AB’de İrlanda kargaşası

Danimarka Dışişleri Bakanı Per Stig Möller, "İrlandalılara zaman tanımalı, onları acele davranmaya zorlamamalıyız" şeklindeki açıklaması ile İrlandalı meslektaşı Michael Martin'i rahatlatsa da bir çok Avrupalı politikacının endişesi sürüyor. Nitekim, Danimarka Lizbon Antlaşmasını 90'a karşı 25 oyla benimsemiş olsa da Avrupa Birliği konusunda şüphelerin en güçlü olduğu ülkelerden biri. Danimarkalıların 2000 yılında Avrupa para birimi Euro'ya, 1992'de Maastricht Anlaşması'na "hayır" dediğini unutmamalı.

Danimarka ile birlikte 18 üye ülkenin imzaladığı Lizbon Antlaşması, önümüzdeki dönemde 8 üye ülkenin parlamentosunda daha oylamaya sunulacak. Bu ülkeler arasında sözleşmenin geçmesinin şüpheli göründüğü Çek Cumhuriyeti de var. Dün Çek meslektaşı ile biraraya gelen Polonya Başbakanı Donald Tusk, reform antlaşmasının geleceğiyle ilgili tavrını net biçimde ortaya koydu. Tusk, "Şu anda önemli olan, İrlanda'nın reddini kabul etmek, ama buna teslim olmamaktır" dedi. Polonya Başbakanı, atılacak en önemli adımın, antlaşmanın imza sürecine devam etmek olduğunu, çünkü bu antlaşmanın bir anlam taşıdığını vurguladı.

Çek hükümetinin tavrı

Polonya Başbakanı'nın bu sözleri aslında muhafazakar Çek meslektaşı Mirek Topolanek'e yönelikti. Nitekim Çek parlamentosunun üst kanadı antlaşmayı onaylamış olsa da alt kanat, antlaşmanın Çek hukuk sistemi ile bağdaşıp bağdaşmadığını netleştirmek üzere incelenmesi için oylamayı erteledi. İrlanda'da hayır denilen sözleşmeye Avrupa karşıtı olarak tanınan muhafazakar Çek yönetimi tarafından onay verilip verilmeyeceği şüpheli. Çek Cumhuriyeti Başbakanı Topolanek ise, İrlanda ile Fransa'yı karşılaştırdı. "Bir kaç milyon nüfusu olan İrlanda ile nüfusu daha fazla olan Fransa arasında ağırlık bakımından ayrım varmış gibi davranamayız. Reform antlaşmasına 2005 yılında hayır diyen ve sürecin önünü tıkayan asıl Fransa'dır ve bu durumda Fransa örneği ile İrlanda örneği farklıymış tutumu yanlış olur. Yapılması gereken, bu dönemi atlatmak için çözümler üretmek ve Lizbon Antlaşması'nın imza sürecine devam etmek, eğer devam ettirilecekse tabi" diye konuştu.

Lizbon Antlaşmasına Çekler kadar eleştirel bakan diğer bir halk da İngiltere. İngiltere'de Sentonun alt kanadı sözleşmeyi benimsediyse de üst kanat antlaşmayı bu hafta oylayacak. İngiltere Başbakanı Brown referanduma gidilmesine karşı çıkıyor, ancak İrlanda örneğinden sonra muhafazakarların Başbakan üzerindeki baskısı da artıyor.

Çek Cumhuriyeti ve İngiltere dışındaki ülkelerde ise durum şöyle:

İTALYA:

İtalya Dışışleri Bakanı Franco Frattini, parlamentonun her iki kanadının da Lizbon Antlaşmasını Temmuz ayı sonunda oylayacağını söylüyor. Frattini, İrlanda'daki halk oylamasının sonucunu "ağır darbe" olarak nitelerken, ülkesinin bunun tersine sözleşmeyi onaylayarak Birlik içinde kendi payına düşeni yapacağını duyurdu. Frattini böyle dese de İtalya'daki koalisyon hükümetinin ortağı muhafazakar sağcı kanat İrlanda'nın "hayır"ını memnuniyetle karşıladı.

İSPANYA:

İspanyol hükümeti Lizbon Antlaşmasını önümüzdeki sonbahar parlamentoda oylamayı planlıyor. Konuyla ilgili açıklama başbakan yardımcısı Maria Teresa Fernandez de la Vega'dan geldi.

BELÇİKA:

Belçika Senatosu reform sözleşmesini Mart ayında onayladı. Ancak sözleşmesinin resmi olarak benimsenmesi için ülkenin farklı bölgelerindeki milletvekillerinin ve farklı dilleri konuşan halk gruplarının da "evet" demesi şart. Başbakan Yves Leterme, İrlanda'daki sonuca rağmen sözleşmenin ülkesinde bir an önce tamamen onaylanmasına çabalayacağını açıkladı.

İSVEÇ:

Başbakan Fredrik Reinfeld, öngörüldüğü gibi parlamentonun yaz tatili sonrasında antlaşmayı oylayacağını duyurdu. İsveç'te Lizbon Antlaşması'nın parlamentodan onay almasına kesin gözüyle bakılıyor.

HOLLANDA:

Hollanda Başbakanı Balkanende, İrlanda'da reform sözleşmesine sandıktan "hayır" çıkmasına rağmen Lizbon Antlaşması'nın oylanmasında ısrarcı. Milletvekillerinin onayı verdiği antlaşmanın 8 Temmuz'da Senato'dan geçmesine kesin gözüyle bakılıyor.

KIBRIS:

Lizbon Antlaşması'nın Güney Kıbrıs'taki oylaması 3 Temmuz'da. Kıbrıs'ta da Antlaşma'nın benimsenmesi bekleniyor.