Alman vekillerin normalleşme umudu

Alman Federal Meclisi Savunma Komisyonu üyeleri, TBMM Savunma Komisyonu ile 2 saatlik bir görüşme gerçekleştirdi, meclisin 15 Temmuz darbe girişiminde zarar gören bölümlerinde incelemelerde bulundu. Meclisteki temaslarının ardından Almanya Büyükelçiliği’nde bir basın toplantısı düzenleyen heyet, meclisteki görüşmelerinin Türkiye ile Almanya arasındaki ‘yakın diyaloğun’ bir göstergesi olduğunu dile getirdi.

Alman milletvekili heyetin başkanlığını yapan Karl Lamers, Ankara ziyaretlerinin ilk somut sonucunu verdiğini belirtirken, TBMM Savunma Komisyonu üyelerini Berlin’e davet ettiklerini açıkladı. 15 Temmuz darbe girişimi ve sonrasındaki gelişmeleri uzun uzun değerlendirdikleri için bir saatlik planlanan görüşmenin iki saati bulduğunu anlatan Lamers, darbeyi açıkça kınadıklarını ve Türk halkıyla dayanışma içinde olduklarını söyledi. Darbe girişimi konusunda Ankara’nın Almanya’ya ‘daha belirgin destek mesajı vermediği’ için kırgın olduğunu öğrendiklerini anlatan Lamers, “Önemli olan birbirimizi anlamamız. Elbette ki darbe soruşturmasının ve sonrasındaki uygulamaların hukuk devleti ve orantılılık ilkelerine sadık kalınarak açıklığa kavuşturulacağına ilişkin kanıya varmış olmamızdır” dedi.

Alman Federal Meclisi’nin ‘Ermeni soykırımı’ kararı konusunda iki ülke parlamento başkanlarının bir yazışma gerçekleştirdiklerini söyleyen Lamers, bu yazışmanın iki ülke arasındaki anlayışı geliştireceğini düşündüğünü kaydetti. Lamers, federal meclis olarak 1915 olaylarıyla ilgili bir tutum geliştirmeye hakları olduklarını Türk yetkililere ilettiklerini söyledi.

“Normalleşme aşamasına geldik”

İncirlik ziyaretlerinin istisnai bir durum olmadığını, rutin olacağını ve bundan böyle de bu konuda sorun yaşamayacaklarını söyleyen Lamers, “İlişkilerde normalleşme aşamasına geldik. Ziyaretimiz de normalleşmenin önemli bir adımı olacak. TBMM üyelerinin bizden Alman askerlerine selam söylememizi istemeleri de bizi çok duygulandırdı” ifadesini kullandı. Lamers, Alman askerlerinin İncirlik’te IŞİD’le mücadele kapsamında bulunduklarını hatırlatırken, Almanya’nın bu mücadeleyi sürdüreceğini ve sınır ötesi operasyonlarda görev yapacak tornadoların ve havada yakıt ikmali yapacak ekipmanların mücadele ekibine katılmasının çok normal karşılanması gerektiğini dile getirdi. “Biz Türkiye ve Almanya olarak iki dost ve müttefik ülkeyiz” diyen Lamers, Ankara’daki temaslarını “Birbirimizi anlama yönündeki çabamız çok önemliydi. Ziyaretimizin ilişkilerde normalleşmenin yolunu açacağını düşünüyorum. Kasım ortasında İstanbul’da NATO parlamenterler asamblesi de toplanacak ve ortak mücadelemizi konuşacağız” sözleriyle değerlendirdi.

Lamers "Basın özgürlüğü konusunda neler konuştunuz. İncirlik ziyaretinize neden basın mensuplarının eşlik etmesine izin verilmedi?” sorusunu yanıtlarken, Türk tarafının güvenlik nedeniyle ziyareti heyet üyeleriyle sınırlı tuttuğunu anlattı. Lamers, basın özgürlüğünü de uzun uzun tartıştıklarını söyledi.

"Türk toplumunda bölünme”

Bir gazetecinin “Darbe girişiminin hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde araştırılmasını temenni olarak mı dile getirdiniz yoksa böyle yapılacağı konusunda bir kanıya mı vardınız” sorusunu, heyet üyelerinden Sosyal Demokrat Parti’li (SPD) Rainer Arnold yanıtladı. Arnold, Türkiye’nin Avrupa’dan darbe girişimi karşısında ‘daha belirgin bir kınama’ beklediğini hatırlatırken, “Biz de bu konuda Avrupa’nın çekimser davranmasının arkasında 15 Temmuz öncesindeki kimi eleştirel davranışlar olduğunu söyledik” dedi. Bu eleştirel davranışların başında basın ve ifade özgürlüğü konusundaki sorunların geldiğini, muhalif seslerin kısıldığını anlatan Arnold, kendilerinin eleştirilerini sonuna kadar dile getirdiklerini, Türkiye’nin bu eleştirileri dikkate alması gerektiğini söyledi. Arnold, darbe gecesi sonrası uygulamalarla Türk hükümetinin toplumda bir bölünemeye de yol açtığını endişeyle izlediklerini, bunu dile getirdiklerini kaydederken, bu tür bir bölünmenin Almanya’daki Türk toplumu içinde de yaşandığını görmekten yakındı.

“Daha açık eleştirmeliyiz”

Sol partili Alexandar S. Neu Türk-Alman ilişkilerinin ‘en iyi dönemde olmadığı’ gerçeğinden hareket edilmesini isterken, heyetteki diğer vekil arkadaşları gibi düşünmediğini söyleyerek dikkat çekti. Türk tarafının büyük bir özgüvenle görüşlerini dile getirdiğini ancak kendilerinin ‘daha çok savunmacı’ olduğundan yakınan Neu, özellikle mülteci hakları konusunda daha çok eleştirel olmaları gerektiğine vurgu yaptı. “Temel hakların yerlerde süründüğüne bakarsak eleştirilerimizi daha açık dile getirmeliyiz” diyen Neu, ikili ilişkilerde normalleşme olduğu algısının daha çok Alman tarafında yer aldığını söyledi ve Türk tarafı konusunda şüpheli olduğunu dile getirdi.

AWACS’lara yeşil ışık

Alman parlamenterlerin  İncirlik ziyaretinin ardından NATO’nun Almanya’dan istediği şekilde AWACS tipi savaş uçaklarının İncirlik’e gönderilmesi gündeme gelecek. Sosyal Demokrat Partili Karl-Heinz Brunner, Alman parlamentosunun bu konudaki yaklaşımının sorulması üzerine “Almanya, NATO içindeki rolünü de gözönünde bulundurarak sorumluluklarını sürdürmeye devam edecek” dedi. Heyet üyelerinden Florian Hanh, Alman askerlerinin İncirlik’teki görev süresinin uzatılıp uzatılmayacağına ilişkin bir soruya “Hristiyan Demokrat Birlik Partisi, görevlendirmenin devamı yönünde görüş bildirdi. İncirlik ziyaretimiz bundan böyle düzenli olacağına göre, İncirlik’teki Alman askerlerinin görev süresi uzatılabilir, çünkü ön koşullar yeri getirilmiş oluyor” yanıtını verdi.

© Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü