Çeçenistan'da şiddet sarmalı
6 Kasım 2003
Rus ordusunun Çeçenistan’daki terörle mücadele birimi her gün bir rapor yayınlıyor. Rapor terör zanlılarının yok edildiği başarılı operasyon haberleriyle başlıyor, sonra ele geçirilen şaşırtıcı silah ve para miktarıyla devam ediyor, sonunda da günün ölü ve yaralı bilançosu çıkarılıyor. Kuzey Kafkasya terörle mücadele operasyon timi sözcüsü Albay İlya Şabalkin, Çeçenistan’daki durumla ilgili şunları söylüyor:
"Bildiğimiz kadarıyla bölgede faal halde hala 3 bin kadar isyancı bulunuyor. Sayıları artmıyor, ama azalmıyor da. Bunun ekonomik sebepleri var. Çeçenistan’da işsiz sayısı oldukça yüksek. Yaklaşık yüzde 70. Bu yüzden militan çeteler kendilerine taze kan bulabiliyor.’’
Devlet Başkanı Vladimir Putin ise bir yıl önce şunları söylüyordu: "Özel timlerimizin cesareti ve kahramanlığı sayesinde çatışmanın askeri boyutu sona ermiştir... Çeçenistan’da yaşayan herkes kendisini Rusya Federasyonu’nun eşit haklara sahip bir vatandaşı olarak hissetmelidir.’’
Seçimlerden sonra saldırılar arttı
Çeçenistan’da bu yıl iki seçim düzenlendi. Moskova’nın yönetimindeki seçimlerin ilkinde Rusya modeli bir anayasa kabul edildi, ikincisinde de Rusya’nın güdümündeki cumhurbaşkanı seçildi. Seçimler uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından komedi diye tanımlandı, seçime hile karıştırıldığı iddiaları gündemden düşmedi. Seçimleri tanımadığını açıklayan bağımsızlık yanlısı gruplar, intihar saldırıları düzenleyerek ya da yolara mayın döşeyerek Rus ordusunu zayıflatmaya çalışıyor. Ancak arada binlerce Çeçen sivil de saldırılara kurban gitti.
Şu an Çeçenistan’da terörle mücadelede hala sekiz bin kadar Rus askerinin bulunduğu belirtiliyor. Adam kaçırma ise hem Rus, hem de Çeçen tarafı için günlük bir iş haline geldi. Rus insan hakları örgütü Memorial, Çeçenistan’da ayda 200 ila 300 kişinin kaçırıldığını, ortadan kaybolduğunu belirtiyor. Şiddet sarmalı dönmeye devam ediyor. Rus hükümetinin İnsan Hakları Temsilcisi Ella Panfilowa son Çeçenistan ziyaretinde edindiği izlenimleri şöyle aktarıyor:
"En büyük sorun insanların ortadan kaybolması. Kaçırılma korkusu giderek büyüyor. Bu olaylara karışan ordu mensupları cezalandırılmalı. Maskeli operasyonlar, faili meçhul cinayetler, keyfi tutuklamalar, bunların önüne geçilmesi gerek.’’