AB Komisyonu'nun gündemi Sırbistan - Karadağ

AB Komisyonu’nun bugün yapacağı oturumun gündem maddesi, AB ile Sırbistan - Karadağ Cumhuriyeti arasında bir aday üyelik ve istikrar anlaşması imzalanması konusundaki olabilirlik araştırması. Henüz küçük bir ihtimal söz konusu olsa da Brüksel’den ulaşacak en küçük bir olumlu sinyal bile Belgrad hükümetinin iç politik itibarını pekiştireceği gibi yabancı yatırımcılara bir nebze olsun cesaret vermesi bekleniyor.

Belgrad’ın Brüksel’den “geçer not” geleceği konusundaki ümidi, geçen hafta Paris ve Berlin’i ziyarette bulunan Sırbistan Başbakan Yardımcısı Miroljub Labus’un edindiği izlenimlerden kaynaklanıyor. “AB’den olumlu rapor bekliyorum” diyen Labus, Fransa gibi Almanya’nın da, Sırbistan’ın hedefine ulaşması için teknik, diplomatik ve maddi destek vadinde bulunduğunu söylüyor.

Bu hedefi “Avrupa 2012” olarak tanımlayan Belgrad yönetimi, varlığını sürdüren bir dizi soruna rağmen, Sırbistan - Karadağ Cumhuriyeti’nin en geç bu tarihte AB üyesi olacağından yola çıkıyor. Oysa bu iki kardeş cumhuriyet arasında çıkan yeni bir anlaşmazlık geçtiğimiz günlerde AB yetkilisi Javier Solana’nın arabuluculugu sayesinde giderilmişti.

Savaş suçluları

Solana’nın, “Tren uzun bir duraksamadan sonra şimdi belli hedefe doğru yeniden harekete geçti” diyerek verdiği iyi haber, Sırbistan - Karadağ Cumhuriyeti’nin ortak yasama ve yürütme organlarında beliren teknik pürüzlerin giderilmesiyle bitmiyor. Belgrad yönetiminin, asıl savaş suçlularının Lahey’deki Savaş Suçları Mahkemesi’ne sevketmekte nazlanması huzursuzluk yaratıyor.

Ancak son 10 hafta zarfında insanlık suçu işlediği gerekçesiyle aranan 11 Sırp ve Bosnalı Sırp’ın kendi rızasıyla Lahey’e teslim olmasıyla ortamın bir ölçüde yumuşaması sağlanmış bulunuyor. Ancak bu adımların yeterli olmadığı, Belgrad yönetiminin sergilediği göreceli iyi niyete rağmen, asıl uluslararası yargıya teslim edilmesi gereken savaş suçlusu elebaşların, mevcut düzenin yardımıyla elini kolunu sallayarak özgürce dolaştığı da kimse için sır değil.

Tüm bu nedenlerle AB Komisyonu’nun bugün saptayacağı eğilim, Belgrad yönetimi açısından hayati öneme sahip. Sırbistan - Karadağ Cumhuriyeti hakkındaki araştırma raporu eğer bugün açıklanırsa, belki içeriğinden daha önce neden ertelendiği de sonunda anlaşılır.