania na energię elektryczną ma być pokrywane ze źródeł odnawialnych; 50 procent ogrzewania ma być neutralne dla klimatu. Również do 2030 roku Niemcy mają się wycofać z węgla, a era silników spalinowych ma się ostatecznie zakończyć.

Migracja: łatwiejsza naturalizacja

Nowa koalicja planuje zmiany w ustawie o obywatelstwie. Naturalizacja ma być możliwa po pięciu latach, a w przypadku szczególnych osiągnięć integracyjnych – po trzech. Dzieci cudzoziemskich rodziców urodzone w Niemczech mają zyskać niemieckie obywatelstwo w momencie urodzenia, jeśli jedno z rodziców mieszka w Niemczech od co najmniej pięciu lat.

Zgodnie z umową koalicyjną migracja powinna być zorganizowana w sposób „przyszłościowy i realistyczny”, a nielegalna migracja powinna zostać ograniczona. Aby przyspieszyć procedury azylowe, nowa koalicja chce zmniejszyć obciążenie Federalnego Urzędu ds. Migracji i Uchodźców. Wydawanie wiz będzie następować szybciej i na drodze cyfrowej. Mają zostać zniesione zakazy pracy dla osób już mieszkających w Niemczech.

Praca: imigracja lekiem na braki kadrowe

Ustawowa płaca minimalna ma zostać jednorazowo podniesiona do 12 euro za godzinę. Obecnie wynosi ona 9,60 euro. Partie koalicyjne chcą przeciwdziałać niedoborowi wykwalifikowanej siły roboczej poprzez zwiększenie udziału kobiet i starszych pracowników w rynku pracy, podniesienie kwalifikacji i zwiększenie imigracji.

Cyfryzacja: ograniczenie biurokracji

Koalicja SPD, Zielonych i FDP chce dostosować Niemcy do cyfrowej przyszłości i zredukować biurokrację. Najpierw w administracji. Cel to m.in. przyspieszenie procedur, zwłaszcza w przypadku projektów infrastrukturalnych.

Sprawy społeczne: „Dochód obywatelski” zamiast Hartz IV

Partnerzy koalicyjni zmienili nazwę systemu wspierania dochodów podstawowych Hartz IV na „dochód obywatelski” dla bezrobotnych. Świadczenie to może być wypłacane w ciągu pierwszych dwóch lat bez uwzględniania aktywów. W 2022 roku ma wzrosnąć o trzy euro do 449 euro miesięcznie dla osoby dorosłej.

Emerytury: prawie żadnych zmian

Wiek emerytalny pozostanie na poziomie 67 lat. Wysokość emerytury nie może spaść poniżej 48 procent obecnego średniego dochodu. Przez następne cztery lata składka na ubezpieczenie emerytalne będzie zamrożona na poziomie 20 procent.

Obrona: uzbrojone drony dla Bundeswehry

Bundeswehra będzie mogła w przyszłości uzbrajać swoje drony. Ma to być możliwe na „wiążących i przejrzystych warunkach oraz przy uwzględnieniu aspektów etycznych i polityki bezpieczeństwa”. „Uzbrojone drony mogą przyczynić się do ochrony żołnierek i żołnierzy podczas misji zagranicznych” – czytamy w umowie koalicyjnej.

Finanse: hamulec zadłużenia

Hamulec zadłużenia ma zacząć obowiązywać znowu od 2023 roku. Zanim to nastąpi, należy umożliwić pomoc związaną z koronakryzysem. W tym celu państwo będzie musiało sięgnąć głęboko do kieszeni. Ponadto przyszły rząd przeznaczy miliardy na ochronę klimatu i transformację energetyczną.

Infrastruktura: rozbudowa kolei i e-mobilności

Ograniczenie prędkości, którego domagają się Zieloni, na razie nie jest brane pod uwagę. Zamiast tego do 2030 roku po niemieckich drogach powinno jeździć co najmniej 15 mln samochodów osobowych z napędem elektrycznym – wraz z odpowiednią rozbudową infrastruktury do ładowania. Ma też wzrosnąć znaczenie kolei. Większa część transportu towarowego ma zostać przeniesiona z dróg na tory. Natężenie kołowego ruchu towarowego ma wzrosnąć o jedną czwartą. Przyszła koalicja rządowa chce wzmocnić Niemcy jako kraj eksportowy, a jednocześnie niemiecki przemysł ma stać się neutralny dla klimatu.

Mieszkania: setki tysięcy nowych budynków

W rejonach, gdzie panuje trudna sytuacja na rynku mieszkaniowym, czynsze będą mogły wzrosnąć co najwyżej o 11 procent w ciągu trzech lat, a nie jak dotychczas 15 procent. Co roku ma powstawać 400 tys. nowych mieszkań, z czego jedna czwarta ma być dotowanych ze środków publicznych.

Edukacja: cyfryzacja szkół

Edukacja jest – według wszystkich partii koalicyjnych – najważniejszą inwestycją w przyszłość. „Chcemy zaoferować wszystkim ludziom, niezależnie od ich pochodzenia, najlepsze możliwości edukacyjne, umożliwić uczestnictwo i awans” – czytamy w umowie koalicyjnej. Partie chcą w szczególności wspierać szkoły na obszarach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej. Kładą nacisk na modernizację systemu szkolnictwa poprzez zakup nowych technologii cyfrowych oraz stworzenie „nowoczesnych środowisk edukacyjnych i kreatywnych laboratoriów”.

Prawo wyborcze: więcej władzy dla młodzieży

Demonstracje ruchu „Fridays for Future” pokazały, jak bardzo młodzi ludzie chcą i potrafią zaangażować się w politykę. Koalicjanci chcą to uwzględnić i obniżyć wiek wyborczy do 16 lat. Wymagałoby to zmiany konstytucji.

Polityka antynarkotykowa: legalizacja marihuany

Partie zgodziły się na wprowadzenie „kontrolowanej dystrybucji marihuany dla dorosłych w celach konsumpcyjnych w licencjonowanych sklepach”. SPD, Zieloni i FDP oczekują, że pozwoli to „kontrolować jakość, zapobiegać obiegowi zanieczyszczonych substancji i zapewni ochronę nieletnich”.