210410 Plastikmüll Recycling Frauen

Kuzeybatı Afrika ülkesi Moritanya, plastik atık sorununa çok yönlü bir çözüm buldu. Başkent Nouakchott'ta hem kirlilik yaratan hem de toplum sağlığını tehdit eden plastik atıklar geri dönüştürülmek üzere toplanıyor, ardından da kadınların işlettiği geri dönüşüm merkezlerine götürülüyor.

GRET adlı bir sivil toplum kuruluşunun "zazou", yani "plastik" adlı projesi, böylece bir yandan kirlilik sorunuyla mücadele ederken, diğer yandan da projede çalışan kadınlara para kazanma imkânı sunuyor.

Bilinçlendirme çalışmaları

Moritanya'nın başkenti Nouakchott'un yoksul mahallesi El Mina'da bulunan plastik toplama merkezlerini işleten kadın toplulukları; piyesler, müzik gösterileri ve çeşitli programlar vasıtasıyla halkın ilgisini geri dönüşüm konusuna çekmeye çalışıyor. Nouakchott'un en büyük sorunlarından biri kentin her yanına atılmış plastik bidonlar, şişeler ve her türlü plastik atık.

Plastik toplama merkezlerini işleten kadın topluluklarından biri olan Foyre Wending'in başkanı Oulenias Diop şunları kaydediyor: "Öncelikle bu konuya halkın dikkatini çekerek bidonları fırlatıp atmak yerine toplama merkezlerine getirmeye teşvik ediyoruz. Sonra bunları tartıp satıyoruz. Toplanan bidonlar 20 ouguiya ediyor. Bize plastik çöpleri kesip, temizleyip, tartmak ve geri dönüşüm merkezine götürmek üzere paketlemek için gereken malzemeler temin edildi."

Ekonomik destek

Toplanan plastik atıklar sanayide yeniden kullanım alanı buluyor. Sivil toplum kuruluşu GRET'in geri dönüşüm merkezi bir kilo plastik atık için 50 ouguiya, yani yaklaşık 20 euro cent ödüyor. Projenin sorumlusu Martial Pouret aylık ortalama gelirin yaklaşık 50 euro olduğu bir ülke için bu rakamın bile motive edici olduğunu vurguluyor.

Pouret, "Bu ücret insanlara çevreyi korumaları için bir neden veriyor. Deneyimlerimize dayanarak para kazanmanın insanlar için önemli bir motivasyon unsuru olduğunu biliyoruz. Çevre koruması konusuysa ikinci sırada geliyor. Dolayısıyla bunun için para ödenmesi gerçekten toplama ve geri dönüştürme için insanları teşvik ediyor" diyor.

Foyre Wending'in başkanı Oulenias Diop, aynı zamanda yoksul bir mahalle olan El Mina'nın sakinlerinden biri. Burada para kazanmanın ve geçinmenin ne kadar zor olduğunu gayet iyi bilen Diop şunları söylüyor:

"Tek iş yetmiyor. Bu proje ayın sonunu getirebilmeye yardımcı olabilir. Ailem için gereken parayı kazanmayı umuyorum. Yaptığım işten gurur duyuyorum. Bu, az da olsa para getiren güzel bir iş. Çok fazla kazandırmıyor, ama hiç yoktan iyidir. Aynı zamanda çevre korumasına da katkı sağlıyor. Bu nedenle çocuklarımın geleceği için de önemli. Böylece pislik içinde yaşamak zorunda kalmayacak ve yaşanan kirlilik nedeniyle hastalanmayacaklar."

Plastik atıklar büyük tehlike

Plastik atıklar içerdikleri zehirli bileşenler nedeniyle çevre için büyük tehlike oluşturuyor. Yakılarak imha edildiklerinde atmosfere kanserojen gazlar salıyor, imha edilmediklerinde ise doğada uzun yıllar süren çözünme sürecinde yeraltı sularını ve içme suyu kaynaklarını zehirliyor.

Moritanya'nın ekonomisinde önemli bir yer tutan hayvancılık da plastik atıklar nedeniyle tehlike altında. Çünkü birçok büyük ve küçükbaş hayvan bu atıkları gıda zannedip yiyerek telef oluyor. Sivil toplum kuruluşu GRET'in projesi tüm bu tehlikeler için de alternatif bir çözüm getiriyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Jeanne Matis, Liesa Naumann, Çeviri: Banu Ertek

Editör: Hülya Köylü