'Barış görüşmelerine engel'

Ziyaret nedeniyle Almanya’nın başkentinde güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarıldı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun iki günlük ziyaretinin odağında, uluslararası arenada büyük tepki çeken, İsrail’in, işgal ettiği Filistin topraklarında yeni yerleşim birimleri kurma kararı bulunuyor. Filistin’in geçen hafta BM’de "üye olmayan gözlemci devlet" statüsü kazanmasının ardından İsrail hükümeti, Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da 3 bin konutluk yeni yerleşim yeri kurma planına onay vererek misillemede bulunmuştu.

Ancak Netanyahu, aradığı desteği Berlin’de bulamadı. Almanya hükümeti İsrail’i yerleşim planlarına son vermeye çağırdı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Andreas Peschke, yeni yerleşim birimleri projesinin barış görüşmelerine engel teşkil ettiğini kaydetti ve Alman hükümetinin, Ortadoğu’da kalıcı barışın ancak İsrail ile Filistinliler arasında yapılacak doğrudan görüşmelerle sağlanabileceği yönündeki tutumunu, bir kez daha vurguladı.

'İsrail barış istemiyor'

İsrail’in Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da yeni yerleşim birimleri inşasına onay vermesinin ardından gelen uluslararası protestolar, Filistinlilerin elini güçlendiriyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, yerleşim birimleri inşasını durdurmak için yeniden BM Güvenlik Konsey’ine başvuracaklarını belirtti.

Abbas “BM ve özel olarak da Güvenlik Konseyi ile bu konu hakkında görüştük. Eğer İsrail, yerleşim birimleri inşasına devam ederse biz de bu görüşmeleri sürdüreceğiz. Yerleşim yerleri ile sadece E1’i değil, diğerlerini de kastediyorum. İsrail’in yerleşim birimleri inşasına devam etmek istemesi, barış istemediğini açıkça gösteriyor” diye konuştu.

E1 ve Givat Hamatos konutları

Filistinliler geçen yıl da İsrail’in yerleşim birimleri inşasını durdurma kararı çıkartması için BM’e başvurmuş, ancak bu karar ABD’nin veto engeline takılmıştı. Geçen hafta onaylanan yerleşim birimleri planının bu kadar tepki çekmesinin bir diğer nedeni de; bu planların hayata geçirilmesinin, Filistinlilerin ve başka birçok devletin gözünde iki devletli çözümü imkânsız kılacak olması.

Filistinli baş müzakereci Saib Erekat, konuya ilişkin olarak İsrail televizyonuna verdiği demeçte, bu projelerden en çok tartışılan E1 ve Givat Hamatos yerleşim planları için “Bu ikisi ülkeyi öyle bölüp parçalıyor ki, orada bir devletin işlerliğini imkânsız hale getiriyor” diye konuştu. Erakat “Eğer İsrail bu iki yerleşim birimini inşa ederse, bu her şeyin bittiği anlamına gelir. O zaman barışı konuşmaya ihtiyacımız kalmaz. O zaman iki devletli çözüm ya da bir Filistin Özerk Yönetimi hakkında konuşmamıza gerek kalmaz. O zaman Ürdün ile Akdeniz arasındaki bölgede tek bir devlet kurulması gerçeği üzerine konuşuruz. Bu da her şeyin bitmesi demektir” dedi.

'E1 projesinden vazgeçme sinyali'

İsrail gelen tüm tepkilere rağmen şimdiye dek planlarından geri adım atmıyor. Bunda ocakta genel seçimlerin yapılacak olması da rol oynuyor. Yerleşimciler seçmenlerin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Özellikle de Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman liderliğindeki aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi Filstin topraklarına yerleşen İsraillilerden oy topluyor.

Lieberman bir parti toplantısında yaptığı konuşmada İsrail’in işgal altındaki topraklara yerleşme hakkının bulunduğunu savundu. Lieberman, “İsrail devleti kararlarını ulusal çıkarlarını göz önüne alarak verir. Yoksa cezalandırmak, tartışmak veya kavga etmek için değil. Hâlihazırda İsrail’de, devletin Kudüs ve diğer Yahudi semtlerinde yerleşim birimleri inşa etmeye devam etmek istemesine anlayış göstermeyen biri olduğunu sanmıyorum. İsrail, Batı Şeria’da da konut inşasına devam edecektir” diye konuştu.

Lieberman konuşmasında Batı Şeria ve Kudüs’teki yerleşim birimlerine değindi ama bu iki bölge arasında kalan tartışmalı E1 projesinden söz etmedi. Bir İsrail gazetesi Netanyahu hükümetinin, ABD’ye E1 projesinden vazgeçeceğinin sinyalini verdiğini iddia etti.

©Deutsche Welle Türkçe

Tim Aßmann / Başak Demir

Editör: Ahmet Günaltay