Gürcistan'da seçim: Değişim başka bahara kaldı
28 Ekim 2024
Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te seçimlerin hemen ertesi günü güneş yüzünü gösterse de Batı yanlısı muhalefetin üzerinde kara bulutlar dolaşıyor. Oy verme işlemi bittikten hemen sonra kutlamalara başlayan muhalefet için bunun erken bir zafer olduğu sonradan ortaya çıktı.
26 Ekim Cumartesi akşamı saatler 18.30'u gösterdiğinde iktidar partisi, sandıkların kapanmasına henüz bir buçuk saat varken, parti merkezinin önünde kutlamalara başladı. Sahneye kurulan dev ekranlarda iktidara yakınlığıyla bilinen Gorbi araştırma şirketinin sonuçlarına göre partinin yüzde 56,1 oy oranına ulaştığı görüldü. Parti liderleri anayasayı değiştirmek için gereken yüzde 75'lik çoğunluğa ulaşma hedefini ise unutmuş gibilerdi.
Tiflis semaları kutlamalar için atılan havai fişeklerle aydınlanırken, merkezdeki özgürlük heykelinin etrafında otomobillerden ve motosikletlerden oluşan bir konvoy Gürcistan bayraklarıyla zafer turuna başladı.
Ancak iktidar partisinin bu zafer sevinci de uzun sürmedi. Seçim Komisyonu saat 21.30 sularında ilk sonuçları açıkladığında bazı gazeteciler Gürcü Rüyası'nın parti merkezine geri döndü. Ne var ki bu kez onları boş bir sahne karşıladı. Bu sessizliğin ise elbette bir sebebi vardı: Anket sonuçlarının aksine partinin aldığı oy oranının o kadar da parlak olmadığı anlaşıldı. Seçim komisyonunun resmi verileri partinin oy oranının yüzde 54'te kaldığını ortaya koydu.
Muhalefetten protesto duyurusu
Ülkede düzenlenen seçimlerde eski Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'nin Birleşik Ulusal Hareket (UNM) partisinin de aralarında olduğu 18 parti yarıştı. UNM ve Gürcistan'ın daha fazla demokratikleşmesi ile Avrupa'ya entegrasyonunu savunan diğer üç partiden oluşan muhalefet ittifakının oy oranı yüzde 37,6'da kaldı. Daha önce bu partileri yasaklama tehdidinde bulunan iktidar, bu tehdidi gerçekleştirebilmek için gereken 113 sandalyelik çoğunluğa ise mevcut durumda sahip değil.
UNM lideri Tinatin Bokutşava gece yarısından sonra yaptığı açıklamada, seçim sonuçlarını tanımayacaklarını ifade etti. Seçim komisyonunun iktidar partisinin kirli talimatlarını yerine getirdiğini belirten politikacı, Komisyon'un "Gürcistan halkının zaferini çaldığını" öne sürdü.
Diğer muhalefet partileri de Bokutşava'nın değerlendirmelerine katılarak yeni parlamentoda görev almayı reddettiklerini ve eylemler düzenleyeceklerini bildirdiler.
"Savaş korkusu seçmen davranışını etkiledi"
Seçim Komisyonu, düzenlediği basın toplantısında kırsal bölgelerde yaşayanların çoğunluğunun seçimini iktidar partisinden yana yaptığını, başkentte ise muhalefete desteğin daha fazla olduğunu açıkladı. Seçime katılımın ise 2012'deki iktidar değişikliğinden bu yana en yüksek orana ulaştığı, 3 milyon 700 bin seçmenin yaklaşık yüzde 59'unun sandığa gittiği belirtildi.
Tiflis'teki Georgian Institute of Politics'ten Siyaset Bilimci Renata Skardziute-Kereselidze'ye göre, başkentte çok sayıda hayal kırıklığına uğramış seçmen olsa da, geçen yıl tartışmalı bir yasanın engellenmeye çalışıldığı kitlesel protestolardan farklı olarak, muhalefetin bu kez bu seçmenleri kitlesel protestolar için mobilize etmesi hiç de kolay olmayacak. Skardziute-Kereselidze, barış içinde yaşamak isteyen çok sayıda Gürcü'nün de iktidar partisini seçtiğine ve Ukrayna Savaşı'nın da seçimlerde belirleyici rol oynadığına dikkat çekiyor. Tiflis'te DW'ye konuşan seçmen de bu görüşü doğruluyor. Bir seçmen, "İktidarın zaferiyle her şey yolunda. En önemlisi ülkemizde barışın olması" derken, emekli bir seçmen de iktidardan ve seçim sonuçlarından duyduğu memnuniyeti ifade ediyor.
Seçim kampanyasında Rusya'ya bağlılığını vurgulayan iktidar partisi Gürcü Rüyası, barış ve istikrar vaadinde bulunmuş; muhalefetin kazanması halinde ise Rusya ile olası bir savaş korkusunu körüklemişti.
"Seçim, birçok maddi hukuki ihlalin tespit edildiği, kontrol altına alınmış bir süreçti" diyen Skardziute-Kereselidze, önümüzdeki dört yılda iktidar partisinin daha demokratik hale gelmesini beklemediğini ifade ediyor. Siyaset bilimciye göre aksine iktidar bu süreçte bağımsız ve eleştirel görüşlüler üzerindeki baskıyı artıracak. Bu tabloda Gürcistan'ın liberal muhalefetini güneşli günlerin beklediğini söylemek oldukça güç.