080511 Al Kaida Führung
9 Mayıs 2011
ABD'nin düzenlediği kanlı operasyonda öldürülen Usame Bin Ladin'in ardından El Kaide örgütünün başına kimin geçeceği tartışılıyor. Bin Ladin'in yerini, örgütün iki numaralı ismi Mısırlı doktor Eymen El Zavahiri ya da ABD doğumlu Yemen asıllı Enver El Evlaki'nin alabileceği dile getiriliyor. Yeni lider arayışında olan El Kaide'nin yeni saldırılar düzenleyebileceği gözardı edilmese de "Arap Baharı" olarak adlandırılan protesto gösterileriyle radikal dinci örgütlerin destek kaybettiği ve El Kaide'nin yeniden yapılanma sürecinde zayıflayacağı tahmin ediliyor. Jürgen Stryjak Kahire'den bildiriyor:
El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in ölümünün ardından ilk açıklama yapanlardan biri Abud El Zemur'du. Zemur, Bin Ladin’in sağ kolu ve örgüt liderliğine aday isimler arasında gösterilen Eyman El Zevahiri’nin yakın arkadaşı ve yoldaşı olarak tanınıyor.
1981 yılında dönemin Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat'a yönelik suikastten hüküm giyen ve bir süre önce serbest bırakılan El Zemur, dünyadaki Bin Ladin sempatizanlarına çağrıda bulunarak intikam saldırıları düzenlemeye girişmemelerini istedi. Turistlere ve büyükelçiliklere saldıranların, masum insanları hedef aldığını söyleyen Zemur, Arap dünyasındaki barışçıl devrimler karşısında silahlı mücadelenin anlamını yitirdiğini savunuyor. El Kaide'yi de bu nedenle yeni bir süreç bekliyor.
Zevahiri, Bin Ladin'in sağ koluydu
El Kaide'nin Bin Ladin’den sonra iki numaralı ismi Mısırlı Eyman El Zevahiri de 20 yıl önce Enver Sedat suikasti nedeniyle yargılananlar arasındaydı. Üç yıl cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılan Zevahiri, o dönemde yandaşlarına "Biz Müslümanız, bizler, dini ideoloji olarak görüyor ve hayatımıza uyarlamaya çalışıyoruz” diye sesleniyordu. Zevahiri cezaevinden çıktıktan sonra 80'li yılların ortalarında Afganistan'a gitti ve orada örgüt içinde yükselmeye başladı. Sonraki yıllarda da örgütün ideoloji önderi ve Bin Ladin’in sağ kolu oldu.
Kahire’deki El Ehram Merkezi’nden Diya Raşvan, Zevahiri’nin, Mısır'daki İslami Cihad örgütünün lideri Seyyid El Şerif'in teorilerini benimsemiş olduğuna dikkat çekiyor.
Raşvan, ünlü Seyyid El Şerif’in, cihad ideolojisi ve silahlı mücadelenin nasıl uygulanacağına dair bin 400 sayfanın üzerinde kitaplar yazdığına değinerek bu kitapların dünya genelindeki her cihad savaşçısı için temel olarak kabul edildiğini söyledi. El Şerif, radikal İslamcıların teorisyeni olarak öne çıkarken, aynı zamanda Zevahiri’nin de akıl hocası oldu. Seyyid El Şerif ve Eyman El Zevahiri, 1968 yılında İslami Cihad örgütünün kurucuları arasında yer alıyor.
Mısır'daki örgütlerden destek yok
Ancak Ladin’in ölümünün ardından El Kaide’nin yeniden yapılanma döneminde Zevahiri’nin Mısırlı İslami Cihad’dan destek görmesi beklenmiyor. Zira İslami Cihad, yıllar önce silahlı mücadeleye son verdiğini açıklamıştı. Seyyid El Şerif de tüm cihad yanlılarına şiddeti sonlandırma çağrısı yapmış ve dini gerekçelerine kitaplarında açıklık getirmişti.
Mısır’daki bir diğer radikal organizasyon El İslam Cemaati de şiddeti son vermeye karar verdi. Örgütün 1997 yılında tarihi Luxor kentine düzenlediği saldırıda 58 kişi hayatını kaybetmişti. Örgüt, bu kanlı saldırıdan kısa süre sonra silahlı eylemlere son verme sözü verdi.
El Zevahiri, El Kaide’nin olası yeni lideri olarak gösteriliyor. Mısır gazetesi El Mesri El Yum'da yer alan bir haberde, Eymen El Zevahiri'nin örgüt içinde şimdiden Bin Ladin'in halefi olarak görülmeye başlandığı belirtildi. Haberde, Zevahiri'nin El Kaide içinde kontrolü sağlamaya çalıştığı bilgisine de yer veriliyor. Ancak Zevahiri’nin Mısır’da silahlı mücadeleyi bırakan örgütlerden destek olması mümkün görünmüyor.
Arap Baharı
Arap dünyasındaki isyan dalgası ve halkın demokrasi taleplerinin de El Kaide’ye olan desteği azaltacağı öngörülüyor. Ancak örgütün yayılma politikasının devam ettiğine dikkat çeken uzmanlar, örgüt yapılanmasının önemli bir bölümünü oluşturan hücre evlerinin yeni saldırılar düzenleyebileceğini kaydediyor. İslamcılık uzmalı Halil El Enani, terör tehditinin devam ettiğine dikkat çekti:
“Bin Ladin'in Pakistan'daki yandaşları hâlâ aktif durumda. Plan yapabilirler, operasyon düzenleyebilirler ve Batılı hedeflere saldırabilirler. El Kaide’nin diğer bir merkezi olan Arap Yarımadası’ndaki Yemen’de de Kuzey Afrika’da olduğu gibi faaliyetleri sürüyor.”
© Deutsche Welle Türkçe
Haber: Jürgen Strjak - Çeviren: Gezal Acer
Editör: Hülya Köylü