Erdoğan'ın ziyareti Almanya'daki Türkleri böldü

“Erdoğan’ın geleceği için çok seviniyorum. Ben zaten Cumhurbaşkanımızı çok takdir ediyorum.”

Berlin’in Kreuzberg semtinde bir baklavacıda çalışan Özlem Kalender, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Almanya’ya gelecek olmasından duyduğu memnuniyeti bu sözlerle dile getiriyor. Almanya doğumlu 30 yaşındaki Kalender, Erdoğan’ın “Türkiye’ye çok faydası olduğu” görüşünde. Kalender, her yıl Türkiye’ye gittiğinde “yeni yapılan yollar, parklar ve hastanelerle” ülkenin ne kadar “modernleştiğini” gördüğünü anlatıyor. Özlem Kalender, Erdoğan’ın Almanya’da yaşayan Türkler için de “bir şey yapmasını” bekliyor. “Bizi burada hâlâ benimsemeyenler var. Bizim Almanya’ya yaptığımız katkıları anlatsın, bizim arkamızda olduğunu göstersin” diyor.

Özlem Kalender gibi Erdoğan’a destek veren Türkiye kökenlilerin sayısının yüksek olduğunu 24 Haziran’da yapılan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin sonuçları da ortaya koyuyor. Almanya’da oy kullanma hakkı olan yaklaşık bir milyon 445 bin Türk’ün  yaklaşık yüzde 65’i Erdoğan’a, yaklaşık yüzde 56’sı da iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’ne oy vermişti. Duisburg-Essen Üniversitesi’nden İnci Öykü Yener Roderburg, Almanya’daki Türklerin oylarının Türkiye’deki seçimlere etkisinin yüzde 2,5 civarında olduğuna dikkat çekiyor. Almanya’da yaklaşık 3 milyon Türkiye kökenli yaşıyor.

“Siyasi açıdan şaşırtıcı olmayan bir ziyaret”

Erdoğan'ın ziyareti bugünlerde Kreuzberg semtinin başlıca gündem maddesi. Adını söylemek istemeyen Türkiye kökenli bir kadın Erdoğan’ın bir cumhurbaşkanı olarak Almanya’yı ziyaret etmesinin “son derece normal” olduğunu söylüyor. 30 yıldır Almanya’da yaşayan 42 yaşındaki kadın, “Ben Erdoğan’ı ne destekliyorum ne de karşı çıkıyorum” diyor. “Her liderin artısı eksisi” olduğunu dile getiren kadın, “Erdoğan’ın medya üzerinde kurduğu baskıyı, izlediği muhafazakâr tutumu eleştiriyorum” ama “Bütün dünyaya karşı dik duruşu çok hoşuma gidiyor” diye anlatıyor.

Kreuzberg’de bir hamburgercide çalışan Adem Orta da Erdoğan’ın Almanya’ya bir devlet ziyareti gerçekleştirmesini “siyasi açıdan hiç de şaşırtıcı” bulmuyor. 19 yıldır Almanya’da yaşayan 35 yaşındaki Adem Orta, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Almanya Başbakanı Angela Merkel “birbirlerini eleştiren açıklamalar yapmış olsalar bile, kapalı kapılar ardında ilişkilerin güçlü olduğunu” iddia ediyor.

Türkiye kökenliler arasında kutuplaşma

Adem Orta, Erdoğan’ın ziyareti ile Türkiye’deki “Erdoğancılar ve karşıtları arasındaki kutuplaşmanın Almanya’ya yansımasını” sıkıntılı buluyor. “Erdoğan karşıtı” olduğunu söyleyen Orta, “Erdoğancıların kendisine düşman gözüyle baktığını” ifade ediyor. 

İnci Öykü Yener Roderburg, Duisburg-Essen Üniversitesi’nde Almanya’daki Türkler üzerine çalışmalar yapıyor. Yener Roderburg, Almanya’da yaşayan Türkiye kökenliler arasında “kutuplaşmanın eskiden beri olduğunu, ancak şimdi sadece daha görünür hale geldiğini” belirtiyor. Bu kutuplaşmanın “normal” olduğunu belirten Yener Roderburg, herkesin “kimi desteklediğini, Alevi veya Kürt olduğunu” artık daha rahat söyleyebilmesi nedeniyle bu kutuplaşmanın görünür olduğunu anlatıyor.

Erdoğan onuruna verilen yemek davetine ret yanıtı

Almanya’da yaşayan bazı Alevi gruplar, Erdoğan’ın Türkiye’de izlediği siyaseti protesto etmenin yanı sıra Alman hükümetini de eleştiriyor. Köln merkezli Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu Genel Başkanı Hüseyin Mat, Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in Erdoğan onuruna verdiği yemeğe davet edilmesine rağmen, bu daveti reddetti. Mat, Türkiye’de insan hakları, demokrasi, Kürt meselesi, Alevilerin hakları gibi konularda ilerleme sağlanmamasına rağmen, Erdoğan’ın onuruna bir akşam yemeği verilmesini “hak etmediği” görüşünde. Mat, “Sayın Steinmeier’in daveti bizim için çok değerli ama Erdoğan onuruna verilen bu yemeğe katılmak, Erdoğan’ın yaptığı haksızlıkları kabul etmek, icraatlarını meşrulaştırmak anlamına geliyor. Bu nedenle de yemeğe katılmayacağımızı açıkladık” diyor.

Almanya Türk Toplumu Başkanı yemeğe katılacak

Almanya Türk Toplumu adlı derneğin Genel Başkanı Gökay Sofuoğlu ise Cumhurbaşkanı Steinmeier’in Erdoğan onuruna verdiği yemeğe katılacağını söylüyor. Sofuoğlu, Alman Haber Ajansı’na (dpa) yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanımız Frank-Walter Steinmeier’in Erdoğan’ın onuruna bir akşam yemeği vermesini olumlu karşılıyorum, çünkü bu Almanya’nın Türkiye ile ilişkilerdeki gerilimin azaltılmasını istediğini gösteriyor” diyor. Sofuoğlu, ancak Steinmeier’in davetinin “Almanya’nın Erdoğan’ın izlediği siyaseti kabul ettiği anlamına gelmediğini” vurguluyor. Bu ziyaretin “bir kucaklaşma törenine” dönüşmemesi gerektiğine işaret eden Sofuoğlu, görüşmelerde Türkiye’deki insan hakları ihlallerinin de gündeme geleceğini tahmin ettiğini ifade ediyor. 

Jülide Danışman / Berlin

© Deutsche Welle Türkçe