AB ülkeleri BM İklim Anlaşması'nı onayladı
30 Eylül 2016
AB Çevre Bakanları uzun süren müzakerelerin ardından Brüksel'deki buluşmalarında oy birliğiyle BM İklim Anlaşması'nı onayladı. Anlaşma önümüzdeki salı Avrupa Parlamentosu'nda oylanacak. Ardından AB üyesi ülkelerin anlaşmayı parlamentolarında görüşerek, yazılı olarak onaylamaları gerekiyor. 7 Ekim'e kadar anlaşmayı imzalayan ülkeler, 7 Kasım'da Fas'ta yapılacak İklim Zirvesi'nde masaya oturabilecek. Beş soruda AB ülkelerinin yeşil ışık yaktığı BM İklim Anlaşması:
1. BM İklim Anlaşması neyi öngörüyor?
Geçen yıl Paris'te düzenlenen 21. BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'nda üzerinde uzlaşı sağlanan anlaşma, ortalama küresel sıcaklık artışı limitinin 1,5 ile 2 derece arasında sınırlandırılmasını öngörüyor. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için küresel sera gazı emisyonlarının asgari yüzde 55'ini temsil eden, en az 55 ülke tarafından onaylanması gerekiyor. BM Genel Merkezi'nde nisan ayında törenle imzaya açılan anlaşma metni bir yıl boyunca imzalanabilecek.
2. Anlaşmanın imzalanmasında son durum ne?
Anlaşmayı şimdiye dek sera gazı emisyonları yüzde 47,79'a tekabül eden 61 ülke imzaladı. Hindistan'ın da yüzde 4'lük sera gazı emisyonu oranıyla pazar günü anlaşmayı onaylaması bekleniyor. AB ülkelerinin de onaylaması halinde, iki önemli kriter olan, sera gazı emisyonları asgari yüzde 55'e tekabül eden, 55 ülkenin imzalaması şartı sağlandığı için anlaşma 30 gün içinde yürürlüğe girecek.
3. AB anlaşmayı imzalamakta geç mi kaldı?
Aslında iklimin korunmasını çok uzun süre frenleyen iki önemli ülke ABD ve Çin'di. İki ülkenin sera gazı emisyonu oranı yüzde 38. Her iki ülke de anlaşmayı onayladı. AB prestiji söz konusu olduğu için kendisini baskı altında hissetti ve şimdi harekete geçti. Çünkü AB anlaşmayı onaylayan ülkelerin ilk buluşmasına katılmayı istiyor. BM İklim Konferansı 7 Kasım'da Fas'ta yapılacak. Bu konferansa katılmak için anlaşmanın onaylanması için tanınan süre 7 Ekim'de doluyor. AB bu konuda acele etmeseydi, anlaşmanın onaylanması aylar sürebilirdi. Birliğin 28 üye ülkesinin anlaşmayı tek tek onaylaması gerekiyor. Çevre Bakanları'nın uzlaşmasının ardından önümüzdeki hafta anlaşma Avrupa Parlamentosu'nun önüne gelecek. Ardından üye ülkelerin anlaşmayı onaylaması gerekiyor. AB üyesi Almanya ve beş ülke bunun için şimdiden hazırlıklara başladı. Bu ülkelerin sera gazı emisiyonu oranları yüzde 4,5'e tekabül ediyor. Dolayısıyla anlaşma yürürlüğe girebilecek.
4. AB içinde anlaşmaya hangi ülkeler karşı çıktı?
Polonya ve İtalya anlaşma ile ilgili çekincelerini uzun süredir dile getiriyordu. Polonya enerji ekonomisinin yüzde 90'ı kömüre bağımlı. AB'de bu konudaki çekincelerin asıl nedeni, 2030 yılına kadar sera gazı emisyonunu yüzde 40 azaltma sözünü veren anlaşmaya uyulması, iklimin korunması için AB içinde hangi ülkenin nasıl bir katkıda bulunacağının henüz belirlenmemiş olması. Polonya ve İtalya'nın bu konudaki çekinceleri, gelecekte yapılacak AB müzakerelerinde iklimin korunması için kararların oy birliğiyle alınacak olması ile giderildi. Böylece kararları veto hakkına sahip olabilecekler.
5. Şimdi iklimin korunması süreci hızlandı mı?
BM İklim Anlaşması gerçekten de Kasım ayında yürürlüğe girerse, o zaman bu, dünya diplomasisi açısından gerçekten çok hızlı bir süreç anlamına gelecek. Ancak anlaşma 2020 yılından itibaren etkili olacak. Çünkü öncesinde kuralların konulması, verilen sözlerin iyileştirilmesi gerekiyor ki, küresel sıcaklık artışı limiti 1.5 ile 2 derece arasında sınırlandırılabilsin.
©Deutsche Welle Türkçe
dpa/afp/HT/BK