Güvenlik açmazında Türkiye turizmi

Dünyanın en büyük turizm fuarlarından biri olan ITB Berlin Uluslararası Turizm Borsası, bu yıl 50'nci yılını kutluyor. 187 ülkenin katıldığı fuarda Türkiye de 116 standla yer alıyor. Turizm için bir nabız yoklama niteleği taşıyan fuar, bölgesinde devam eden savaş, mülteci krizi ve Rusya ile yaşanan gerginlik nedeniyle alarm sinyalleri veren Türkiye turizmi için de önemli bir değerlendirme platformu sunuyor.

1966 yılından bu yana düzenlenen fuarın bu yılki konuk ülkesi Maldivler; ağırlık konusu ise sektördeki teknolojik yenilikler ve alternatif tatil destinasyonları. İlk kez 1968 yılında fuara katılan,1982 yılından beri kamu-özel sektör işbirliği ile düzenli olarak fuarda yer alan Türkiye, Alman turistlerin de en fazla tercih ettiği ülkelerden biriydi. Ancak bu yıl güvenlik nedeniyle Türkiye turizmi ciddi sıkıntılar yaşıyor; rezervasyonların yüzde kırk oranında azaldığı ifade ediliyor.

'Turizm eksi değerleri görecek'

Alanya Turistik İşletmeciler Derneği Başkanı Burhan Sili, "Türkiye turizminin bu yıl eksi değerleri göreceğini şimdiden öngörmek mümkün" diyor. Başbakan Davutoğlu'nun açıkladığı 'Turizm Eylem Planı' içerisindeki 255 milyon Türk lirası hibe desteği ve 288 milyon Türk lirası civarındaki diğer desteklerin Türk turizmine bir nebze de olsa nefes aldıracağını söyleyen Sili, bunun yeterli olmadığını da ekliyor:

"Bizim Türkiye olarak uzun vadede hesaplar yapmamız gerekiyor. Geçmiş dönemlerdeki gibi sayıya yönelik değil. Bundan sonra farklı bir turizm anlayışıyla hareket etmemiz gerekiyor. Kaldı ki devlet zaten bu değişime yönelmiş ve yatırıma da hazır durumda. Sadece deniz-güneş değil farklı konseptler oluşturmalıyız ve çeşitliliğimizi artırarak, turizmi tüm yıla yaymayı başarmalıyız."

Burhan Sili ayrıca 2016 yılı için de Türk turizminin Almanya ayağıyla ilgili şöyle bir değerlendirme yapıyor:

"Son dakika satışlarla fiyatlarımızı indirerek özellikle Almanya'dan belli bir paxı yakalayacağımızı biliyorum. Zira en iyi fiyat en iyi hizmet dengesini sağlayan Türkiye'nin Almanya'daki tercih edilirliğini bilyorum. Kaldı ki burada bulunan tur operatörlerinin karlılıkları açısından da vazgeçilmez olduğumuzu biliyorum."

Euphoria Oteller zincirinden Ufuk Gezgin de Türkiye'nin turizmde sıkıntılı bir dönemden geçtiğini ancak umutsuzluktan uzak kararlı tutumunun onu ITB de dikkat çekici bir konuma getirdiğini savunuyor. Turizmci, Türkiye'nin fuarda en kalabalık katılımı sergileyen ülke olduğunu belirterek, Türkiye'nin Akdeniz çanağındaki rakipleri olan Yunanistan'ın 14, İtalya'nın 33, İspanya'nın 35 katılımcıyla yer aldığına dikkat çekiyor.

Gezgin son dakika rezervasyonlarının, Türkiye'ye belli bir turist oranını yakalama fırsatı vereceğini ifade ediyor. Turizmci ayrıca, zamanında Öger Tur'un başlattığı Avrupa'daki Türkleri tatil yapmaya teşvik eden önce memlekete daha sonra tatil beldelerine şeklindeki tatil paketlerinin de Almanya'da etkili olacağına inanıyor.

'Kriz yeni fırsatlar yaratabilir'

Fuara katılan ve DW'ye açıklamada bulunan Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal, mülteci krizinin ve terör tehdidinin bütün dünyayı hedef aldığını belirtiyor. Bölgesi nedeniyle Türkiye'nin daha fazla mercek altında tutulduğunu savunan Bakan, Türkiye'nin turizm çalışmalarının bu iki sorundan bağımsız bir şekilde devam ettiğini kaydediyor. Ünal özellikle turizm bölgelerinde yapılan uluslararası toplantıları işaret ederek, güvenliğin buralarda en üst düzeye çekildiğini vurguluyor. Bakan ayrıca turizmde yaşanan çalkantının sektörde kalıpları yıkarak, yenilik arayışının önünü açtığını ve fırsatlara kapı araladığını savunuyor.

Bakan Ünal, Rus uçağının düşürülmesi ve gerilen iki ülke ilişkilerinin ardından Rus turistlerin reservasyonlarını ve uçuşların iptal etmelerini de yine bu çerçevede değerlendiriyor.

"Özellikle Antalya ile ilgili uzun zamandır adeta bir Rusya pazarı bağımlılığı ortaya çıkmıştı. Bu son gelişmeler Antalya açısından bir fırsat oldu.Zira Antalya'nın çok fazla turizm ürünü var. Antalya şu anda bu ürünlerini bütün dünyaya sunma noktasında' şeklinde konuşan Bakan sözlerine şunları da ekliyor:' Mesela Hindistan'da workshop yapıyoruz. Hint düğünlerinin bir kısmı şimdi Antalya’da yapılmaya başlandı. Yine Almanya'dan, Fransa'dan Antalya'ya çok ciddi bir rağbet var.Amerika’dan Antalya’ya direkt seferler başlıyor. Öyle ki New York'tan Hawai’ye uçuş onbuçuk saat. New York’dan Antalya onbir saat. Dolayısıyla iyi bir pazarlama ile Hawai'ye gidecek bir Amerikalı Antalya'yı tercih edebilir."

Güvenlik siyasi tercihlerden etkileniyor

Uzmanlar ise bu yıl Akdeniz’de tatil yapmayı tercih edecek turistlerin daha çok İspanya ve Yunanistan'ı tercih edeceği görüşünde. ITB'ye katılan Yunan tur operatörleri de genelde bu görüşü savunuyorlar.

Yunanistan Kuzey Ege Seyahat Acenteleri Birliği Başkan Yardımcısı Hatzimanolis Stefanos, Yunan turizminin geçtiğimiz yıllarda yaşanan ekonomik krizin olumsuz etkilerini bertaraf ettiğini ve büyümesini sürdürdüğünü söylüyor. Stephanos, Doğu Akdeniz bölgesinin Suriye'deki savaş ve mülteci akınından etkileneceğinin öngörüldüğünü, Yunanistan için ise böyle bir beklentinin olmadığını şu sözlerle aktarıyor: "Alman tur şirketi TUI'nin verilerine göre bu yıl Alman turistler Yunanistan'a ilgi gösteriyor. Geçtiğimiz yaza göre bu yıl Yunanistan'a gelecek olan Alman turistlerin oranında yüzde 12'lik bir artış bekleniyor. Bu da demektir ki mültecilerin Yunanistan'daki yoğunluğu, sanıldığı gibi Avrupalı turistleri rahatsız etmiyor."

Stephanos, turistleri asıl tedirgen eden konunun güvenlik olduğunu belirtiyor. Türkiye'de gerileme sinyali veren turizm rakamlarını da bu çerçevede değerlendirmek gerektiğini ifade ediyor. Yunan turizmci, terörün bütün dünyayı etkilediğini ancak Türkiye siyasetinin terörle ilişkilendirilen İslamcı akımlarla arasına mesafe koyma geciktirdiğini, bunun da kafalarda soru işaretleri yarattığını savunuyor.

İslamcılık turistleri ürkütüyor

Aynı şekilde fuarda İspanya Kanarya Adaları'nı temsil eden Tourismo de La Gomera'nın temsilcisi Angelique Aquilino da Türkiye'deki ve Arap coğrafyasındaki siyasi ortamın Avrupalıları tedirgin ettiğini söylüyor.

"Türkiye Doğu ve Batı senteziyle son derece çekici bir ülke. Ayrıca Avrupalı turistlerin de kendisini rahat hissettiği ülkelerden biriydi. Ancak Rus uçağının düşürülmesi ile birlikte, bir az da Rusya'nın etkisiyle ülkedeki İslamcılık ve terör tehlikesi öne çıktı" diyen turizmci sözlerini şöyle sürdürüyor: "Ayrıca ülkenin Doğu ve Güneydoğu'sunda devam eden çatışmalı bir ortam söz konusu. Demokrasi ve kadın hakları konusundaki gerileme de gözden kaçmıyor. Kısacası Türkiye şuan itibariyle ateş hattında ve coğrafyasındaki İslamcılık tehlikesiyle turistleri ürkütüyor."

Aquiliano, Türkiye'nin Akdeniz'de turizm açısından önemli bir ülke olduğunun altını çiziyor. Avrupalı turistlerin güvenlik konusunda yaşadığı tedirginlikten dolayı Yunanistan ve İspanya'ya kaydığını belirtiyor. Turizmci özellikle Kanarya Adaları'nda Alman turistler açısından artı yüzde 38'lere varan bir patlama yaşanmasının beklendiğini ifade ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Özlem Coşkun / Berlin