AB, Türklere vize konusunda suskun
7 Mayıs 2009
Konferans için Yeşiller grubunun hazırladığı programda Avrupa Komisyonu'nun Adalet, Özgürlükler ve Güvenlik konularından sorumlu Fransız üyesi Jacques Barrot'nun adı bulunsa da, Komisyon ne Jacques Barrot ne de bir başka temsilcisini konferansa yolladı. Konferansa öncülük eden Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Hollandalı parlamenter Joost Lagendijk, Komisyonun bu tavrının kendilerinde hayal kırıklığı yarattığını gizlemedi.
Avrupa Komisyonu'nun konferansa gerekçe göstermeden temsilci göndermemesi, konferansın konuşmacılarından İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) başkanı Prof. Dr. Haluk Kabaalioğlu tarafından eleştirildi.
Ankara kılavuz istiyor
Avrupa Parlamentosu'ndan da parlamenter düzeyinde çok az katılımın gözlemlendiği konferansa Türkiye'den konuşmacı olarak katılan AB Genel Sekreteri Büyükelçi Oğuz Demiralp, Türk vatandaşlarının AB'ye vizesiz seyahat edebilmeleri konusunda birlik ülkelerinin AB ile Türkiye arasındaki anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmemelerinden yakındı.
Demiralp, Avrupa Adalet Divanı'nın 19 Şubat 2009 tarihli Sosyal Kararı’nın ardından, Avrupa Komisyonu'nun, Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulaması konusunda Ankara ile istişare içinde yol gösterici bir kılavuz hazırlaması gerektiğini savundu.
Ankara'nın AB ile yürütmekte olduğu katılım müzakerelerinin ilk dört başlığının mal, işçi, iş kurma ve sermayenin serbest dolaşımını kapsadığını hatırlatan Demiralp, müzakere sürecinde Türkiye'nin diğer aday ülkelere kıyasla ayrımcılığa maruz kaldığı eleştirisini getirdi.
Öğrenciler ve işadamları mağdur
İKV başkanı Prof. Dr. Kabaalioğlu ise vize uygulamasının Türkiye ile AB arasında eşit şartlarda ticaret yapılmasını engellediğine vurguda bulundu. Erasmus burslarıyla AB ülkelerine gidecek bazı öğrencilere veya AB içinde fuarlara katılacak Türk işadamlarına geç vize verilmesinden de yakınan Kabaalioğlu, "Ondan sonra AB Türkiye'de neden saygın değil diye soruluyor" dedi. Kabaalioğlu, sorunun üstesinden gelmek için Avrupa Komisyonu'nun Soysal Kararı’nı temel alarak, bu kararı üye devletlere uygulatması gerektiği görüşünü dile getirdi.
Konferansa katılan Darmstadt İdari Mahkemesi yargıcı Dr. Klaus Dienelt, Soysal Kararı’nın sadece Almanya'yı ilgilendirmediğini, Schengen sistemi çerçevesinde bir Avrupa sorunu olduğunu anlattı. Avrupa Adalet Divanı kararının kendi başına sorunu çözmediğini ve ulusal hukukun daha belirleyici olduğuna vurgu yaptığını anlatan Alman yargıç, Türklere vize uygulaması konusunda bir Avrupa reformu gerektiğine işaret etti,
Soysal Davası’nı Avrupa Adalet Divanı'na taşıyan Alman avukat Dr. Rolf Gutmann ise karardaki yeni unsurun Schengen sistemine yapılan atıf olduğunu hatırlattı. Alman avukat, kararla birlikte Türklere yönelik vize konusunda AB içindeki kuralların uyumlu hale getirilmesinin şart olduğunu, aksi halde Schengen sistemi kapsamında sınırlarda kaldırılan kontrollerin yeniden başlatılması gerekeceğini kaydetti.
Kayhan Karaca / Strasbourg
Editör: Ahmet Günaltay