Fransa ile ABD ve Avustralya arasında diplomatik kriz

Avustralya’nın ABD ve İngiltere ile Hint-Pasifik ittifakı oluşturmasının ardından Fransa’yla imzaladığı denizaltı anlaşmasını iptal etmesine Paris tepki gösterdi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, yaptığı yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talimatı üzerine Washington ve Canberra’daki büyükelçilerini istişareler için geri çağırdıklarını duyurdu. Bakan, "olağanüstü bu hamlenin" ABD ve Avusturya hükümetlerinin yaptığı "olağanüstü" duyuruların ciddiyeti göz önüne alındığında meşru olduğunu ifade etti.

ABD, İngiltere ve Avustralya Hint-Pasifik bölgesinde yeni bir güvenlik ittifakı oluşturduklarını açıklamıştı. "Aukus" adı verilen ittifakın savunma alanında kapasite paylaşımını daha da güçlendireceği belirtilmiş, bu çerçevede Avustralya’nın nükleer denizaltılarla donatılacağı kaydedilmişti. Avustralya, bu duyurudan kısa süre sonra Fransa’yla yapılan milyarca euro değerindeki denizaltı projesini iptal etmişti.

ABD: Konuyu Fransa’yla görüşmeyi umuyoruz

Fransa’nın büyükelçisini geri çağırma kararı, ABD-Fransa ilişkilerinde bir ilke işaret ediyor. Cuma günü Washington’daki Fransız Büyükelçinin konutunda gerçekleştirilmesi beklenen davetin de Avustralya’nın kararı üzerine iptal edildiği belirtildi.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Paris’in kararından duyulan üzüntü ifade edilerek, "Uzun süreli ortaklığımızda daha önce olduğu gibi gelecekte de farklılıkları aşmak için çaba göstermeye devam edeceğiz" denildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da Paris’in öfkesini anladıklarını ve önümüzdeki hafta New York’ta düzenlenecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Fransız tarafıyla konuyu üst düzey yetkililerle görüşmeyi umduklarını belirtti. Price, "en eski ortakları" olan Fransa’yla ilişkilere verdikleri önemin de altını çizdi.

Canberra’dan da benzer bir açıklama geldi. Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne, ele alınması gereken oldukça zorlu meselelerin olduğunu ancak Fransa’yla yakın ve yapıcı biçimde birlikte çalışmaya devam edeceklerini söyledi.

Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Avustralya’nın kararını arkadan bıçaklama olarak nitelendirmiş, "Avustralya’yla güvene dayalı bir ilişki kurduk ve bu güvene ihanet edildi. Müttefikler arasında bu yapılmaz" ifadelerini kullanmıştı.

Avustralya, yeni nesil denizaltı üretimi için 2016 yılında tarihinin en büyük savunma ihalesini açmış, ihaleyi Japon ve Alman şirketleri geride bırakan Fransız DCNS firması kazanmıştı. Anlaşmanın imzalandığı tarihte denizaltıların toplam fiyatının 31 milyar euroyu bulduğu belirtilmişti.

DW,AFP, AP / SÖ,JD

© Deutsche Welle Türkçe