ABD’den Türkiye’ye ültimatom
7 Haziran 2019
ABD Savunma Bakan Yardımcısı Ellen Lord, Türkiye’ye Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini almaktan vazgeçmesi için 31 Temmuz’a kadar süre tanıdıklarını açıkladı.
Washington’da gazetecilere açıklama yapan Lord, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 almasının, F-35 programına katılımı ile örtüşmeyeceğini, bu kararından vazgeçmesi için Türk Hükümeti’ne 31 Temmuz’a kadar süre tanıdıklarını duyurdu.
ABD’li Lord, bu kararından vazgeçmemesi halinde Türkiye’nin F-35 programından çıkartılacağını, bu program kapsamında ABD’de eğitim görmekte olan Türk askerlerinin sınır dışı edileceğini, Türk şirketlerinin de F-35 programına katılamayacağını söyledi.
ABD’nin S-400’ler konusunda Türkiye’ye 31 Temmuz’a kadar süre tanıdığını ilk olarak Foreign Policy dergisi duyurmuştu.
Akar’a sözlü ve mektupla iletildi
Derginin haberine göre ABD’li Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, Savunma Bakanı Hulusi Akar’ı önce telefonda daha sonra da dün gönderdiği mektupla, Türkiye’nin Rusya'dan S-400'leri almaktan vazgeçmemesi halinde atacakları “ciddi adımlar” konusunda bilgilendirdi.
Habere göre Shanahan mektubunda, S-400’lerden vazgeçmemesi halinde Türkiye’nin F-35 programına katılımının 31 Temmuz tarihi itibariyle sona erdirileceğini, F-35 eğitimi görmekte olan dördü pilot 42 kişilik askeri personelin de aynı tarihe kadar ABD’den ayrılmak zorunda olacağını, söz konusu Türk askerlerinin Arizona ve Florida’da eğitim görmekte oldukları hava üslerine girişlerinin de yasaklanacağını iletti.
Haberde Akar'a gönderilen mektubun ekinde Trump yönetiminin ayrıca atmaya hazırlandığı diğer adımlara da yer verildiği belirtilirken, Türkiye’nin S-400’leri almaktan vazgeçmesi halinde Pentagon’un bu kararlarını gözden geçirebileceği aktarıldı.
Rusya açıklama yaptı
Bu arada ABD’den Türkiye’ye, Rusya’dan S-400 satın almaktan vazgeçmesi için süre tanındığının basına yansıması üzerine Rusya’dan bir açıklama yapılması dikkat çekti.
ABD’nin yaptırım listesinde yer alan S-400 üreticisi Rus devlet savunma sanayi şirketi Rostec'in Başkanı Sergey Chemezov, NTV kanalına yaptığı açıklamada “Türklerle her şey yolunda gidiyor” dedi.
"Paranın harcandığını, teknolojinin üretildiğini” söyleyen Chemezov, Türk askerinin eğitiminin de tamamlandığını, S-400’lerin teslimatının da iki ay içinde başlayacağını açıkladı.
ABD neden itiraz ediyor?
ABD aylardır Ankara’yı Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi almaması için iknaya çalışıyor, bunun Türkiye için siyasi, ekonomik ve askeri sonuçlar doğurabileceği mesajını veriyor.
ABD Kongresi’nin 2017 yılında çıkardığı CAATSA yasası Rusya’dan kayda değer miktarda silah alan her ülkeye yaptırım uygulanmasını öngörüyor. Bunlar Türkiye’ye silah ambargosu uygulanması sonucunu doğurabileceği gibi ekonomik yaptırımları da kapsıyor.
ABD, S-400’lerin Türkiye’de konuşlanması durumunda, yeni nesil savaş uçağı F-35’lerin gizli teknolojisinin ve hassas verilerinin Rusya’nın eline geçebileceğini savunuyor.
ABD yönetimi, Türkiye’nin de üyesi olduğu NATO’nun Rusya’yı tehdit olarak değerlendirdiğine dikkat çekiyor. ABD yönetimi, Ankara-Moskova hattında savunma alanında girişilecek bu boyutta bir işbirliğinin güven sorunu yaratacağını ve NATO’nun entegre hava savunma sisteminin işleyişini de olumsuz etkileyeceğini ifade ediyor.
DW,AFP,rtr/DA,JD
© Deutsche Welle Türkçe