"İdlib’e savaşmaya gidiyorum, cihada gidiyorum abi"
2 Mart 2020Operasyon nedeniyle hareketli günlerin yaşandığı Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Cilvegözü Sınır Kapısı, ülkelerine dönmek isteyen Suriyelilerin en çok tercih ettiği noktalardan biri. Bu kapıyı kullanan sığınmacılar, 2 kilometrelik tampon bölgeyi geçtikten sonra muhaliflerin kontrolündeki Bab El Hava Sınır Kapısı’na ulaşıyor ve herhangi bir sorunla karşılaşmadan Suriye’ye geçebiliyor. Rejim güçlerinin Türk ordusuna yönelik saldırısının ardından askeri araç, ambulans, yardım kamyonları ve cenaze nakil araçlarının Suriye tarafına geçtiği Cilvegözü'nde ilk kez İdlib'e geçmek isteyen Suriyelilerin yoğunluğu yaşandı. Hatay ve ilçelerinde yaşayan ve 18-22 yaş grubunda olan yaklaşık 100 İdlibli genç, Göç İdaresi’nden sınır dışı (deport) belgelerini alarak Suriye’ye geçti. Suriye'ye giden gençler, sınır dışı belgesi aldıkları için de 5 yıl boyunca bir daha Türkiye’ye geçemeyecekler.
"Cihada gidiyorum abi”
Suriye’ye geçen gençlerden biri 23 yaşındaki Ahmed Muhammed Halaf. Rutin hareketliliğin devam ettiği gümrük kapısına öğlen saatlerinde gelen Ahmed, gümrük görevlilerine İdlib’e gitmek istediğini söylüyor. Neden İdlib’e gitmek istediğine dair sorulan soruya ise tedirginlikle karışık hüzünlü bir ifadeyle “Savaşmaya gidiyorum, cihada gidiyorum abi” diye cevap veriyor. İdlib’de yaşayan ailesi, iç savaşın şiddetlenmesi üzerine üç yıl önce Ahmed’i Türkiye’ye göndermiş. O günden beri Hatay'daki portakal bahçelerinde çalışan Ahmed, ailesini bir daha hiç görmemiş. Harekât başlayınca da Suriye Milli Ordusu’na katılmaya karar vermiş. Hatay’daki arkadaşları ile dün gece vedalaşmış, deport belgesini almış ve sınıra doğru yola çıkmış.
Sınırı geçtikten sonra İdlib’e gidecek olan Ahmed, ailesini ziyaret ettikten sonra, silah alıp savaşa katılacağını söylüyor. Türkiye’nin operasyonunu destekleyen Ahmed, Esad rejiminin insanları öldürdüğünü söylüyor. Kardeşleri, arkadaşları ve ailesinin İdlib’de olduğunu ifade eden Ahmed, “Niye Avrupa’ya değil de İdlib’e gidiyorsun?” sorusuna ise "Yok, biz cihada gideceğiz. Boşver Avrupa'yı, biz vatanımızı kurtarmaya gideceğiz. Suriye'ye geri döneceğiz” diye cevap veriyor. Suriye’deki yakınları ile konuştuklarını söyleyen Ahmed, “Çok savaş var. Uçaklarla vuruyorlar. Durum çok kötü, özellikle köyleri vuruyorlar. Biz ailemizi, arkadaşlarımızı, vatanımızı korumak için gidiyoruz” diyor.
“Ya şehit olacağız, ya intikamımızı alacağız”
İdlib’e giden gençlerden Regal Hammadi ise 20 yaşında. 15 yaşındayken ailesiyle birlikte geldiği Türkiye’de gündelik işlerde çalışmış. Türkiye’yi çok sevdiğini ancak savaşmak için ülkesine geri döneceğini söylüyor. Ailesini Hatay’da bırakan Hammadi, DW Türkçe’nin sorularına önce “Söyleyecek bir şeyim yok” diye cevap veriyor. Diğer arkadaşlarının konuşması üzerine röportaj yapmayı kabul eden Hammadi, sadece savaşmaya gittiğini söylüyor. Memleketi olan İdlib’de durumun çok kötü ve kritik olduğunu söyleyen Hammadi, “Gidip düzeltmek için ya şehit oluruz ya da zafer kazanırız. Türkiye’nin operasyonu çok iyi oldu. Biz de destek vermeye gidiyoruz. Şehitlerimizin intikamını almaya gidiyoruz” dedi.
General Kassum, “Beşar yıkılacak”
Cilvegözü Sınır Kapısı’nda bekleyenlerden biri de 70 yaşındaki Züheyr Kassum. Daha önce Suriye Hava Kuvvetleri’nde general rütbesi ile görev yapan Kassum, iç savaş başladıktan sonra ordudan ayrılmış. Aslında bu onun ordudan ilk ayrılışı da değilmiş. 1982 yılında, Hafız Esad döneminde yönetime karşı çıktığı için hapsedilmiş ve ordudan atılmış. Daha sonra affedilerek görevine dönen Kassum, 2011'de isyancılara karşı savaşmamak için istifa etmiş. İç savaş nedeniyle ailesi dağılan 8 çocuk babası Kassum’un bazı çocukları Suriye’de kalmış, diğerleri de Türkiye ve Almanya’ya göç etmiş. 8 yıldan bu yana Türkiye’de yaşayan ve yardım olarak verilen 600 TL ile geçinen Kassum şimdi çocuklarını bırakıp Suriye’ye gitmek için sınıra gelmiş.
Savaş sırasında evinin rejim askerleri tarafından bombalandığını söyleyen Kassum, en son 2015 yılında Suriye’ye gitmiş. Beşar Esad’ın kendilerine zulüm ettiğini söyleyen Züheyr Kassum, "Evlerimizi yıktı, çocuklarımızı öldürdü. Türkiye'nin Suriye'ye geçmesini istiyoruz, biz talep ettik. Türkiye iyi yaptı. Türkiye’den dolayı şimdi sivillere bomba atamıyorlar. Önce Allah'a sonra Türkiye'ye dua ediyoruz. Beşar yıkılacak ve Türkiye kazanacak. Herkes silah alacak ve onu indirecekler. Orada hayat devam edecek ve çocuklarımız için, namusumuz için Türkiye bu savaşı kazanacak" dedi.
İdlib güneyindeki 12 köy muhaliflerin kontrolünde
27 Şubat’ta rejim güçlerinin Türk ordusuna düzenlediği saldırının ardından başlatılan Bahar Kalkanı Harekâtı da beşinci gününde devam ediyor. Harekat kapsamında, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na ait 11 Silahlı İnsansız Hava Aracı, İdlib ve Halep hava sahasında rejim hedeflerini vuruyor. Öte yandan Türkiye destekli muhalifler ve rejim güçleri arasındaki çatışmalar da devam ediyor. Yetkililer, İdlib’in güneyinde bulunan Hazarin, Kefermus ve Dar-ül Kebir köylenin bugün itibariyle muhaliflerdin eline geçtiğini bildirdi.
Felat Bozarslan / Hatay
© Deutsche Welle Türkçe